Новыя магчымасці для замежных інвестыцый. У Беларусь прыйшоў буйны фінансавы інстытут ЕС. Еўрапейскі інвестыцыйны банк называюць галоўным правадыром бізнесу Еўропы на перспектыўныя рынкі, да якіх эксперты адносяць і нашу краіну. Аб новым этапе ў развіцці адносін Беларусі з гэтым банкам гаварылі сёння ў Палацы Незалежнасці. Кіраўнік дзяржавы сустрэўся з віцэ-прэзідэнтам фінансавай арганізацыі. Напярэдадні былі падпісаныя першыя дамовы на 160 мільёнаў еўра. У найбліжэйшыя гады ўкладанні банка могуць скласці амаль паўмільярда. Зрэшты, гарантыя эфектыўнага супрацоўніцтва і канструктыўны палітычны дыялог. Як адзначыў Прэзідэнт, сёння Еўропа і заходні свет упэўніліся: Беларусь - надзейны партнёр. Што важна, крэдытныя сродкі банка накіруюць на праекты, звязаныя з паляпшэннем жыцця беларусаў, - гэта ачыстка вады, а таксама будаўніцтва інфраструктуры і дарог - частка сродкаў пойдзе на падтрымку малога і сярэдняга бізнесу. Якія яшчэ праекты атрымаюць фінансаванне - падрабязнасці ў Андрэя Лапцёнка.
Іх адметная асаблівасць - гэты банк мала адчытваецца аб сваіх праектах, а інвестыцыі часцяком робіць не самастойна, а ў партнёрстве з не менш буйнымі. Нядзіўна, што аб дзейнасці банка ў Беларусі вядома значна менш, чым аб іншых сусветных фінансавых інстытутах, што зусім не памяншае яго ўплыву. Гэта дзяржаўная фінансава-крэдытная ўстанова Еўрасаюза, а таму яго ацэнкі напроста ўплываюць на пазіцыю ЕС.
Сёння Еўрапейскі інвестыцыйны банк - адзін з найбуйнейшых шматбаковых крэдытораў і пазычальнікаў у свеце. 240 мільярдаў еўра - акцыянерны капітал. Галоўная місія - дасягненне палітычных і эканамічных інтарэсаў Еўрасаюза. Фактычна гэта галоўны правадыр для еўрапейскага фундатара на перспектыўныя рынкі, якім, па прызнанні экспертаў банка, з'яўляецца і Беларусь.
Адносіны з Еўрасаюзам для нашай краіны - прыярытэт. Шмат агульных мэт і інтарэсаў. Бяспека, эканамічны рост, абарона правоў і інтарэсаў нашых грамадзян. Для Усходняй Еўропы сённяшняга ўзору - актуальна. Невыпадкова для нас, хто знаходзіцца ў эпіцэнтры палітычнага супрацьстаяння розных сіл, напрыклад, беларуская ініцыятыва аб перазагрузцы Хельсінскага працэсу - гэта навочная праява сённяшняй канструктыўнай пазіцыі.
Спакойны, даверны, непалітызаваны дыялог з прадстаўнікамі еўрапейскай супольнасці - тыя прынцыпы, на якіх Беларусь выбудоўвае свае адносіны з партнёрамі. Відавочна, што за нашай заходняй мяжой не заўважыць беларускіх намаганняў не маглі.
Прыняты Еўрасаюзам вектар на ўзмацненне дыялогу з Беларуссю дазволіў банку ў верасні 2016 года атрымаць адпаведны мандат і прапанаваць афіцыйнаму Мінску падумаць над сумеснымі праектамі. У 2017 годзе падпісана і ратыфікавана рамачнае пагадненне.
Паводле слоў экспертаў, такіх доўгіх і камфортных грошай сёння на рынку проста няма. Стаўка ад аднаго да трох працэнтаў гадавых на 25 гадоў з ільготным мараторыем на 5 гадоў. Прыкладна 80 % праектаў банка рэалізуюцца ў дзяжсферы. Шукаюць вялікія праекты, з мінімальным коштам каля 40 мільёнаў еўра. Зрэшты, расце і фінансаванне камерцыйных кампаній. Сёння на пазыкі могуць прэтэндаваць як буйныя дзяржпраекты, так і малы бізнес.
З таго, што ўжо можна ўнесці ў актыў. Напярэдадні ва ўрадзе падпісаны шэраг першых двухбаковых крэдытных пагадненняў. У прыватнасці Дагавор аб фінансаванні праекта "Рэканструкцыя Мінскай ачышчальнай станцыі". Два найбуйнейшыя ў краіне "Белаграпрамбанк" і "АСБ Беларусбанк" прыцягнуць ад еўрапейскага крэдытора сродкі на мэты падтрымкі прыватнага малога і сярэдняга бізнесу.
Рэканструкцыя дарог, павышэнне эфектыўнасці энергакарыстання, правядзенне навуковых даследаванняў, стварэнне экалагічных вытворчасцяў, і, нарэшце, лічбавая трансфармацыя - тыя сферы банк зацікаўлены фінансаваць. Усяго інвестыцыі ЕІБ у Беларусь па выніках гэтага і наступнага года могуць скласці каля 420 мільёнаў еўра.
Аляксандр Стуб - вопытны палітык, дыпламат і эфектыўны фінансавы менеджар. Быў саветнікам экс-старшыні Еўракамісіі Рамана Продзі, дэпутатам у Еўрапарламенце, але большую частку сваёй бліскучай палітычнай кар'еры строіў у сябе на радзіме ў Фінляндыі. Пройдучы не проста прыступкі кар'ернай лесвіцы, а ўзначальваючы па чарзе адразу некалькі міністэрстваў. Міністр замежных спраў, міністр па еўрапейскіх справах і міжнароднага гандлю Фінляндыі, міністр фінансаў, нарэшце, кіраўнік урада. Лепшага пасрэдніка не знайсці, каб узмацніць двухбаковае супрацоўніцтва з Фінляндыяй - краінай, якая магла б стаць добрым саюзнікам у рашэнні задач тэхналагічнай мадэрнізацыі, якія ставіць перад сабою Беларусь.
Гаварылі сёння і пра Brexit, пра новыя выклікі для Еўрасаюза і гандлёвыя войны, усё гэта здольна выклікаць новы глабальны крызіс, але роля Еўрапейскага інвестыцыйнага банка - як найбуйнейшай міжнароднай фінансавай структуры, як раз працаваць насуперак такім цыклам. Ва ўсякім разе, у партнёрстве з Беларуссю банк глядзіць наперад. У пашырэнні яго дзейнасці разглядаецца варыянт адкрыцця офіса ў нашай краіне.
