Традыцыйна 1 верасня Прэзідэнт наведвае навучальныя ўстановы. Не стаў выключэннем сённяшні дзень. Аб'ект увагі на вышэйшым узроўні - Мінскі дзяржаўны аўтамеханічны каледж. Адна з найстарэйшых устаноў сярэдняй спецыяльнай адукацыі ў краіне. Яе 72-гадовая гісторыя цесна звязаная з развіццём Мінскага аўтамабільнага. Шматлікія выпускнікі сталі кіраўнікамі вытворчасцяў, навукоўцамі, аўтарытэтнымі спецыялістамі ў галіне машынабудавання. Вось тут і атрымалі развіццё пытанні, паднятыя на нядаўнім Рэспубліканскім педсавеце: як развіваць сістэму прафадукацыі і на чым зрабіць акцэнт. Зразумела, што наперадзе - вялікая праца, але тое, што бясспрэчна, і гэта чарговы раз падкрэсліў Кіраўнік дзяржавы, беларуская адукацыя павінна арыентавацца на запатрабаванні эканомікі. Андрэй Крывашэеў з падрабязнасцямі.
Дзяленне на "белыя" і "сінія" каўнерыкі - не наша вынаходства. Офісныя работнікі з вышэйшай адукацыяй ва ўсім свеце ад Штатаў да Кітая глядзелі на майстроў і інжынераў з вышыні сваіх кабінетаў. Але так было да 2008-га. Крызіс і "фінансавыя бурбалкі", якія лопнулі, перавярнулі свет адукацыі. Майстры сваёй справы падняліся ў цане, пазбеглі беспрацоўя і нават сталі сусветным дэфіцытам. А вось напышлівыя "супрацоўнікі з дыпломам", асабліва эканамісты, юрысты, дызайнеры і менеджары без профілю, апынуліся на вуліцы. Змянілі "белыя каўнерыкі" на белыя... фартухі кухараў і афіцыянтаў - каб не галадаць.
Такія майстры, як Канстанцін, сёння ў выйгрышы. Моцная аснова ў прафесіі - Мінскі аўтамеханічны каледж, затым вышэйшая адукацыя. Нягледзячы на маладосць - вялікі досвед і навыкі. З такім бэкграўндам лягчэй атрымаць крэдыт пад уласны бізнес, веданне асноў ад адвёрткі да аўтаробата - лепшая інвестыцыя ў кар'ерны рост. І нават калі свая справа не пойдзе, з рукамі адарвуць на любым заводзе.
Менавіта аб такіх майстрах сваёй справы гаворыць Прэзідэнт на Рэспубліканскім педсавеце і сёння, сустракаючы Дзень ведаў з калектывам і навучэнцамі Мінскага аўтамеханічнага каледжа.
Менавіта Беларусь два дзесяцігоддзі захоўвала і развівала нацыянальную прафесійную школу, калі іншыя, асабліва ў СНД, бурылі свае ва ўгоду "нябачнай руцэ рынку". Сёння, калі гэтая "рука" схапіла за горла і рэальная вытворчасць стала пытаннем выжывання эканомікі, у Беларусь паехалі вучыць майстроў. І не толькі з Садружнасці - ад Лацінскай Амерыкі да Азіі. Да навучэнцаў з Расіі, Украіны, Туркменістана і Казахстана мы прывыклі, але вось аб тым, што рыхтуем кадры для новых галін у Індыі і нават Эквадоры, ведаюць нешматлікія.
У самой Беларусі раней вучылішчы і тэхнікумы, а сёння ліцэі і каледжы - першая прыступка да вялікай кар'еры. Дастаткова паглядзець на нашых высокіх кіраванцаў. У большасці міністраў, акадэмікаў, вядучых банкіраў, дырэктараў і лідараў прыватнага бізнесу першая прыступка - прафадукацыя. Яна дае практычную хватку ў любой справе, яна надае надзейнасці спецыялісту і грамадзяніну. Не дзіўна, што, падбіраючы кадры, і дзяржава, і прыватнік робяць стаўку на майстроў.
Проціпастаўленне каледж - ВНУ ў Беларусі абсалютна надуманае. Ніхто не забароніць спецыялісту скончыць яшчэ і вышэйшую школу. Прычым па любой жаданай спецыяльнасці. А любы пісьменны кіраванец сам накіруе таленавітага майстра вучыцца па профілі. Гэта ж інвестыцыя ў чалавечы капітал прадпрыемства. Без яе супераўтамабіль не стварыць, новы рынак не захапіць, інавацыйны рухавік або тэхналогію не распрацаваць. Статыстыка аўтамеханічнага каледжа таму пацверджанне.
На вышэйшым узроўні прафесійны рост таксама падтрымліваецца. Асабістая гарантыя Прэзідэнта - перавага выпускнікам каледжаў падчас паступлення.
Сапраўдныя людзі арганізавалі традыцыйнае сапраўднае свята на Дзень ведаў. Удзел у ім Прэзідэнта толькі падкрэсліў значэнне майстроў для краіны.
А вось пра тое, як удасканальваць сістэму прафесійнай адукацыі, з усёй сур'ёзнасцю гаварылі ўжо ў будынку і на базе каледжа. Асноўных навацый дзве. Першая - ухіленне чахарды з каледжамі і ліцэямі, хто чаму вучыць, паводле якіх стандартаў і праграм, куды ідуць далей выпускнікі – часам поўнае бязладдзе. Дамовіліся - будуць толькі прафесійныя каледжы з адзіным высокім стандартам у кожнай прафесіі.
Адразу выпытваем у міністра, ці будуць ламаць сістэму за раз, і ці не пацерпяць выпускнікі і якасць праграм. Адказ - адназначны. Не рэвалюцыя, а эвалюцыя ўжо ідзе. Па сутнасці, гэтае ўзбуйненне і ўзмацненне навучальнай базы. Выпускнікі толькі ў плюсе. Навучальная база шырэй - практыкі больш, спецыялісты выкладчыкі больш высокага класа.
Дарэчы так, зможам часцей перамагаць у сусветным чэмпіянаце майстроў. World-skills. Прэм'ерны ўдзел выйшаў не комам. Хоць да ўзроўню чэмпіёнаў не дацягваюць нават суперпрафесіяналы нашага МАЗа. Вядома, адна справа - завод-гігант і канвеер навацый, а іншая - унікальны геній майстра. Але імкнуцца ёсць да чаго.
Дарэчы, наш першы герой Канстанцін - трэніруе будучых чэмпіёнаў World-skills. Па самаму характэрнаму для вузкіх двароў і цесных парковак мегаполісаў - кузаўному рамонту. Ну каго з аўтамабілістаў не "чаплялі" ў двары або ў шчыльным трафіку? Чэмпіён або спецыяліст відавочна без працы не застанецца.
Лабараторную і практычную базу каледжа Прэзідэнт дасканала вывучае не з бяздзейнай цікаўнасці. Па-першае, сам любіць аўтамабілі і прасунуты вадзіцель са стажам.
Па-другое, навучальная база каледжа - гэта другая навацыя ва ўсёй сістэме. Стварэнне сеткі рэсурсных цэнтраў - з самым сучасным абсталяваннем, найноўшымі тэхналогіямі, уласнымі інавацыямі паслязаўтрашняга дня. Такіх баз у краіне будзе 40.
На іх аснове - практыка для некалькіх каледжаў, гэта эканомія і прафесійны рост тэхнароў дзеючых прадпрыемстваў - так любая інавацыя будзе даступная ўсяму прафесійнаму цэху.
І, вядома, куды без навацыі апошняга дзесяцігоддзя - электрамабіля, які як электрамагніт прыцягвае ў прафесію новых будучых майстроў.
Задача, пастаўленая на вышэйшым узроўні, - стварыць нацыянальную лінейку гібрыдных і электрамабіляў. Каб і суперкар як у тэслы, і народны "конь" - надзейны і непатрабавальны. У майстэрні каледжа - будучыня нашага аўтапрама ў разрэзе. І ў прамым, і ў пераносным сэнсах.
Прэзідэнт з электракарамі: "Для мяне галоўнае, каб яна была надзейнай, бяспечнай і даўгавечнай, каб не трэба было яе кожны год рамантаваць".
Мы, вадзіцелі, вядома кансерватыўныя, і памяняць свайго "рабочага каня" дызельнага або бензінавага нават на серыйны электракар - сёння амаль подзвіг. Але прагрэс не спыніць. Шматлікія ўжо сёння дабіраюцца на працу на айчынных электробусах. І серыйных электрамабіляў, такіх як гэты, у краіне ўсё больш. Але сапраўдны спажывецкі бум прагназуюць незадоўга да ўвядзення атамнай станцыі. І, калі вадзіцелі палічаць чыстую выгаду ад электрычнасці. Зрэшты, такая машына стане па-сапраўднаму народнай, калі на яе перасядуць дачнікі. Ну мяркуйце самі: у абслугоўванні - танней, запраўка - дома, і змяшчальны багажнік. Тут і расаду паставіць і мяшкоў 6 бульбы ўвойдзе.
Часу ў навукоўцаў і інжынераў, каб даць народу народную марку, засталося зусім мала. Набліжаецца ўвядзенне першай Беларускай атамнай станцыі - пад гэтую энергію павінны быць і спажыўцы, і інфраструктура - запраўкі, сэрвісы, IT-суправаджэнне. Ці варта гаварыць, што без нацыянальнай прафесійнай школы сама мара і пра беларускі мірны атам, і пра беларускі электрамабіль так і засталіся б марай.
