Зараз, згодна з дакументам, з пастаянных неабгрунтаваных скаржнікаў будуць спаганяць кампенсацыю. Змяніліся і тэрміны для адказу. Зараз атрымаць ліст трэба на працягу пяці рабочых дзён. Пра новы закон падрабязна Вераніка Бута.
Папер менш, адказнасці больш. Новы закон аб зваротах грамадзян і юрыдычных асоб будзе змагацца з прафесійнымі скаржнікамі. Тыя ж, хто выказвае прэтэнзіі абгрунтавана, змяненняў практычна не ўбачаць.
Віктар Чайчыц, старшыня Рэспубліканскай калегіі адвакатаў: "На жаль, апошнім часам з'явілася шмат так званых прафесійных скаржнікаў, якія па адным і тым жа пытанні скардзяцца ва ўсе інстанцыі. Як часам бывае, заяўнік, які названы ў электронным звароце, нават не ведае, што ад яго імя хтосьці звяртаецца".
Зараз свае паўнамоцтвы трэба пацвердзіць у гэтым жа электронным звароце, прыкласці копіі дакументаў. Гэта норма прапісана ў новым законе. А на асабісты прыём можна разлічваць толькі ва ўстаноўленыя дні і гадзіны.
Арганізацыя мае права спыніць перапіску з заяўнікам, калі яго звароты не адносяцца да яе кампетэнцыі. А за рэгулярныя неабгрунтаваныя скаргі зараз можна атрымаць і штраф. Такая норма ўтрымлівалася і ў папярэднім законе. У новым дакуменце ўдакладнілі колькасць такіх зваротаў - памыліцца можна тры разы.
Каб вырашыць, гэта абгрунтаваны або неабгрунтаваны зварот, дзяржорганы ўсё роўна павінны яго апрацаваць. На гэта выдзяляюць грошы - выезд на месца звароту, паштовыя выдаткі, кансультацыі экспертаў. За гэта ў выніку заплаціць скаржнік. Рашэнне вынесе суд. Расцэнкі зацвердзіць Савет Міністраў.
Аксана Міхальчык, дэпутат Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Беларусі: "Першыя тры разы заяўнік будзе атрымліваць адказ, дзе будзе адзначана, што зварот разгледжаны, праведзены праверкі, але факты, якія выкладзены, не пацвердзіліся. Калі грамадзянін не разумее больш за тры разы і зноў адно і тое ж пытанне сістэматычна накіроўвае, то, натуральна, дзяржорган мае права спагнаць з яго выдаткі".
Як паказвае практыка, да суда даходзіла не шмат спраў. Дэпутат упэўнены, новы закон моцна статыстыку не зменіць, а сэканоміць час, выключыўшы неэфектыўную перапіску.
Віктар Чайчыц, старшыня Рэспубліканскай калегіі адвакатаў: "Перш чым звяртацца са скаргай, я б параіў грамадзянам звярнуцца да адваката. Ён дапаможа ў выпадку неабходнасці скласці скаргу, а можа быць, растлумачыць заканадаўства, і неабходнасць напісання скаргі адпадзе сама па сабе".
Абмяркоўваць летась новы закон мог кожны. Толькі ў Палату прадстаўнікоў паступіла каля 120 прапаноў. Былі нават кардынальныя, напрыклад, у прынцыпе адмовіцца ад электронных зваротаў. Рацыянальнасці ў гэтым не ўбачылі. Колькасць зваротаў праз Інтэрнэт пастаянна расце, таму такую форму працы трэба ўдасканальваць. Зараз, калі ў ведамства паступіла 10 і больш аднатыпных зваротаў, адказ можна апублікаваць на сайце. Як паказвае практыка, беларусы імкнуцца звяртацца адразу ў вышэйшыя інстанцыі.
Таццяна Селівонік, начальнік аддзела Мінгарвыканкама: "Часта мінчане звяртаюцца ў Мінгарвыканкам, а не ў раённыя адміністрацыі. Яны лічаць, што звярнуўшыся адразу ў Мінгарвыканкам, пытанне вырашыцца хутчэй. Усё роўна без раённых адміністрацый пытанне складана вырашыць".
Летась колькасць зваротаў вырасла. Толькі ў Мінгарвыканкам было накіравана амаль 10 тысяч лістоў. Каля 4 тысяч зваротаў паступіла дэпутатам. Сярод асноўных пытанняў - сфера ЖКГ, будаўніцтва і тлумачэнне заканадаўства.
