Адным з прыярытэтаў развіцця Беларусі становіцца лічбавая трансфармацыя эканомікі. Аб прасоўванні інфармацыйных тэхналогій на гэтым тыдні гаварылі на нарадзе ў Прэзідэнта. Рашэнне аб стварэнні IT-краіны было прынята ўвесну гэтага года. Тады і пачалася скрупулёзная праца над новым дэкрэтам ПВТ.
Нядаўна дакумент без правак падтрымаў урад, і сёння ён ужо на стале ў Прэзідэнта. Кіраўнік дзяржавы падчас нарады падкрэсліў, што нараўне з імкненнем атрымаць прыбытак на новай тэхналагічнай хвалі спецыялісты не павінны забываць і аб інтарэсах дзяржавы, якая стварае ўмовы для працы.
Дык што ж зменіцца з прыняццем дэкрэта аб лічбавізацыі эканомікі? Мы працягнем актыўна каваць жалеза і ствараць якасны софт у Беларусі і, вядома, адчынім дзверы для буйных IT-гульцоў. Uber, Google, Gett сёлета пачалі цесна супрацоўнічаць з Паркам высокіх тэхналогій. І гэта толькі пачатак.
Распрацоўшчыкі новага дэкрэта - а гэта па большай частцы айцішнікі - не бачаць будучыні краіны без тэхналагічных трэндаў, якія сёння вядомы ва ўсім свеце, таму ў дэкрэце пашыраюцца віды дзейнасці рэзідэнтаў ПВТ. Нам патрэбныя распрацоўкі ў сферы камп'ютарнага зроку, з дапамогай якога і ездзяць тыя самыя беспілотныя аўтамабілі. Штучны інтэлект! Сёння ён спатрэбіцца і для прамысловых прадпрыемстваў. Прыбіраем неэфектыўныя падаткі: ПДВ, падатак на прыбыткі замежных арганізацый, афшорны збор. У ПВТ плануецца падоўжыць падатковы рэжым да 2049 года.
Уявіце, што за гэты час памяняецца цэлае пакаленне IT-спецыялістаў. І ў лепшы бок. Бо наперадзе - поўная лічбавізацыя эканомікі, наспявае лічбавізацыя сістэмы адукацыі. Рэзідэнтам ПВТ дазволяць навучаць спецыялістаў нараўне з ВНУ. Немалаважны складальнік - гэта грашовая падтрымка. IT-кампаніі змогуць аказваць спонсарскую дапамогу - вылучаць гранты таленавітым выкладчыкам і студэнтам.
З вопыту гістарычнай дамовы сёлета і куплі “Гуглам” беларускай кампаніі ў галіне штучнага інтэлекту Aimatter стала відавочна, што гэта не проста прэцэдэнт для прыходу на рынак буйных замежных інвестараў, але і сігнал для стварэння юрыдычных норм на аснове міжнароднага права.
І асобнай увагі варты блакчэйн. Мы можам стаць першай краінай у свеце, якая заканадаўча прызямліць гэтую тэхналогію. Бо пакуль у сусветнай супольнасці толькі абмяркоўваюцца перавагі разумных дамоў, а мы ўжо плануем іх выкарыстоўваць: адмовіцца ад трэцяга боку ў дамовах і перайсці да поўнай празрыстасці аперацый. Смарт-кантракт на аснове блакчэйн вырашае гэтую праблему.
Ёнатан Брэндэр - кіраўнічы партнёр інвестыцыйнага фонду "Атура" ў Ізраілі - быў у ліку тых, хто прысутнічаў на нарадзе ў Прэзідэнта. IT-бізнесмен актыўна інвестуе ў праекты, звязаныя са штучным інтэлектам.
Ёнатан Брэндэр, кіраўнічы партнёр інвестыцыйнага фонду "Атура" (Ізраіль): "У першую чаргу я быў вельмі ўдзячны. Для мяне быў вялізны гонар прысутнічаць на нарадзе. Я выйшаў адтуль з адной думкай. Вынікі сапраўдныя дасягаюцца шляхам выкарыстання спрыяльных магчымасцяў, а не шляхам рашэння праблем. Гэта менавіта тое, што транслюе новы прэзідэнцкі дэкрэт аб ПВТ. Ён стварае юрыдычную экасістэму, у якой будзе магчыма замежным інвестарам па зразумелых і прынятых міжнародных нормах змяшчаць інвестыцыі ў мясцовыя кампаніі, новыя стартапы. Ці будуць гэта прадуктовыя кампаніі альбо навуковыя распрацоўкі. Усё будзе па зразумелых міжнародных нормах. Гэта самая вялікая каштоўнасць гэтага дэкрэта. Я ўпэўнены, што менавіта гэты дэкрэт прывядзе сюды хвалю венчурных фондаў, якія з'яўляюцца палівам усёй ІТ-экасістэмы. Я зараз гавару абсалютна на міжнародным узроўні".
Ёнатан Брэндэр, кіраўнічы партнёр інвестыцыйнага фонду "Атура" (Ізраіль): "Ёсць некалькі найсур'ёзнейшых змен на ўзроўні ІТ-эканомікі, якія адбываюцца зараз. Першае - гэта блакчэйн. Я буду досыць сціплы, калі скажу, што з часоў з'яўлення Інтэрнэту гэта самы вялікі тэхналагічны прарыў, які быў здзейснены навукай. Справа ў тым, што мы сёння гэта яшчэ не разумеем да канца, але на працягу некалькіх гадоў, я ўпэўнены, што блакчэйн будзе неад'емнай часткай нашага жыцця, часткай кіравання дзяржорганамі, бізнес-транзакцыямі і гэтак далей. Ёсць абсалютнае разуменне, што блакчэйн - гэта новая рэвалюцыя, і няма на сённяшні дзень на планеце Зямля ні адной зручнай юрысдыкцыі, у якой ёсць два параметры. Не толькі закон, але яшчэ і правільная рабочая сіла. Беларусь! У яе ёсць шанц самы сапраўдны заняць першынство ў гэтай галіне. Калі ўжо мы гаворым, то блакчэйн - гэта першае, і другое - гэта, вядома, распазнанне і галасавое кіраванне, аўтаматычнае распазнанне мовы. Гэта адзін з прыярытэтных сектараў інвестыцый, якімі мы займаемся апошнія некалькі гадоў. Будзе блакчэйн, і з камп'ютарамі мы будзем кантактаваць шляхам голасу і зносін. Націскаць на кнопачкі і на экраны, хутчэй за ўсё, у найбліжэйшай будучыні мы перастанем".
З амерыканскім ІТ-бізнесменам Эрыкам Эстэрлісам нам атрымалася пагутарыць у офісе кампаніі "Апалон" адразу пасля нарады з Прэзідэнтам. Найбуйнейшая ў свеце кампанія ў сферы камунікацый IAC са штаб-кватэрай у Нью-Ёрку купіла нашага распрацоўшчыка мабільных дадаткаў тры гады таму. Сёння каманда ўжо падвоілася і з'яўляецца адным з лідараў па вытворчасці праграм для Apple, Google і Amazon.
Майкл Эстэрліс, сувыканаўчы дырэктар групы кампаній Iac Applications (ЗША): "Я хацеў сказаць вялікі дзякуй спадару Прэзідэнту, што мне далі магчымасць знаходзіцца на такой нарадзе. Насамрэч адкрываецца поўная дарога рабіць усе тэхналагічныя кірункі. Змены, якія ў гэтай дамове, дарэчы, пакрываюць магчымасць беларускім кампаніям захадзіць у магазін і выстаўляць сваю прадукцыю. Напрыклад, калі вы выстаўляеце свае праграмы ў магазіне "Эпл" і праграму гэтую хтосьці купляе, то 30 % "Эпл" забірае. Па наяўных законах, тады гэта абкладаецца таксай у Беларусі, г.зн. становіцца невыгадным. Са зменамі таксы не будзе, таму многія людзі змогуць самі, скажам, ствараць свае новыя мабільныя аплікацыі, выстаўляць іх у магазін і такім чынам развіваць бізнес".
Нарада па ІТ у Прэзідэнта атрымала і вялікі рэзананс у Інтэрнэце. Самі ўдзельнікі дзяліліся ўражаннямі на сваіх старонках у Сетцы адразу пасля плённай сустрэчы. ІТ-прадпрымальнік Віктар Пракапеня напісаў пра новы дэкрэт: "cуперліберальны варыянт з падтрымкай усіх спосабаў ужывання блакчэйну, любых бізнес-мадэляў, у тым ліку прадуктовых, поўнай волі ў найманні замежных спецыялістаў, падтрымкай адукацыі, інстытутаў англійскага права, 100 % адсутнасцю бюракратыі".
А вось меркаванне генеральнага дырэктара кампаніі Uber па рэгіёне Еўропы, Блізкага Усходу і Азіі П'ера-Дымітры Гор-Каці: "Мы вельмі задаволеныя вынікамі перамоў з прэм'ер-міністрам Рэспублікі Беларусь спадаром Кабяковым і дырэктарам Парка высокіх тэхналогій спадаром Янчэўскім. Мы ведаем, што Прэзідэнт Беларусі спадар Лукашэнка надае пільную ўвагу развіццю высокіх тэхналогій, і гэта добры знак для нас і для іншых міжнародных кампаній".
І яшчэ адзін водзыў - з Расіі, ад кіраўнічага партнёра FlintCapital Дзмітрыя Смірнова: "Усё тое, што мы бачым у Ганконгу, Сінгапуры і іншых цэнтрах развіцця высокіх тэхналогій, можа быць рэалізавана і даступна ў Беларусі. Краіна валодае сур'ёзным IT-патэнцыялам, у наяўнасці пераход ад аўтсорсінгавай мадэлі да прадуктовай, што з'яўляецца абсалютна дакладным стратэгічным рашэннем. Стварэнне IT-краіны - вельмі складаная, амбіцыйная і разам з тым выключна цікавая і карысная праца".
Сапраўды, дакумент рэвалюцыйны. Мы з вамі ўжо зараз становімся непасрэднымі ўдзельнікамі вялікай сістэмы пад назвай "IT-краіна". Прэзідэнт падчас нарады падкрэсліў, што тармазіць тэхналагічныя працэсы ніхто не будзе і рэалізацыя вызначанага залежыць ад саміх прадстаўнікоў IT-сферы.
