На жалобным мітынгу пабывала і Юлія Чаргінец.
У ліку ста тысяч яўрэяў, якія апынуліся за калючым дротам мінскага гета, была і яна. Страціла тут усіх родных, але самой цудам удалося збегчы пасля канчатковага пагрому ў 1943. Схавала ў сваёй хаце сялянка вёскі Парэчча Пухавіцкага раёна, аднавяскоўцы якой выратавалі яшчэ 39 малалетніх вязняў гета.
Тыя падзеі сталі трагічнымі ў гісторыі не толькі беларускага яўрэйства, бо ў зняволенні мінскага гета знаходзіліся сем'і з усёй Еўропы. Першымі сюды дэпартавалі яўрэяў з Гамбурга, таму пасля ўсіх іншаземцаў гета звалі гамбургскімі.
Уладзімір Макей, Міністр замежных спраў Беларусі: Гэта вельмі смутная дата для Беларусі, яна гаворыць аб цяжкіх выпрабаваннях, якія выпалі на долю нашага народа падчас Вялікай Айчыннай вайны, але гэты таксама напамін.
На месца першых распраў фашыстаў, з якіх пачаліся рэгулярныя пагромы, прыйшлі як сваякі загінуўшых, так і прадстаўнікі розных ведамстваў і канфесій. Ушанавалі памяць ахвяр халакоста памінальным абрадам - ускладаннем камянёў.
Да манумента ў памяць аб ахвярах гета кіраўнік знешнепалітычнага ведамства Беларусі ўсклаў камень, дастаўлены з наваколляў Іерусаліма.
Мемарыяльны комплекс Яма - першы помнік ахвярам халакоста ў Савецкім Саюзе. Узнік адразу ж у пасляваенны час. А ў 90-ыя тут увекавечылі не толькі памяць яўрэяў, але і тых людзей, якія пад страхам смерці іх ратавалі. Тут з'явілася алея праведнікаў свету. Нават зараз аб іх з'яўляюцца новыя факты, і беларусам, хоць і пасмяротна, уручаюць званні праведнікаў свету.
Сёння медалі праведнікаў свету знаходзяць ужо дзяцей, унукаў людзей, якія ратавалі яўрэяў. Усяго ж пакуль вядома пра гераічнасць 711 беларусаў.
Іосіф Шагал, Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Ізраіля ў Беларусі: Аўтар гэтага помніка - мінчанін, які напісаў, што тут было расстраляна пяць тысяч яўрэеў.
Наомі Бен-Амі, дырэктар бюро па сувязях з рускамоўнай яўрэйскай дыяспарай пры канцылярыі прэм'ер-міністра Ізраіля: Яўрэйскі народ заўсёды жыў у вялікай садружнасці з беларускім народам, таму адгэтуль выйшлі такія яўрэйскія дзеячы, вядомыя ва ўсім свеце, дзякуючы такім адносінам памяць захоўваецца.
Роўна 70 гадоў таму мінскае гета было цалкам ліквідавана
21 октября 2013
Сёння відавочцы тых падзей, іх родныя і блізкія сабраліся на месцы першых фашысцкіх акцый-распраў. Гэта страшная, але, на жаль, рэальная гісторыя сталіцы зноў аб'ядноўвае людзей з розных краін.