Закон аб беларусах замежжа можа быць прыняты да канца года

23 июля 2013
На гэта разлічвае міністэрства культуры. Сёння на 6-м з'ездзе беларусаў свету ў Мінску аб гэтым заявіў профільны міністр Барыс Святлоў. Фармальна закон патрэбны не столькі для дыяспары, колькі для чыноўнікаў. Але на справе ўсе палажэнні новага акта ўжо рэалізуюцца - дапамога беларусам расце год ад года, расце і сама дыяспара. Так летась беларуская культурная асацыяцыя адкрылася ў Швейцарыі, а сёлета ў Лацінскай Амерыцы.

Якая геаграфія беларускай суполкі ў свеце і якія праекты прапаноўвае дыяспара для падтрымкі сваёй радзімы - высветліў Андрэй Крывашэеў.

Больш за тры мільёны нашых суайчыннікаў пражываюць сёння па-за Беларуссю. Зрэшты, у стагоддзе глабалізацыі яны не толькі не страчваюць сувязь з радзімай, але і актыўна прасоўваюць усё беларускае і беларускасць па ўсім свеце - ад Канады да Аўстраліі. Толькі за апошні год наша дыяспара прырасла трыма краінамі: Аўстрыяй, Бельгіяй і такой далёкай, але дзякуючы нашым беларусам стала трохі бліжэйшай Аргенціна.

Аляксандр Сапега - першаадкрывальнік беларускай Швейцарыі. Сумесна з пасольствам летась сабраў праз сацыяльныя сеткі і зарэгістраваў культурную супольнасць. Усяго год, але ў кантонах ужо з нацыянальным размахам паспелі адзначыць Купалле і Масленіцу, правесці фотавыставы, а ў верасні рыхтуюць Дні пісьменнасці. Аляксандр прызнаецца: пагрузіўшыся ў беларускае, нават жонка-швейцарка не выстаяла перад прыгажосцю яго радзімы.

Развіццё беларускай дыяспары і рост цікавасці да радзімы доўжыцца ўжо 20 гадоў. Парадаксальна дапамог развал Савецкага Саюза. Калі больш за мільён нашых суайчыннікаў нечакана сталі замежнікамі, страціўшы адразу 2 радзімы - беларускую і савецкую. Але для нашай краіны яны так і засталіся нашымі людзьмі, па-за залежнасцю ад таго колькі сотняў і тысяч кіламетраў іх раздзяляе з Беларуссю. Дагэтуль не хапае фармальнага закону аб суайчынніках, але ўсе яго палажэнні ўжо працуюць на справе.

З'езд беларусаў свету праходзіць раз на чатыры гады. Часцей сабраць дыяспару складана чыста геаграфічна. Бо нават па паказальніках на рэгістрацыі і біяграфіях дэлегатаў можна вывучаць гісторыю на навуковым узроўні. Для тых, хто ні разу не быў у Беларусі, адкрыццём становіцца карта помнікаў гісторыі і адрэстаўраваных месцаў паломніцтва. Дарэчы, шматлікія дэлегаты прама ў кулуарах з'езду мянялі строгія касцюмы на простыя кашулі, але са сваім нацыянальным арнаментам.

Ніна Савінава ўжо чвэрць стагоддзя прасоўвае беларускае ў Эстоніі. За гэты час арганізавала тысячы праектаў - ад праграмы на радыё да конкурсу маладых талентаў. Сёння прывезла ў Беларусь выдаўцоў - рыхтуе кнігу аб невядомай рэспубліцы.
Такая народная дыпламатыя і пазітыўны лабізм - працуе лепш за прафесійных піяршчыкаў. Услед за імі па ўсім свеце могуць смела рухацца беларускія эканамічныя і палітычныя інтарэсы.

Дарэчы, нашы суайчыннікі крыўдзяцца, калі на радзіме іх лічаць ледзь ці не жабракамі. Яны - упэўненыя ў сабе людзі. Яны справіліся на чужыне і ад метраполіі ім патрэбныя не грошы, а ўвага і падтрымка новых праектаў.

На форуме прагучала: добра бы стварыць у Палаце прадстаўнікоў пастаянную камісію па справах суайчыннікаў. Бо дэпутатам значна прасцей адчыняць кабінеты профільных чыноўнікаў, і ад іх залежыць хуткасць прыняцця закону аб беларусах свету. 3 мільёны, чвэрць усіх беларусаў на планеце, - гэта каштоўнасць і рэсурс, дзеля якога варта паспяшацца.


Зараз чытаюць

Рэкамендуемыя