Рубрыка "Мы зрабілі гэта разам" аб прарыве ў транспланталогіі

24 августа 2015

Мы працягваем распавядаць пра самыя значныя даты, пра самыя гучныя перамогі і дасягненні суверэннай Беларусі - пра тое, чаго мы з поспехам дабіліся і чым абгрунтавана ганарымся ў розных галінах. І вось яшчэ адна такая нагода для гонару - лідарства Беларусі сярод краін СНД у галіне транспланталогіі. Калі яшчэ пяць гадоў таму перасадку органаў і тканак выконвалі толькі сталічныя ўрачы, то сёння гэтыя высокатэхналагічныя аперацыі даступныя і ў рэгіёнах. Першымі пасля Мінска метады перасадкі і забору донарскіх органаў асвоілі брэсцкія спецыялісты. З 2011 года ў галоўнай рэгіянальнай бальніцы праведзена каля двухсот трансплантацый. Сярод іх перасадка печані, рагавіцы вока, аорты і нават сэрца. Сёння ў рубрыцы "Мы зрабілі гэта разам" гаворым аб прарыве рэгіянальнай медыцыны.

Больш за 170 выратаваных жыццяў. Найскладанейшыя аперацыі, практычна спорт вышэйшых дасягненняў, толькі ў медыцыне. У Брэсце ўсяго за 5 гадоў выканалі 176 трансплантацый органаў і тканак. У спісе ўжо і перасадка сэрца. Яшчэ ў 2010-м было цяжка паверыць, што найскладанейшыя аперацыі будуць рабіць і ў Брэсце.

Май 2011-га. На базе Брэсцкай абласной бальніцы літаральна за паўгода адкрыта першае ў краіне рэгіянальнае аддзяленне трансплантацыі. Дэбютную аперацыю па перасадцы ныркі ўрачы правялі пад патранажам сталічных калег. Стварэнню аддзялення папярэднічала вялізная праца. Хірургі, анестэзіёлагі, медсёстры прайшлі навучанне ў вядучых клініках Бельгіі і Літвы. Сёння ў рэгіёне толькі з пачатку года праведзеныя 22 перасадкі ныркі.

Снежань 2013-га: у Брэсце праходзіць першая рэгіянальная аперацыя па перасадцы печані. Доўжылася яна каля дзесяці гадзін, працавала брыгада з 25-ці чалавек. Ужо праз паўгода - у 2014-м - брэсцкія хірургі робяць чарговы прарыў у рэгіянальнай медыцыне, абышоўшы сталіцу, - перасадку аорты брушнога аддзела і лёгачнай артэрыі ад донара. Аперацыі па замене сасудаў у лёгкіх праводзіліся і раней, але ўжыўляліся штучныя трансплантанты. Тут пацыенту з ракам лёгкіх замянілі 5 сантыметраў жывой артэрыі, тым самым падоўжылі яму жыццё.

Студзень 2015-га. Упершыню на ўзроўні вобласці праведзена аперацыя па перасадцы сэрца і аўтатрансплантацыя лёгкага. Сваім другім днём нараджэння дзень аперацыі лічыць і Валерый Чарткоў. На фоне цукровага дыябету звыш пяці гадоў таму перасталі функцыянаваць ныркі. Тады мужчына імкліва страціў вагу. Больш чым год дыяліз пяць разоў на дзень. З жыцця прыйшлося выкрасліць працу, заняткі танцамі і спорт. Перасадка здаровай донарскай ныркі для яго - падарунак лёсу.

Працуюць у вобласці і са стваловымі клеткамі касцявога мозгу пры лячэнні сасудзістых захворванняў. За аснову ўзяты вопыт адной з клінік Бостана. Аперацыі афтальмолагаў і зусім можна параўнаць з працай ювеліра. Галоўнае - не закрануць тонкія сасуды, замяніць выдаленую частку рагавіцы донарскай. Каб аднавіць зрок метадам кератапластыкі, сёння ўжо не абавязкова звяртацца да сталічных спецыялістаў. І кадры, і абсталяванне ёсць у кожным рэгіёне.

Сёння краіна на 28-м месцы па трансплантацыі ў рэйтынгу Сусветнай арганізацыі аховы здароўя. Мы першыя сярод краін СНД. Трансплантацыя ва ўсім свеце - вельмі дарагая галіна медыцыны. Для грамадзян Беларусі аперацыі па перасадцы органаў і тканак выконваюцца бясплатна. А дзяржаве, напрыклад, перасадка ныркі каштуе амаль 80 мільёнаў рублёў, але ўжо праз тры гады акупліваецца. Эканомія адбываецца за кошт адмовы ад працэдуры гемадыялізу, у якой пацыент ужо не мае патрэбы пасля перасадкі ныркі. Але галоўнае - цяжка хворыя людзі набываюць шанц палепшыць якасць жыцця. Не менш важнае пытанне - не як імплантаваць донарскі орган, а дзе яго ўзяць.

Ужо да канца 2015 года на базе галоўнай рэгіянальнай бальніцы плануюць стварыць шматпрофільны Цэнтр па перасадцы органаў: ад забору трансплантантаў да рэабілітацыі пацыентаў. Адно з падраздзяленняў ужо працуе. Гэта адзіны ў краіне "Міжнародны цэнтр: Донарства. Дыяліз. Трансплантацыя". Валанцёры аб'яднання - людзі, якія жывуць з "чужымі" органамі. Яны дапамагаюць адно аднаму, атрымліваюць дапамогу псіхолага, адстойваюць права на працу і нават працуюць. Урачы ж гавораць: для іх галоўная ўзнагарода - гэта сотні выратаваных жыццяў.