Мінск прымае Вышэйшы дзяржсавет Саюзнай дзяржавы

19 июня 2018

Дзень вялікай палітыкі ў Мінску. Беларуская сталіца прымае Вышэйшы дзяржсавет Саюзнай дзяржавы. Падзея значная на ўсіх узроўнях. Да яе дэталёва рыхтаваліся міністэрствы, рэгіянальныя ўлады, галіновыя і вытворчыя эксперты. Праца прароблена каласальная. Пільная ўвага да рашэнняў у рамках інтэграцыі і з боку прэсы. У Палацы Незалежнасці сабраліся больш за сотню акрэдытаваных журналістаў. Азначыць курс, якім пойдзе Саюзная дзяржава ў найбліжэйшыя гады, а таксама вырашыць шэраг спрэчных момантаў - ключавая мэта і двухбаковай сустрэчы лідараў дзвюх краін. Перамовы Аляксандра Лукашэнкі і Уладзіміра Пуціна папярэднічалі пасяджэнню Вышэйшага дзяржсавета і, па сутнасці, задалі тон наступнаму дыялогу. Сустрэча ў такім фармаце - магчымасць акінуць поглядам увесь спектр двухбаковых адносін: ад выканання саюзнага бюджэту да прыярытэтаў Саюзнай дзяржавы. Абмяркоўвалі і праграму ўзгодненых дзеянняў у знешняй палітыцы. Мінску і Маскве прыходзіцца разам рэагаваць на ўсе падзеі ў свеце, а значыць, цесная каардынацыя неабходная. Асаблівая ўвага - саюзнай эканоміцы. За мінулы год дынаміка палепшылася - тавараабарот перавысіў 32 мільярды долараў. Важна вынік замацаваць. У прыватнасці, за кошт зняцця ўзаемных бар'ераў і стварэння роўнага канкурэнтнага асяроддзя. Аб чым яшчэ дамовіліся бакі? Падрабязнасці саюзнага дыялогу ў Вольгі Макей.

Аўторак. Сярэдзіна дня. Нацыянальны аэрапорт прымае спецрэйсы з Масквы. Сёння ў Мінску ўся палітычная эліта Расіі. Выконваючы тонкасці пратаколу і іерархіі, першым прылятае Дзмітрый Мядзведзеў. Праз некаторы час прызямляецца і борт нумар 1. Але, каб трапіць у беларускую сталіцу, ніякіх квэстаў (як гэта было з візітам нашага Прэзідэнта на чэмпіянат свету па футболе) Уладзіміру Пуціну праходзіць не прыйшлося. Сустракалі, як і мяркуюць пратакольныя традыцыі візітаў.

Для Прэзідэнта Расіі гэта трэці замежны візіт з моманту ўступлення на пасаду. Традыцыйна ў паездках Уладзіміра Пуціна суправаджае і вялікі пул рэпарцёраў.

Зрэшты, для большасці прэс-цэнтр Палаца Незалежнасці добра знаёмы. Шматлікія расійскія калегі працавалі тут і падчас саміта АДКБ у лістападзе. Гэтым разам, каб першымі пачуць вынікі перамоў, акрэдытавалася больш за сотню журналістаў з абедзвюх краін. Таму да пачатку спрабуюць улавіць кожную дэталь. Напрыклад, тое, што да Палаца Незалежнасці Уладзімір Пуцін прыехаў у адной машыне з паслом Сурыкавым. Але ўсё ж для фатографаў і тэлеаператараў адзін з самых чаканых момантаў - гэта сустрэча прэзідэнтаў.

Перад тым як пачаць абмеркаванне парадку дня (а ў ім 9 пытанняў), яшчэ адзін пратакольны момант: сумеснае фатаграфаванне. Менавіта гэтыя кадры за лічаныя секунды стануць ілюстрацыяй сустрэчы на ўсіх інфармацыйных стужках. Прынамсі, да таго моманту, калі лідары з'явяцца перад камерамі пасля двухбаковых перамоў.

Напэўна, гэтая фатаграфія прэзідэнтаў у будучыні папоўніць калекцыю Палаца Незалежнасці. Як і гэты здымак, зроблены ў 2014 годзе. Цяжка ўявіць палітыкаў, якія бачыліся б часцей за лідараў Беларусі і Расіі. Крыху больш за месяц гэта ўжо чацвёртая сустрэча. Сочы, саміт у Кітаі, маскоўскія "Лужнікі" і вось у Мінску. Дарэчы, для Уладзіміра Пуціна на пасадзе прэзідэнта гэта ўжо 22-і візіт у нашу краіну.

Дарэчы, пасяджэнне ВДС ужо 21-е. Але перад тым як абмеркаваць парадак дня ў шырокім коле, прэзідэнты сустракаюцца вузкім складам. Вядома, большая частка такіх перамоў пройдзе за зачыненымі ад прэсы дзвярамі. Гэта традыцыйна. Але па настроі лідараў (а Аляксандр Лукашэнка нават назаве сустрэчу ўверцюрай да піцерскіх футбольных баталій Расіі і Егіпта) прыкметна: шматлікія пытанні сапраўды атрымалася ўзгадніць яшчэ да ВДС.

Пакуль лідары размаўляюць за зачыненымі дзвярамі, для міністраў, якія прымуць удзел у пасяджэнні Вышэйшага дзяржсавета, гэта магчымасць нефармальна абмеркаваць пытанні. Вядома, сустрэчы кіраўнікоў дзяржаў папярэднічала маштабная праца: напярэдадні гадзіннікі звяралі парламентарыі ў Брэсце, на мінулым тыдні ўрады ў Маскве. У пачатку года палітычны істэблішмент у Расіі быў заняты выбарчай кампаніяй, змяняўся, хай і не кардынальна, склад урада. Сёння ў Мінску і новы кіраўнік Міністэрства сельскай гаспадаркі Дзмітрый Патрушаў. Не сакрэт, што ў гэтай сферы нярэдка ўзнікаюць спрэчныя пытанні.

Сёння Беларусь і Расія звязаныя літаральна ва ўсіх сферах. У планах АПК - стварэнне сумесных селекцыйных цэнтраў у жывёлагадоўлі. А яшчэ, вядома, космас - тут цэлая саюзная групоўка спадарожнікаў. І самы маштабны праект - узвядзенне Беларускай АЭС. Энергетычная сфера супрацоўніцтва перспектыўная яшчэ і з пункту гледжання адзінага рынку, які ствараецца. Праўда, ужо ў рамках ЕАЭС.

Прамысловасць - тут і саюзны трактар, які будуць вырабляць у Валагодскай вобласці, і ўжо наяўная кааперацыя нашых машынабудаўнічых гігантаў. І хоць, як гаворыць міністр прамысловасці, перад сустрэчай многія пытанні ў гэтай галіне атрымалася ўзгадніць, агульныя для дзвюх краін праблемы пакуль застаюцца.

Замест адведзенай праграмай гадзіны ў вузкім складзе прэзідэнты праводзяць дзве. Дэталёва абмяркоўвалі ўсе пытанні.

Вядома, цэнтральная тэма - саюзная эканоміка. За мінулы год тавараабарот паміж Беларуссю і Расіяй павялічыўся амаль на чвэрць. Агульны аб'ём гандлю - 32 мільярды долараў. Хаця было і 43.

Пазітыўная тэндэнцыя захоўваецца і зараз: Мінск і Масква імкнуцца дацягнуцца да той рэкорднай адзнакі. Але нарошчваць тавараабарот больш актыўна перашкаджаюць выключэнні і бар'еры, якія па-ранейшаму застаюцца. Без роўнага канкурэнтнага асяроддзя тут ніяк. Пры гэтым, зважае Аляксандр Лукашэнка, пытанні двухбаковага парадку дня не варта перакладваць на пляцоўку ЕАЭС.

Узровень інтэграцыі можна ацаніць не толькі па лічбах тавараабароту. Напрыклад, у машынабудаванні, дзе ў нас шмат прыкладаў надзейнай кааперацыі, адно рабочае месца стварае адразу дзесяць у сумежных вытворчасцях. А з моманту ўзнікнення Саюзнай дзяржавы за кошт гэтага адзінства агульная колькасць рабочых месцаў вырасла на 3 мільёны! Абарона інтарэсаў грамадзян - падмурак саюзнага будаўніцтва. Згадзіцеся, ездзіць адно да аднаго ў госці больш зручна без усялякіх меж. Але апошнім часам узнікаюць асобныя пытанні па перасячэнні мяжы.

Сённяшнюю сустрэчу прысвяцілі пытанням пашырэння супрацоўніцтва. Спад у гандлі пераадолены, выйшлі на траекторыю росту. Уладзімір Пуцін прапаноўвае азначыць амбіцыйную планку тавараабароту на паўсотні мільярдаў долараў.

З дзевяці пунктаў парадку дня пяць прынялі без абмеркавання. Дэталёва спыніліся толькі на трох ключавых дакументах. Адзін з такіх абазначае прыярытэтныя напрамкі развіцця Саюзнай дзяржавы на найбліжэйшыя 5 гадоў. У ім прапісаны дзеянні па зняцці бар'ераў, узгоднена прамысловая палітыка, фарміраванне адзінага паліўнага рынку і іншыя пытанні. Паставілі подпісы і пад праграмай дзеянняў у знешняй палітыцы (яна захавала курс на ўмацаванне супрацоўніцтва на пляцоўках СНД і АДКБ і ўзгодненыя пазіцыі ў міжнародных арганізацыях). А сёння яшчэ вырашылі заснаваць прэмію Саюзнай дзяржавы ў галіне навукі і тэхнікі. Гэта будзе стымулам для навукоўцаў дзвюх краін. У выніку насычанага перагаворнага дня ні адзін з запланаваных дакументаў не застаўся без подпісу. А Аляксандр Лукашэнка не толькі падзяліўся, пра што так доўга гаварылі з расійскім прэзідэнтам сам-насам, але і прымеціў цікавы факт.

Сёння на памяць аб гэтай сустрэчы лідары абмяняліся падарункамі. Аляксандр Лукашэнка ўручыў карціну з родным для расійскага прэзідэнта горадам - Санкт-Пецярбургам. Ад Уладзіміра Пуціна беларускаму лідару - сувенірны набор і незвычайны самавар з сімволікай чэмпіянату свету па футболе.

Наступны раз прэзідэнты дамовіліся сустрэцца ў кастрычніку ў Магілёве, дзе пройдзе V Форум рэгіёнаў дзвюх краін. Наогул міжрэгіянальныя сувязі Аляксандр Лукашэнка назаве залогам поспеху інтэграцыі. Беларусь супрацоўнічае з 80 суб'ектамі Расіі. А форум - лепшая пляцоўка, дзе кіраўніцтва рэгіёнаў і бізнес могуць пагутарыць напрамую. Як расказаў журналістам беларускі лідар, падводзячы вынікі перагаворнага дня, асноўную частку перамоў прысвяцілі пытанням стварэння роўнага канкурэнтнага асяроддзя.

Вышэйшы дзяржсавет і сустрэча прэзідэнтаў сёння чарговы раз пацвердзілі: спрэчныя пытанні, якія часам узнікаюць, будуць вырашацца ў духу паразумення і кампрамісу. Такімі словамі Аляксандра Лукашэнкі завяршыўся сённяшні перагаворны дзень. Гэтую фразу тут жа падхапілі рэпарцёры інфармацыйных стужак. Бо гэта галоўнае. Зрэшты, чакаючы лідараў з выніковымі заявамі, у прэс-цэнтры журналісты гадалі, ці паспее Уладзімір Пуцін вярнуцца да пачатку матча сваёй каманды на чэмпіянаце свету па футболе. Якраз у гэтыя хвіліны Расія гуляе з Егіптам. Але адкрытая для прэсы частка перамоў завяршылася а 7-й гадзіне вечара, пасля чаго Аляксандр Лукашэнка запрасіў гасцей на вячэру.