Бішкек - частае месца сустрэчы еўразійскіх лідараў. Але так ужо склалася, што саміт кіраўнікоў дзяржаў АДКБ да сённяшняга дня праходзіў тут усяго аднойчы і той нефармальны. Тым не менш, рэзідэнцыя Ала-Арча - месца добра знаёмае і для прэзідэнтаў, і для журналістаў. Маляўнічыя краявіды з горнымі хрыбтамі і алеямі белых таполяў. Дарэчы, гэтыя надпісы на кары калісьці пакідалі вайскоўцы. Зрэшты, і назва Ала-Арча перакладаецца як стракаты ядловец. Праўда, камуфляж у тэму саміту схаваў снег.
Прэзідэнты Беларусі і Кыргызстана абмеркавалі супрацоўніцтва
Гэты дзень для прэзідэнтаў пачаўся, калі ў Мінску было яшчэ 7 раніцы. Візіт у Кыргызстан - падстава пільна паглядзець і на двухбаковыя адносіны, таму лідары праводзяць асобную сустрэчу. Трэба нарошчваць тавараабарот, ідэі для гэтага ёсць. У інтарэсах Кыргызстана стварэнне сумесных з Беларуссю зборачных вытворчасцяў. Гэта яшчэ і рабочыя месцы - актуальнае для краіны пытанне. Сярод патэнцыяльных ідэй зборка ліфтаў на базе бішкекскага прадпрыемства. Яны патрэбныя і для новабудоўляў, і для абнаўлення старога жылфонду. Кыргызстан цікавяць і беларускія аўтобусы. Транспарт - вялікая праблема для сталіцы (а гэта горад-мільённік). Мясцовая мэрыя ўжо ў пачатку снежня прыедзе ў Мінск на перамовы. Патрэбна і камунальная тэхніка. А пад старшынствам Кыргызстана праходзіць цяперашні саміт АДКБ. Сааранбай Жээнбекаў на правах гаспадара сустракае гасцей. Першым прыбывае прэм'ер-міністр Арменіі. Забягаючы наперад, скажам, што сёння ўнеслі змяненні ў палажэнне аб Савеце калектыўнай бяспекі. Зараз афіцыйна краіну на самітах можа прадстаўляць не толькі прэзідэнт, але і кіраўнік урада. Беларускі лідар, як паложана па алфавітным парадку, прыбывае другім. Перш за ўсё кіраўнікі дзяржаў па традыцыі маюць зносіны ў вузкім складзе. Што гэта значыць: у перамовах удзельнічаюць толькі лідары краін і выконваючы абавязкі генеральнага сакратара АДКБ Валерый Семерыкоў. Але за стол паклікалі і будучага Генеральнага сакратара Станіслава Зася. Ён зойме пасаду з 1 студзеня наступнага года.Арганізатары гэтага саміту фактычна пазбавілі журналістаў эксклюзіва. Падчас выступленняў кіраўнікоў дзяржаў прэсу папрасілі выйсці з залы. Таму зносіны ў вузкім і шырокім складах прайшлі за зачыненымі дзвярамі. Мы даведаліся, з якімі прапановамі прыехала Беларусь.
Прэзідэнт назваў ініцыятывы Беларусі
Аляксандр Лукашэнка называе самыя актуальныя тэмы. Па-першае, у наяўнасці глабальнае эканамічнае і палітычнае супрацьстаянне паміж найбуйнейшымі сусветнымі дзяржавамі. Гэта можа выліцца ў сур'ёзныя праблемы для ўсёй сістэмы бяспекі. Як прыклад, развал Дагавора аб ракетах сярэдняй і меншай далёкасці. Сам факт афіцыйны Мінск лічыць неапраўданым і небяспечным. Таму выступае з канкрэтнай прапановай: прыняць Дэкларацыю аб неразмяшчэнні ракет сярэдняй і меншай далёкасці ў Еўропе. І такі дакумент зараз як ніколі актуальны, упэўненыя эксперты. Беларусь на саміт, як і заўсёды, прыехала з цэлым партфелем ініцыятыў. Так, некаторыя з іх Прэзідэнт называў і раней, але важна, каб іх пачулі. Усе яны скіраваны на мір і бяспеку не толькі ў рэгіёне, але і на ўсёй планеце. Гэтая ініцыятыва актуальная і для краін АДКБ. Бо далёка хадзіць не трэба, зброяй бразгаюць прама ля заходніх меж інтэграцыі.Мілітарызацыя заходніх межаў АДКБ
Толькі ў суседніх з Беларуссю краінах групоўка НАТА, улічваючы амерыканскі кантынгент, за апошнія гады вырасла ў 13 разоў. Больш як 7 тысяч чалавек. Акрамя таго, вучэнні альянсу, прызначаныя на вясну, эксперты і зусім называюць беспрэцэдэнтнымі. Мяркуйце самі: на манеўры збяруцца пад 40 тысяч байцоў з 18 краін. А перакідванне сіл ЗША стане самым буйным з моманту распаду СССР. Практыкавацца "Абаронцы Еўропы" - а менавіта такая назва ў манеўраў - будуць на тэрыторыі 10 еўрапейскіх дзяржаў. І хоць для беларускай арміі гэта не пагроза, тым не менш, гэта выклік усёй АДКБ.А. Лукашэнка: Новая гонка ўзбраенняў нам не патрэбная
Гонка ўзбраенняў нам не патрэбная - гэта нязменная пазіцыя афіцыйнага Мінска. Асабліва калі працягваецца эскалацыя рэгіянальных канфліктаў (як на Блізкім Усходзе), пратэстныя рухі і масавыя беспарадкі (прыклад Францыі або Іспаніі), гібрыдныя знешнія ўздзеянні, а яшчэ і санкцыйная палітыка. Усё гэта не робіць свет лепшым, і ўжо зараз краінам АДКБ трэба думаць аб абароне свайго рэгіёна. Аляксандр Лукашэнка чарговы раз прыводзіць у прыклад Украіну, дзе ўжо пяты год працягваецца супрацьстаянне. Хоць прагрэс у выкананні мінскіх пагадненняў ёсць. Гэты факт афіцыйны Мінск, вядома, вітае. Каб умацаваць аўтарытэт, АДКБ трэба большаць і надзейнымі саюзнікамі. Менавіта таму дзяржавы блока падтрымалі ініцыятыву Беларусі аб з'яўленні статусаў партнёра і назіральніка пры арганізацыі. Чаму б і не? Такія ёсць і на іншых еўразійскіх пляцоўках. Акрамя таго, важна выстройваць дыялог і з Паўночнаатлантычным альянсам - гэта таксама прапанова Беларусі. Пагодзьцеся, дзіўна, калі дзве глабальныя ваенна-палітычныя структуры не кантактуюць адна з адной.Беларусь прапаноўвае сфарміраваць пояс лічбавага добрасуседства
Сёння выклік дзяржавам і цэлым рэгіёнам кінуты і кіберзлачынцамі. Інтэрнэт спараджае рэвалюцыі і лёгка раздае інструкцыі па стварэнні зброі. А сучасныя тэхналогіі здольныя паралізаваць цэлыя сусветныя галіны. На гэтыя праблемы афіцыйны Мінск звяртае вагу на форумах і самітах рознага ўзроўню. Акрамя таго, прапаноўвае сфарміраваць пояс лічбавага добрасуседства. У яго аснове - ідэі лічбавага суверэнітэту і нейтралітэту, якія будуць гарантаваць неўмяшанне краін у інфармацыйныя рэсурсы адна адной. Пасля доўгіх перамоў за зачыненымі дзвярамі ў журналістаў пачынаецца паляванне за эксклюзіўнымі спікерамі. Сустрэць на сваім шляху Аляксандра Лукашэнку стала ўдачай для расійскага рэпарцёра. Адмаўляцца ад інтэрв'ю - не ў правілах нашага Прэзідэнта. Пад заслону саміту кожны з лідараў паставіў свой подпіс паўтара дзясятка разоў. Дакументы з розных сфер: процідзеянні тэрарызму, бяспецы таджыкска-афганскай мяжы, правядзенні вучэнняў. І так, з наступнага года Станіслаў Зась пераязджае ў Маскву (менавіта там знаходзіцца штаб-кватэра АДКБ).Старшынства ў АДКБ зараз пераходзіць да Расіі. А пасля таго, як усе дакументы былі падпісаныя, цяперашні гаспадар саміту, прэзідэнт Кыргызстана, запрасіў калегаў на афіцыйны прыём. Прайшоў, дарэчы, у будынку, стылізаваным пад юрту, з нацыянальным каларытам. Як гаворыцца ў кыргызскай прыказцы: "На кожнае сёння ёсць сваё заўтра". Добра падыходзіць і да тэмы рэгіянальнай бяспекі. Бо ўжо сёння трэба выразна разумець, якія глабальныя рызыкі з'явяцца заўтра. Але хочацца дапоўніць гэтую прыказку напамінкам пра "ўчора". Бо гэта нашы агульныя ўрокі гісторыі. Дарэчы, на саміце падпісалі і дакумент аб святкаванні 75-годдзя Перамогі ў Вялікай Айчыннай.
