Дні вялікай еўразійскай палітыкі стартавалі ў Сочы

10 октября 2017

Адразу два саміты - СНД і ЕАЭС, значныя для краін інтэграцый, пройдуць на Чарнаморскім узбярэжжы. У іх прыме ўдзел і Прэзідэнт Беларусі. Аляксандр Лукашэнка ўжо прыбыў у Сочы. Парадак дня пасяджэнняў насычаны. Канструктыўны дыялог і выпрацоўка агульных падыходаў да вырашэння як унутраных праблем - далейшае развіццё супрацоўніцтва ў палітычнай, эканамічнай і іншых галінах, адаптацыя інтэграцый да сучасных рэалій, так і пытанняў, звязаных з знешнімі выклікамі і пагрозамі. Глебу для вялікай дыскусіі лідараў краін дэлегацыі пачалі рыхтаваць ужо напярэдадні. Сёння прайшло пасяджэнне Савета міністраў замежных спраў краін СНД. Вынікам стаў узгоднены пакет дакументаў для маючага адбыцца Савета кіраўнікоў дзяржаў Садружнасці. Гэта канцэпцыі супрацоўніцтва ў процідзеянні карупцыі, абмен інфармацыяй у сферы барацьбы з тэрарызмам і іншымі праявамі экстрэмізму, а таксама іх фінансаваннем. Кіраўнікі МЗС СНД таксама адобрылі праекты заявы лідараў краін Садружнасці аб падтрымцы інстытута сям'і і традыцыйных сямейных каштоўнасцяў. У Сочы працуе наш карэспандэнт Вольга Макей. У яе ўсе падрабязнасці.

Пальмы, мора, субтропікі. Тое, з чым асацыюецца Сочы, можна ўбачыць і на флагу горада. На ім нават знайшлі месца рэкламе бальнеалагічных лячэбніц - гэта чаша з вогненнай вадой у цэнтры палатна. Сюды дарэчы дадаць і алімпійскія кольцы. Яны, здаецца, самая папулярная славутасць. Сімвалы Гульняў - памяць аб зімовай Алімпіядзе ў 2014 - па ранейшым збіраюць ахвотнікаў сфатаграфавацца.

Наперадзе ў паўднёвай сталіцы Расіі, так неафіцыйна называюць горад, Сусветны фестываль моладзі. Пра гэта нагадваюць літаральна на кожным кроку. На найбліжэйшыя дні Сочы стаў сталіцай еўразійскай палітыкі. Заўтра адразу два саміты - СНД і ЕАЭС.

Яны пройдуць у кангрэс-цэнтры побач з тым самым "узбярэжным кластарам", які памятаюць шматлікія спартыўныя балельшчыкі. Спадчына зімовых Гульняў - лядовыя пляцоўкі - добра прыкметныя з ілюмінатара самалёта.

Першыя барты садзяцца ў аэрапорце Адлера. Сёння на саміт прыляцеў і Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка. Ля трапа сустракалі губернатар Краснадарскага края і мэр Сочы.

Клуб 11, так часам называюць СНД, гэтым разам збярэ не ўсіх прэзідэнтаў. Напярэдадні стала вядома, што кіраўнік Кыргызстана Алмазбек Атамбаеў прыняў рашэнне застацца ў Бішкеку. Зараз актыўна ідзе падрыхтоўка да прэзідэнцкіх выбараў, яны ўжо ў гэтую нядзелю. Таму на саміце Кыргызстан прадставіць прэм'ер. Каб падрыхтаваць глебу для заўтрашніх перамоў на вышэйшым узроўні, сёння сабраліся міністры замежных спраў дзяржаў СНД.

Кіраўнікі знешнепалітычных ведамстваў абмяркоўваюць і ўзаемадзеянне ўнутры СНД, і шырэй актуальныя міжнародныя тэмы. Гаворачы мовай дыпламатаў - на парадку дня 17 пытанняў: ад барацьбы з карупцыяй да падтрымкі інстытута сям'і. 9 пунктаў, так званыя пераходныя. Па іх дыскусію заўтра працягнуць прэзідэнты. Міністры сёння толькі адобрылі праекты дакументаў.

Здавалася б, па шматлікіх пытаннях ёсць яснасць, тым не менш сустрэча ў вузкім фармаце зацягнулася. Як пазней распавёў кіраўнік МЗС Беларусі, былі тэмы, якія выклікалі дыскусію.

Што тычыцца Украіны, у кулуарах нават жартавалі. На Савеце міністраў замежных спраў гэтая краіна прадстаўлена толькі флагам. Зрэшты, удасканаленню працы СНД самая вялікая ўвага палітыкаў і экспертаў. Больш за чвэрць стагоддзя таму, калі шматлікім скептыкам здавалася, што дзяржавы СССР разышліся назаўжды, менавіта Садружнасць стала працягам інтэграцыі на постсавецкай прасторы.

І пры вялізных намаганнях Беларусі. Мінск (а менавіта ў сталіцы размешчаны Выканкам СНД) на гэтай міжнароднай пляцоўцы ніколі не быў статыстам. Аляксандр Лукашэнка не раз паўтараў: Садружнасць не павінна таптацца на месцы, а ісці ў нагу з часам, трансфарміравацца, станавіцца ўплывовым гульцом.

Таму пытанні адаптацыі СНД да сучасных рэалій і роля арганізацыі на міжнароднай пляцоўцы таксама сталі тэмай перамоў, якую прадоўжаць і заўтра ўжо на ўзроўні кіраўнікоў дзяржаў.

У выніку сённяшніх перамоў кіраўнікі МЗС узгаднілі пакет дакументаў, у тым ліку і для заўтрашняй сустрэчы на ўзроўні прэзідэнтаў. Сярод такіх - сумесная заява кіраўнікоў дзяржаў СНД аб падтрымцы інстытута сям'і. У ёй гаворыцца, што захаванне традыцыйных каштоўнасцяў - адзін з галоўных прыярытэтаў сацыяльнай палітыкі. Тэкст гэтай заявы ў выпадку яе падпісання лідарамі плануюць накіраваць у ААН, АБСЕ і іншыя міжнародныя арганізацыі. Сярод праектаў, якія заўтра стануць асновай парадку дня сустрэчы прэзідэнтаў, - канцэпцыя па процідзеянні карупцыі, пагадненне аб абмене інфармацыяй у сферы барацьбы з тэрарызмам, пытанні ўзаемадзеяння ў ваеннай сферы. Напрыклад, вырашылі адаптаваць сістэму СПА дзяржаў СНД да вырашэння задач ваенна-касмічнай абароны.

Акрамя таго, дамовіліся 2019-ы ў Садружнасці аб’явіць Годам кнігі, а 2020-ы - Годам Перамогі ў Вялікай Айчыннай.

Тым не менш, на сустрэчы не абышлося без кур'ёзаў. Ужо выступаючы з вынікімі перад рэпарцёрамі, у Сяргея Лаўрова зламаўся мікрафон. У гэтай сітуацыі вопытны дыпламат як заўсёды аджартаваўся.

Мікрафон, вядома, запрацаваў, хаця і з цяжкасцямі. Але гэта не перашкодзіла кіраўніку МЗС Расіі аб’явіць старшыню ў СНД на будучы год. А міністры замежных спраў наступную такую сустрэчу правядуць у Мінску.

На думку экспертаў, галоўная задача СНД - быць не толькі добрай дыялогавай пляцоўкай, але і ператварацца ў рэальны цэнтр сілы і прастору для маштабных праектаў. Дарэчы, амаль палова ўдзельнікаў Садружнасці зараз актыўна збліжаецца, абапіраючыся на платформу ЕАЭС, якая апошнім часам становіцца ўсё больш прывабнай для трэціх краін. А вось якія ёсць праблемы ў еўразійскай "пяцёрцы" - заўтра на беразе Чорнага мора таксама абмяркуюць прэзідэнты.