Наколькі шчырым атрымаўся дыялог у чацвер, якія пытанні выступаюць раздражняльнікамі ў нашых адносінах і ці зможам пераадолець злапомнае "калі" ў сумесных праектах? Спытаем у нашага палітычнага аглядальніка Андрэя Крывашэева.
Андрэй, добры дзень! Мала таго, што вы сачылі за дыялогам у чацвер і паспелі пагутарыць з калегамі ды і пасля сустрэчы, вы яшчэ 11 гадоў адпрацавалі ўласным карэспандэнтам ва Украіне. Гэта значыць асабіста ведаеце ўвесь алімп украінскага палітыкуму і медыя. Што кінулася ў вочы па выніках вялікай размовы Прэзідэнта з журналістамі?
Добры вечар. Ваш намёк на 11 гадоў украінскага палітыкуму без асаблівых перамен, абсалютна апраўданы. Спадзяюся, што толькі пакуль апраўданы. Пакуль Зяленскі не ўмацаваў свае пазіцыі. Калі не браць трагічныя для ўкраінскага грамадства падзеі на Данбасе і рэактыўную рэакцыю на іх палітыкаў, алігархаў і грамадства, мала што тэктанічна памянялася ў падыходах за гэты тэрмін.
З пор Леаніда Кучмы палітычны Кіеў балансуе паміж Усходам і Захадам. Зараз, вядома, манеўру менш, але ён застаецца. Успомнім групу Віктара Медзвядчука і частка новай каманды "слуг народа", якая супраць вайны да пераможнага канца. З тых жа пор Кучмы значная частка грамадства нашай суседкі выпрабоўвае інфармацыйны голад, недаатрымліваючы аб'ектыўны малюначак з і аб Беларусі.
Плюс, пры каласальным даверы асабіста да Аляксандра Лукашэнкі, ва Украіне захоўваецца насцярожанасць, што афіцыйны Мінск можа трымаць "камень за пазухай". Як саюзнік Расіі або ў сваім дыпламатычным марафоне з ЗША і Еўрасаюзам.
Самае крыўднае, што Беларусь ні разу не дала прычыны ўсумніцца ў сваёй прыстойнасці і суверэннасці. Але ўкраінскія палітыкі і бізнес-групы так часта ашуквалі сваё грамадства, што спарадзілі масавы недавер да сябе. Гэты ж недавер, на жаль, накладваецца і на нашы сувязі - ад эканомікі да бяспекі.
Паказальная ў гэтым сэнсе – размова з гендырэктарам "Інтэрфакс-Украіна". Пагутарыць мы паспелі да сустрэчы Аляксандра Мартыненкі з Прэзідэнтам. І ў гэтай пары хвілін - канцэнтраваны запыт да Беларусі з лёгкім скепсісам, што ўсё атрымаецца.
Праз 3,5 гадзіны той жа Аляксандр Мартыненка скажа: размова атрымалася. Прэзідэнт быў вельмі шчырам і не абышоў ніводнага нязручнага пытання. Нязручнага з пункту гледжання нашых калег, а не Аляксандра Лукашэнкі.
Напрыклад, Крым. Не існуе сёння магчымасці вярнуць паўвостраў. Або гарачнасць новай каманды па пытанні зямлі. У Беларусі ёсць дагавор грамадства і ўлады - зямлёй, гэта значыць, малой радзімай мы не гандлюем. Новая ўлада ў Кіеве, па меркаванні беларускага лідара, занадта спяшаецца. Або яшчэ скандальныя тэмы са свежага: публікацыя тэлефоннай размовы Трампа і Зяленскага. Расшыфроўка, якая скампраметавала ўсіх: дэмакратаў, рэспубліканцаў, Феміду ва Украіне і чысціню рук у амерыканскіх палітыкаў. Аляксандр Лукашэнка ў такія гульні не гуляе, і ўкраінскаму калегу не раіць.
Вельмі шмат пытанняў, якія так або інакш датычыліся эканомікі. Менш за тыдзень да ІІ Форуму рэгіёнаў Беларусі і Украіны. У Жытоміры прэзідэнты ўпершыню сустрэнуцца і змогуць глыбока і грунтоўна пагаварыць у фармальным і нефармальным становішчы. Пытанняў шмат.
Напрыклад, пастаўкі ГЗМ. Так, Беларусь вядзе няпростыя перамовы па вуглевадародах з Расіяй, але ўкраінскія камбайны ва ўборачную заправілі. Дапамаглі выратаваць ураджай. Ёсць магчымасць ажывіць ветку Адэса-Броды і разам перапрацоўваць нафту. Кіеў пакуль маўчыць.
Так, мы змушаныя адлоўліваць жулікаў з санкцыёнкай па патрабаванні Расіі, але свой рынак украінскаму харчаванню не закрываем прынцыпова.
Па тавараабароту гатовыя аднавіць дакрызісны ўзровень 8 мільярдаў. Але для гэтага трэба не перашкаджаць бізнесу абапірацца на прамыя кантракты рэгіёнаў і трымаць слова па буйных інвестпраектах, напрыклад у ВПК (памятаем няўдачу "Матор Січ" у Оршы) або ў лагістыцы. Новы транспартны калідор рака-мора "Балтыка - Прыпяць - Днепр - Чорнае" ўпіраецца ў неабчышчаныя парогі на ўкраінскім баку. Беларусь у сябе ўсё падрыхтавала.
Дарэчы, нашы ўкраінскія калегі гэта трывожнае "калі" адзначылі. Калі будзе палітычная воля, калі каманда "Зе" не завагаецца перад крэдыторамі, калі дадзенае публічна слова стрымаюць. Аб гэтым пасля вялікага дыялогу мы пагаварылі з Паўлам Кужэевым. 112-ты тэлеканал - аўтар і вядучы аналітык, плюс галоўны рэдактар.
Калі падагульніць. У Беларусі з Украінай - вялікі зачын па ўсіх сферах супрацоўніцтва.
І абапіраецца ён на суверэнітэты нашых дзяржаў і нацыянальныя інтарэсы. У нашых інтарэсах суверэнна і дакладна, крок за крокам выстройваць новую эканоміку, давер і праекты будучыні.
Жытомірскі форум ужо ў календары прэзідэнтаў, кіраўнікоў, бізнесу і прэсы - будзем уважліва сачыць, што з вызначанага атрымаецца. Чакаць засталося зусім нядоўга. Думаю, што форум стане першым вялікім тэстам на трываласць нашых сувязяў.
Дзякуй, Андрэй, за аналіз. Мы сапраўды ў прадчуванні плёну гэтай маштабнай падзеі. Тым больш заканчваецца восень, а ў беларускім, як і ва ўкраінскім менталітэце і народнай культуры прынята "ўраджай увосень лічыць". У нас нават прымаўкі агульныя.
