Шэраг расійскіх выданняў правакуе і заахвочвае хвалю фэйкаў пра Беларусь

13 апреля 2020
Шэраг расійскіх выданняў, намінальна нашы саюзнікі, правакуе і заахвочвае хвалю фэйкаў і панікі ў Беларусі і пра Беларус. Непрыемна, што ў гэту клааку фэйкаў убудаваліся не толькі ананімныя Telegram-каналы, але і частка буйных федэральных СМІ. Цікава, што Беларусь нічым не справакавала такое да сабе стаўленне. Каментарый па тэме ад старшыні Беларускага саюза журналістаў, нашага калегі, палітаглядальніка Андрэя Крывашэева. 


Інфармацыйная гігіена


Памятаеце крылатае ад прафесара Праабражэнскага: "Не дай божа, не чытайце да абеду савецкіх газет". Такая інфармацыйная гігіена вам спатрэбіцца і сёння ў дачыненні да шэрагу рэсурсаў расійскіх. Толькі іх кантэнт рэкамендую не спажываць ні да абеду, ні пасля. 


Як усё пачыналася на мінулым тыдні?


Спачатку нейкая расійская "нацыянальная служба навін" вырашыла звярнуцца да беларускай сітуацыі. І нават узяла каментарый у "лепшага"  знатака эпідэмій на постсавецкай прасторы. Ім аказаўся Станіслаў Шушкевіч. Наўрад ці веды фізіка і палітыка на пенсіі глыбокія ў медыцыне, але напрарочыў ён нам ні многа ні мала італьянскі сцэнарый. 

Прабачым пенсіянеру яго гарачнасць. Чалавек пажылы. Але далей гэта "смецце" панеслі дзясяткі расійскіх рэсурсаў больш дробных. І кожны дадаваў "перцу".

Дайшло да таго, што тэзіс пра "беларускую Італію" "ўсмакталі" буйныя федэральныя рэдакцыі. У прыватнасці, Першы канал у чацвер па нам без далікацтва прайшоўся.


Фэйкі ў выкананні "масцітых" "калег" 


Не хачу каменціраваць дрэнны густ пасажаў пра мікраскопы і трактары. Мікраскоп можа спатрэбіцца самому спадару Кляймёнаву, каб разгледзець этыку ў сваёй падводцы. І як бы потым зноў не давялося прасіць прабачэнне. 

Што датычыцца трактара, то няздольнасць успрымаць гумар - гэта сімптом цяжкіх псіхічных расстройстваў. Беражыце сябе там, на Першым канале.

Пра фэйкі ў самім сюжэце. Прывяду тры характэрныя.  Першае. Выбуховы рост COVID-пазітыўных. Было 800,  стала 1000. Было 1000, стала 1400. Калі гэта "выбух", то як жа падрывае вас у самой Расіі. Або,  напрыклад, пра Рэспубліку Комі вы таксама так скажаце - "выбуховы рост". Было 2 стала 59. Рост у 30 разоў.  Не думаю, што скажаце.

Фейк № 2. Прэзідэнт Лукашэнка нібы змяніў рыторыку. Гэта хлусня. Нашы антывірусныя меры прайшлі ўжо 3 стадыі і строга прывязаныя да рэкамендацый медыкаў, сваіх і міжнародных з СААЗ. А адмаўляць, што спорт, ЗЛЖ, свежае паветра і разумныя фізічныя нагрузкі ўмацоўваюць імунітэт - нашу галоўную абарону ад вірусаў, могуць толькі ідыёты. Не верыце?  У сваіх вірусолагаў спытайце. 

Пакінем без увагі адсылкі ў сюжэце да спекуляцый і панікі на ананімных акаўнтах у Сетцы. Цытаванне такога - ніжэй за плінтус у прафесіі, і ў самой Расіі караецца вялікімі штрафамі. Але тут жа Беларусь - дэмакратыя. 

А фейк № 3 Першы канал нам "прадаў" у канцы сюжэта - нібы эксперты місіі СААЗ у Беларусі ад "катастрофы рэкамендавалі нам каранцін". Тройчы схлусілі ў адным сказе. "Катастрофа" не гучала. Наадварот, за першыя тры этапы нас ставілі ў прыклад. Каранцін нам не рэкамендавалі. Ды і яго няма ў самой Расіі  як слова, яго далікатна падмяняюць самаізаляцыяй.  Што ж, віншуем спадары схлусіўшыя. 


М. Платошкін: "Бязглуздзіцай уганяюць людзей у магілу!"

Наогул, усёй гэтай інфадэміі на федэральных каналах самы дакладны дыягназ, на мой погляд, паставіў палітык, дыпламат і гісторык Мікалай Платошкін. Вось яго меркаванне:

Мікалай Платошкін, дыпламат, доктар гістарычных навук, загадчык кафедры міжнародных адносін і дыпламатыі Маскоўскага гуманітарнага ўніверсітэта (Расія): "Паніку нагнятае ў асноўным наша тэлебачанне. 60 хвілін паглядзіш - бязглуздзіца нейкая, трун не хапае, моргі дзесьці перапоўненыя. У Германіі смяротнасць ад каранавіруса, а немцам я ў адрозненне ад Скабеевай давяраю,  -  0,1 %. Г.з. па грыпе  гэта дзесьці 2-3 %. Іншымі словамі, каранавірус лягчэйшы за грып у 10 разоў, плюс ён хутчэй распаўсюджваецца чым грып  з-за сваіх каронак. Ён проста чапляецца хутчэй. Вось за што трэба караць, таму што гэта паніка. А ведаеце, да чаго гэта вядзе, асабліва для пажылых людзей, якія глядзяць тэлевізар. Бо гэта медыцынскі факт. Яны гэта глядзяць, у іх ціск рэзка павышаецца,  яны ж палохаюцца, з-за гэтага яны і хварэюць уласна. Бо каранавірус  б'е аслабелых людзей, асабліва пажылых. Адсюль высокая смяротнасць у пажылых. І яны сваёй бязглуздзіцай, якую яны распаўсюджваюць па тэлевізары, рэальна ўганяюць людзей у магілу".

Дарэчы, Мікалай Мікалаевіч раней быў часта запрошаны на такія ток-шоу. Але як толькі яго меркаванне разышлося з палітыкай каналаў і іх заснавальнікаў - яго імгненна ад эфіраў адхілілі. Такая вось свабода слова і дэмакратыя. 


"Не pravda.ru" 


Але вернемся да "свабодных" сеткавых СМІ Расіі. Яны, як пад капірку, перапісалі ўсе "цемнікі" па Беларусі. Далей за ўсіх пайшла Праўда.Ру. Артыкул за 10 красавіка і загаловак: "Эксперты: каранавірус у Беларусі - нацыянальная катастрофа". У каго моцныя нервы - пачытайце на вольным часе. Але звярніце ўвагу: "экспертамі" называе тры памыйныя тэлеграм-каналы. Яны ананімныя, і іх ужо не раз лавілі на фэйках.

Сцісла пройдземся па відавочнай хлусні рэсурсу, якую лёгка праверыць.

Першае. "Дзясяткі тысяч загінуўшых у Беларусі" - азірніцеся вакол, можа вас і вашых блізкіх ужо пахавалі, а вы і не ведаеце.

Другое. Нібы "Вірус наспеў будаўнікоў БелАЭС". Гэта хлусня, віной якой сумнеўныя расійскія тэсты. Яны далі станоўчы вынік для 15 будаўнікоў з Ніжняга Тагіла. Але пасля правядзення нармальнага тэсціравання ўсе 15 апынуліся здаровыя, нават не носьбіты. Можа калегам варта прыгледзецца да сваіх "тэстаў". Гавораць, у іх верагоднасць усяго 50%. Наўздагад - і тое было б больш дакладна.

Трэцяе. Выснова, якую робяць інтэрнэт-памыйніцы, а ўслед за імі і Праўда.Ру. Усвядоміўшы пагрозу, Беларусь перастане казырыцца і прыпаўзе ў Крэмль на каленах, каб здаць суверэнітэт. 

Спадары, супакойцеся. Гэта ўжо не фэйкі - гэта ўзбударажанае ўяўленне. Прашу вас, церабіце сваё імперскае "эга" ў самаізаляцыі і не на людзях. Сорамна гэта.

І яшчэ. Ва ўсім артыкуле - толькі адно прозвішча. Нібы вірусолага Брадзіцкага - нідзе, акрамя яшчэ адной памыйніцы, такі эксперт не фігуруе. Хутчэй за ўсё, яго проста выдумалі для прыгожага слоўца.

Так што, сябры з нервамі больш моцнымі, мыйце рукі да і пасля чытання. Фэйкі бываюць заразнымі. 


Каму на Русі жыць добра? І дзе? 


А тым у Расіі, хто жадае паспекуляваць на гатоўнасці медыцыны адбіваць вірус, нагадаю словы вашага расійскага тады яшчэ прэм'ер-міністра. Усяго за 2 месяцы да эпідэміі Дзмітрый Мядзведзеў заявіў: "Вядома, агульны стан у цэлым шэрагу рэгіёнаў прыгнятальны. У Маскве сітуацыя з першаснай аховай здароўя плюс-мінус прыстойная, але "дастаткова ад'ехаць на 100-150 км - і гэта ўжо цалкам іншая гісторыя".

Думаеце, за 4 месяцы шматлікае памянялася? І гэта не ананім з тэлеграм-канала, а прэм'ер. Дарэчы, а што такога ўбачыў у Наўгародскай вобласці ўжо новы кіраўнік урада Мішусцін, што заклікаў не ўтойваць праблемы аховы здароўя ў рэгіёнах і экстранна вылучыў 5 мільярдаў рублёў на машыны хуткай дапамогі? 

Пытанне рытарычнае. Але, калегі, можа, таму ў вас каранцін, прабачце, самаізаляцыя па ўсіх рэгіёнах, што лячыць часам некім і няма чым? Давайце аб гэтым разам пагаворым. Без крыўлянняў і напускнога жалю. Па-сяброўску. Як саюзнікі. Або хоць бы, як модна гаварыць у вас, як партнёры.


Гігіена інфармацыйнай прасторы - агульная справа 


І напрыканцы. Каб не склалася скажонага адчування. Мы ведаем, што ў Расіі абсалютная большасць нашых калегаў - гэта прафесіяналы сваёй справы. Патрыёты, якія не б'юць саюзніка пад заказ. Мы працуем, ды што там, сябруем і абапіраемся менавіта на іх. Два дні таму я гаварыў па "Скайпе" са сваім калегам Уладзімірам Салаўёвым. Ім зараз складана. Гэтак жа, як і мы, Расійскі саюз журналістаў змагаеццаз з прэс-хваляй фэйкаў, чутак і панікі. 

Мы працуем і надалей будзем працаваць разам. А вось з тымі, хто распальвае на фоне каранавіруса, мы і пасля пандэміі будзем трымаць сацыяльную дыстанцыю. Нам вірусы ў вашых галовах і блогах на нашай агульнай інфармацыйнай прасторы не патрэбныя.