Cферу вытворчасці і абароту лекаў у Беларусі трэба ўзяць пад жорсткі кантроль

26 января 2018

Такое даручэнне сёння даў Кіраўнік дзяржавы, наведваючы прадпрыемства "Мінскінтэркапс". На прыкладзе адной вытворчасці абмеркавалі развіццё ўсёй беларускай фармацэўтычнай галіны. Сёння яна аб'ядноўвае 37 арганізацый і прадпрыемстваў. Дарэчы, больш чым палова ўсіх прэпаратаў у аптэках нашай краіны - айчыннай вытворчасці. Гаварылі сёння і пра тых, хто спрабуе нажыцца на розніцы ад перапродажу лекаў. У краіне будуць змагацца з пасрэднікамі. Што датычыцца кошту імпартных лекаў, то ў гэтым пытанні Прэзідэнт нацэліў арыентавацца на развітыя дзяржавы, а не на цэны ў нашых найбліжэйшых суседзяў. Яшчэ адна задача - у перспектыве зраўняць аб'ёмы экспарту і паставак лекаў на ўнутраны рынак. Пра ўсё па парадку - Ілона Красуцкая.

Ужо з пачатку гэтага года ў бязвізавы Гродна прыехалі больш за тысячу чалавек. І як ва ўсіх турыстычных паездках замежных гасцей прываблівае не толькі старажытная гісторыя, храмы, замкі, але і шопінг. І, як аказалася, магніты на халадзільнік, беларускі шакалад не адзіныя ў топе замежных пераваг. Аптэкі ў прыгранічным Гродне таксама знаходзяцца на неафіцыйнай карце экскурсійных маршрутаў.

Спачатку цёплы снежань. Затым ужо і нечаканыя студзеньскія мінус 15. І зноў плюс. У тым ліку з-за такога тэмпературнага кантрасту пазбегнуць прастуд складана. Галоўны па краіне і за эпідэміялагічную сітуацыю, даступнасць лекаў і іх цэнавую палітыку - міністр аховы здароўя. Валерый Малашка прызнаецца, на бальнічным даўно не быў. Справы дзяржаўныя самі па сабе добрая прышчэпка для ўмацавання імунітэту. Але напаўненне хатняй аптэчкі на 90 % беларускае. Дарэчы, яшчэ ў 2010 годзе Кіраўнік дзяржавы скіраваў Міністэрства аховы здароўя на тое, каб айчынных лекаў было не менш за імпартных. 50 на 50, калі лічыць у грашовым выражэнні. А вось якасць - на ўзроўні сусветных стандартаў. Цяперашняму міністру аховы здароўя не сорамна глядзець у вочы Прэзідэнту. Звыш паловы прэпаратаў на рынку - айчынныя.

Можна заўважыць, у графіку Кіраўніка дзяржавы асабліва апошнім часам нямала сустрэч са свяціламі беларускай медыцыны. Не так даўно Прэзідэнт наведваў бальніцу ў Буда-Кашалёве, а за пару дзён да Новага года - мінскі анкацэнтр. Даступнасць меддапамогі, сучаснае абсталяванне. Прыйшла чаргу пагаварыць і пра лекі.

Беларускія і імпартныя. Аляксандр Лукашэнка наведаў прадпрыемства "Мінскінтэркапс". Сёння гэта лідар айчыннай фарміндустрыі.

На прыкладзе адной вытворчасці абмеркавалі развіццё ўсёй беларускай фармацэўтычнай галіны. Сёння яна аб'ядноўвае 37 арганізацый і прадпрыемстваў. На рынку становіцца ўсё больш айчынных лекаў. Але канкурэнтную барацьбу ніхто не адмяняў, і ў гэтай барацьбе не заўсёды гуляюць па сумленных правілах. Пакупнік павінен быць упэўнены ў якасці - гэта прыярытэтная задача. Як і хто будзе ў далейшым кантраляваць выпуск прэпаратаў, іх рэалізацыю і імпарт? Адзіную схему павінны распрацаваць і падаць Прэзідэнту ў першай палове гэтага года.

Фармацэўтычная галіна забяспечвае лекавую бяспеку краіны. Ды і цэны на беларускія прэпараты сёння куды больш прыемныя, чым імпартныя. Напрыклад, 40 % медыкаментаў айчыннай вытворчасці па кошце нават ніжэйшыя за 2 рублі. А вось 20 % лекаў - ад 4 да 10 рублёў. Пытанне цэнаўтварэння на ўзроўні Прэзідэнта ўзнімаецца часта. Яго задаюць і падчас рабочых паездак у рэгіёны. Валерый Малашка дакладвае, апошні час цана знізілася на беларускія прэпараты. А імпартныя па цане як у суседніх краінах. Але Прэзідэнт скіроўвае арыентавацца на развітыя дзяржавы.

Так, у галіны пакуль яшчэ актуальная праблема пасрэдніцтва. З тымі, хто спрабуе зарабіць на розніцы ад перапродажу лекаў, будуць змагацца. Бо гэта ўплывае на канчатковы кошт прэпарата ў аптэцы.

Яшчэ гадоў 6 назад у Беларусі выраблялі каля 18% сваіх лекаў. Зараз аб'ём рынку ацэньваецца ў 690 мільёнаў долараў. Пытанне было падобна харчовай бяспецы. За гэты час у Беларусі з'явілася амаль 800 відаў лекаў. Планы на гэты год - яшчэ 120 найменняў. Нашы прэпараты прадаюцца ў аптэках блізкіх дзяржаў і краінах далёкай дугі. Афганістане, Лаосе, Пакістане, Тайландзе, Камбоджы. Яшчэ адно патрабаванне Кіраўніка дзяржавы: у перспектыве зраўняць аб'ёмы экспарту і паставак лекаў на ўнутраны рынак. Экспарт, паніжэнне выдаткаў, стварэнне новых рабочых месцаў… старыя-новыя задачы для Мінаховы здароўя. Паралельна ідзе мадэрнізацыя галіны і вытворчасць новых імпартазамяшчальных лекаў.

Прэзідэнт сёння азнаёміўся і з працэсам вытворчасці медыкаментаў. На "Мінскінтэркапсе" выпускаюць розныя: ад вітамінаў да прэпаратаў для лячэння сардэчна-сасудзістых захворванняў. Гэты брэнд на айчынным рынку больш за 20 гадоў. Аднак у 2016 годзе тут з'явілася цалкам новая, сучасная вытворчасць. Кампанія ўтрая павялічыла плошчы, абнавіла абсталяванне. Важна, што прадукцыя на 95% імпартазамяшчальная. Гэта дазваляе штогод эканоміць дзяржаве больш за 10 мільёнаў долараў.

Чысціня і дысцыпліна тут як у аперацыйнай. Таму староннім уваход забаронены. У асноўным тут вырабляюць джэнерыкі, гэта значыць копіі замежных прэпаратаў. Натуральна, мясцовы аналаг каштуе танней. Аднак ва ўсіх беларускіх леках выкарыстоўваецца тая ж сыравіна, што і ў арыгіналаў.

Гаворка ідзе аб так званых актыўных субстанцыях. "Мінскінтэркапс" у 70% выпадках купляе сыравіну ў краінах Еўрапейскага саюза. Лагічнае пытанне ад абывацеля: чаму не вырабляем у сябе? Клапоцімся аб экалагічнай бяспецы. Гэтым як раз ахвяруюць сусветныя лідары фармвытворчасці Індыя і Кітай. Закупляем толькі субстанцыю, астатні працэс цалкам выконваем самі. У выніку ў аптэчную сетку Беларусі паступаюць айчынныя прэпараты цалкам раўназначныя па сваёй эфектыўнасці імпартным лекам. Аб філасофіі пакупніка працягваем размову з дырэктарам. І чарговы раз развенчваем міф "нібыта замежнае лепш, а тым больш, калі яшчэ і даражэй".

За экспарт на прадпрыемстве адказвае Андрэй Шыдлоўскі. Рэклама ў сацсетках, удзел у замежных выставах. В'етнам, Ірак. Рыга. Узбекістан. Геаграфія паставак сёння - 23 краіны. Летась выйшлі на рынак Лівіі і Таджыкістана. У завяршальнай стадыі перамовы аб рэгістрацыі прадпрыемства ў Сірыі і Афганістане.

Віктар Кучынскі фармацэўтыцы прысвяціў большую частку жыцця. Сваю працу лічыць лепшай у свеце. Бо што можа быць прыемней, чым рабіць здаровымі людзей. А пачалося ўсё з вялікай любові да хіміі. Апошнія 8 гадоў у яго працоўнай значыцца "Мінскінтэркапс". У падначаленні больш за 130 чалавек. Кантроль адразу за трыма вытворчымі ўчасткамі. Напрыклад, тут ствараюць будучы кардыёпрэпарат. У гэтым агрэгаце, які супрацоўнікі проста называюць міксерам, на працягу 4 гадзін змешваюцца ўсе кампаненты. У будучыні гэта 20 тысяч пачкаў сардэчных лекаў.

Перад тым як трапіць на прылаўкі, кожная партыя праходзіць строгі кантроль якасці. Ад разліку масы ўсіх рэчываў і прымешак да якасці растварэння ў арганізме.

Зрэшты, татальны кантроль і ідэальны парадак павінен быць не толькі ў фармгаліне і на прадпрыемствах, але і ў цэлым у краіне. Наперадзе нямала іміджавых, палітычных і спартыўных мерапрыемстваў. Ад Прэзідэнта гучала крытыка і даручэнні.

Беларуская медыцына за апошні час зрабіла вялізны крок наперад. Аб гэтым сведчаць і сусветныя рэйтынгі. У краіне правялі мадэрнізацыю ўсіх звёнаў аховы здароўя. Штогод з'яўляюцца новыя віды дыягностыкі. Зроблена стаўка на развіццё айчыннай фармакалогіі. А гэта тысячы выратаваных жыццяў. На такія інвестыцыі ў здароўе беларусаў краіна не пашкадуе ніякіх, нават самых вялікіх грошай.