Усе ведаюць, што афіцыйны Мінск на інтэграцыйных пляцоўках статыстам не быў ніколі. Ёсць праблемы - значыць, прапануем шляхі вырашэння. Як раз пра нюансы працы ЕАЭС сёння Аляксандр Лукашэнка дэталёва гаварыў са старшынёй калегіі Еўразійскай эканамічнай камісіі. Акцэнт, вядома, на мінусы. Гэта і шматлікія перашкоды ў гандлі, дзе правілы часам дыктуе адкрыты манапалізм і адсутнасць адзінай палітыкі ў найбуйнейшых сектарах эканомікі: ад прамысловай да транспартнай. А яшчэ так і не рэалізаваныя цалкам свабоды, якія дэклараваліся больш за 5 гадоў таму. Асобна гаварылі і пра беларуска-расійскія адносіны, якія павінны быць прыкладам союзніцтва. Але на справе ў некаторых момантах, хутчэй, антыпрыклад.
Якой павінна быць рэальная інтэграцыя, чаму стратэгія ЕАЭС да 2025 года павінна быць паэтапнай, якія сёння праблемы існуюць паміж краінамі “пяцёркі”? Вольга Макей прадоўжыць.
На новай пасадзе Міхаіл Мясніковіч яшчэ не поўны месяц. Але абжыць кабінет офіса ЕЭК, які знаходзіцца ў Маскве, удалося наўрад ці. З пачатку лютага камандзіроўкі. Спачатку ў Арменію, затым перамовы ў Кыргызстане. Пасля Казахстан, дзе акрамя сустрэчы з прэзідэнтам, яшчэ і размова з ганаровым старшынёй ЕАЭС Назарбаевым.
Прэзідэнт Беларусі сустрэўся са старшынёй калегіі ЕЭК
Сабраўшы еўразійскія настроі ў саюзных сталіцах, Мясніковіч прыязджае ў родную. І хоць гэтая сустрэча пачнецца з жарту ад Прэзідэнта, маўляў, Міхаіл Уладзіміравіч памаладзеў, сам ён і журналісты, якія працуюць сёння ў Палацы, разумеюць, што размова будзе сур'ёзнай. Яе Прэзідэнт пачынае з настрояў у некалі агульнай для ўсіх сталіцы - Маскве (відэа).
Аднабокасць публікацый (ці то некаторыя СМІ або модныя сёння Telegram-каналы) апошнім часам сапраўды відавочная. Зрэшты, укіды з Усходу становяцца рэгулярнымі, як толькі "пісьменнікі" або, хутчэй, тыя, хто пісьменнікам дыктуе, учуюць халодны вецер паміж Мінскам і Масквой. Ці жаданне гэта нагрэцца або распаліць вогнішча паміж сталіцамі, сапраўды іх справа. Але становіцца абсурдным, калі прэзідэнты (успомнім тэлефонную размову) дамаўляюцца аб кампенсацыях па нафце, а праз пару гадзін у Маскве гэтыя рашэнні расійскія міністры паварочваюць, як ім патрэбна.
Ці такімі бачыліся саюзныя адносіны? І ці такой павінна быць інтэграцыя? Адназначна не. Як не павінна быць і штогадовых нафтагазавых спрэчак (відэа).
А. Лукашэнка: Беларусь выступае за рэальную інтэграцыю на класічных прынцыпах
Саюзная дзяржава ў свой час стала базісам для іншых інтэграцый на постсавецкай прасторы. Саюз мытны, затым Еўразійскі. Праўда, саму сутнасць слова "інтэграцыя" апошні час дэвальвавалі. Аляксандр Лукашэнка вяртае ў рэальнасць. І нагадвае аб класічных прынцыпах (відэа).
Г.з. Мінск не супраць інтэграцыі, як раз за. Але тут важны той самы прынцып справядлівасці (пра яе часта гаворыць Прэзідэнт). У адносінах саюзнікаў без гэтага ніяк.
Аляксей Аўдонін, аналітык Беларускага інстытута стратэгічных даследаванняў: "Форма прымусу інтэграцыйных працэсаў заўсёды будзе весці да цэнтрабежных сіл. І адназначна, калі вы сёння дамовіліся, заўтра, калі ёсць нейкія недамоўленасці, будзе весці да рознагалосся і не інтэграцыі, а наадварот дэзынтэграцыі. Таму беларуская пазіцыя па прасоўванні менавіта эканамічных складальнікаў у інтэграцыйных працэсах з'яўляецца найбольш прымальнай, найбольш сучаснай, якая адказвае інтарэсам кожнаму з бакоў як у рамках ЕАЭС, так і ў рамках Саюзнай дзяржавы".
2020 - год старшынства Беларусі ў ЕАЭС
Тыя ж класічныя прынцыпы рэальнай інтэграцыі Мінск прасоўвае і на еўразійскай прасторы. Дарэчы, Беларусь пакуль адзіная краіна, якая старшынствуе ў ЕАЭС ужо другі раз. Першы прыпаў на 2015. Год пачатку працы саюза, яго ўзбуйнення (далучыліся Арменія і Кыргызстан) і падпісання пагаднення аб зоне свабоднага гандлю з В'етнамам. І вось ужо ў мінулым пяцігадовы юбілей. Але за гэты тэрмін пабудаваць "саюз роўных" так і не атрымалася (відэа).
На ўнутраным рынку ЕАЭС 66 перашкод
66 перашкод. З такім багажом ЕАЭС увайшоў у 2020 год. А яшчэ 25 пагадненняў у рамках саюза так і не ратыфікаваныя. Усё гэта, вядома, не паскарае працу і, што важна, не робіць яго больш прывабным як для ўдзельнікаў, так і для знешніх гульцоў (відэа).
Ці можна ўраз адмяніць усе бар'еры і выключэнні? Пытанне не столькі рытарычнае, колькі справа прынцыповасці лідараў пяцёркі. Аб гэтым гаворым ужо з Міхаілам Мясніковічам. Ці рэальна гэта? Час пакажа.
Міхаіл Мясніковіч, старшыня Калегіі Еўразійскай эканамічнай камісіі: "У гандлі таварамі ў нас шмат бар'ераў і выключэнняў. Прэзідэнт падтрымаў маю прапанову, каб, можа быць, аднамаментна прыняць рашэнне: усе краіны адмяняюць бар'еры і абмежаванні і даюць устаноўкі ўрадам не спараджаць новыя. Але гэта можа быць рашэнне толькі кіраўнікоў дзяржаў".
Сяргей Кізіма, загадчык кафедры міжнародных адносін Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Беларусі: "Беларускі пункт погляду вельмі просты - занадта павольна. Калі мы запрагаем, то калі мы паедзем? У гэтым плане, вядома ж, неабходна як мага хутчэй пераходзіць да таго, каб і Еўразійскі эканамічны саюз быў саюзам. Каб усе дамоўленасці аб яго функцыянаванні адпавядалі нацыянальным інтарэсам краін, якія ў ім удзельнічаюць".
Еўразійскі эканамічны форум пройдзе ў Мінску 19 мая
Кіраўнікі краін ЕАЭС збяруцца ў Мінску ў маі. У гэты ж час у планах правесці і першы эканамічны форум. Беларуская сталіца стане пляцоўкай для аб'яднання ўсяго інвестпатэнцыялу саюза. Удзельнікі - бізнес-краін пяцёркі і іншых. Але галоўная задача на найбліжэйшыя два з паловай месяцы - дэталёвая дапрацоўка стратэгічнага для саюза дакумента (відэа).
Прэзідэнт аб стратэгіі еўразійскай інтэграцыі да 2025 года
Яшчэ ў студзені Аляксандр Лукашэнка накіраваў сваім калегам па інтэграцыі зварот, у якім - беларускія ініцыятывы. Дакумент лёгка можна знайсці ў інтэрнэце. Там і ўзмацненне наднацыянальнай кампетэнцыі Еўразійскай эканамічнай камісіі. Гэта важна там, дзе больш за ўсё бар'ераў і выключэнняў, напрыклад, тэхрэгуляванне, прымяненне санітарных або ветэрынарных мер. А яшчэ паскарэнне стварэння адзіных рынкаў і агульная палітыка ў ключавых сферах. Аб гэтым часта гавораць на самітах, але зрухаў няма (відэа).
Саюз павінен будавацца на фундаментальных прынцыпах
Мясніковіч скажа - саюз, гэта як сям'я. І тут цяжка не пагадзіцца. Так, рознагалоссі бываюць, горш, калі няма даверу. Адгэтуль як снежны ком назапашваюцца бар'еры, выключэнні і абмежаванні. І еўразійская сям'я - гэта не толькі прэзідэнты за круглым сталом.
А яшчэ ўрады, эксперты, прадпрыемствы. Часам менавіта на гэтым этапе і ўзнікаюць цяганіна, інтарэсы манапалістаў, а то і асабістыя. І тут жадаецца сказаць збітае: трэба размаўляць і дамаўляцца. Але пара ўжо дзейнічаць (відэа).
Сумленнасць і прыстойнасць - тое, чаго часам не хапае і ў лакаматыве - Саюзнай дзяржаве, і ў цэлым, у еўразійскай інтэграцыі. Так, эксперты часта гавораць: без кааперацыі ў сучасным свеце азлобленай канкурэнцыі не выжыць. Але як быць, калі ад інтэграцыі больш выйграваюць трэція краіны, а не ўдзельнікі, якія нелагічна будуюць адзін для аднаго бар'еры?
Знайсці адказы на гэтыя пытанні, а галоўнае - рашэнні - справа прынцыпу для Беларусі ў год старшынства. І калі падмурак узводзілі пяць гадоў, то ў стратэгіі на наступныя пяць відавочна прапішуць рэальныя дзеянні, каб ЕАЭС не станавіўся даўгабудам і толькі прыгожай шырмай, за якой цьмянеюць, здавалася б, перспектыўныя саюзныя пачынанні.
