Сёння ў праваслаўных Трэці Спас

29 августа 2018

Яго яшчэ называюць Арэхавы або Хлебны: у гэты дзень здаўна было прынята выпякаць хлеб з новага ўраджаю. У Жыровіцкім манастыры да сённяшняга свята пяклі больш як 9 тысяч маленькіх свяшчэнных хлябоў.

Любую справу ў манастыры пачынаюць з малітвы. Акрамя пшанічнай мукі, вады і солі ў царкоўны хлеб трэба ўкласці благаславенне і асаблівы дух. Хлеб надзённы ў Жыровічах выпякаюць мужчынскія рукі. Сямёра юнакоў-семінарыстаў на чале з іераманахам Дасіфеем тры дні на тыдзень (у сераду, чацвер і пятніцу) нясуць адзін з самых элітных і ў той жа час цяжкіх послухаў: просвірніка - чалавека, які выпякае абавязковы складальнік кожнай літургіі - просвіры.

Хлеб па-царкоўнаму - сімвал Цела Хрыстовага. У таінстве еўхарыстыі, на прычасці вернік далучаецца да Крыві і Цела Ісуса: віно сімвалізуе яго Кроў, просвіра - Цела. Акрамя гэтых маленькіх каравайчыкаў ёсць яшчэ два вялікія ўшанаваныя ў храме хлябы: артас (яго выстаўляюць перад алтаром на Вялікдзень) і анцідор.

Невялічкая просвірня. Побач з найноўшай цестамясілкай і электрапечамі старажытная руская печ. Хлопцы-пекары з Брэста, Шчучына, Століна. У Жыровічы прывезлі кулінарныя традыцыі са сваіх мясцін.

На першы погляд, каб стаць просвірнікам, асаблівай адукацыі не трэба. З іншага боку, не кожны выпускнік інстытута харчовых тэхналогій, не кожны повар-прафесіянал зможа зрабіць просвіру. Гэта ж не проста хлеб, а хлеб літургічны. Гэта сімвал Хрыста.

На сеанс хлебавыпечкі ідзе каля 3 вядзёр мукі, 28 літраў падсоленай вады і закваска. Праца просвірнікаў - канвеер: у адзіным механізме ў кожнага свая задача. Сярод этапаў самы цікавы мастацкі - "выцісканне" пячаткамі. Да кожнай нагоды на паверхні просвіры ставіцца свой знак.

У Жыровічах просвіры гатуюць каля пяці стагоддзяў. Увогуле царкоўны хлеб пякуць пры ўсіх манастырах і храмах. Такую справу робяць самі святары ці набожныя свецкія людзі.