На маючым адбыцца тыдні ў Анкары збяруцца дзелавыя колы Беларусі і Турцыі

Там пройдзе бізнес-форум, на яго ўжо зарэгістраваліся прадстаўнікі вядучых  прадпрыемстваў абедзвюх краін. Адны  ўжо не першы год супрацоўнічаюць і гатовыя выйсці на новы ўзровень, кааперацыйны. Другія прыедуць пазнаёміцца і дамовіцца аб выпрабавальных партыях. Тавараабарот паміж краінамі за апошнія гады істотна павялічыўся і практычна дасягнуў мільярда долараў. 

Аднак па-ранейшаму паміж дзяржавамі існуюць некаторыя перашкоды, якія патрабуюць аператыўнага ўмяшання. Рашэнні шукалі на гэтым тыдні ўрады Беларусі і Турцыі. Сярод ключавых тэм - збалансаванасць тавараабароту, інвестыцыі і адкрыццё рынку для нашай ялавічыны. Што звязвае (або неўзабаве  звяжа) афіцыйныя Мінск і Анкару? З турэцкай сталіцы перадае Вераніка Бута. 

300 сонечных дзён у годзе, блакітныя берагі… Тут ёсць усё, што трэба для добрага адпачынку - мора, пляжы, забаўкі і даступныя цэны. Летась Турцыя ўсталявала турыстычны рэкорд і прыняла 45 млн чалавек. Сёлета чакаюць не меней за  50 млн турыстаў. Але мала хто з іх можа сабе ўявіць, што цяперашняй зімой месцамі ўсё ў той жа Турцыі было мінус 40. 

Халіль Дурсуноглу, дырэктар кампаніі-партнёра ААТ "Амкадор" у Турцыі: "Такая снежная і марозная зіма ўпэўніла нас, што нам неабходна актыўней супрацоўнічаць з беларускім Амкадорам. Нам вельмі патрэбныя снегапрыбіральныя машыны, якія могуць працаваць у такіх складаных умовах. Усяго іх у нас пакуль 5, але гэтага відавочна нядосыць".

На гэтым тыдні дамовіліся аб пастаўках яшчэ 30-ці снегапрыбіральных машын. На паперы гэтыя дамоўленасці замацуюць у аўторак. У Анкары стартуе беларуска-турэцкі бізнес-форум. Чакаюць больш як 200 удзельнікаў з абодвух бакоў. Шматмільённы кантракт плануе заключыць  і Белнафтахім. У Турцыю вось ужо 12 гадоў яны пастаўляюць усё неабходнае, каб тут развівалася тэкстыльная прамысловасць, якой так славіцца гэтая краіна. 

Дакладны лік дамоўленасцяў пакуль назваць складана. Заўтра адкрыецца выстава тавараў, зробленых у Беларусі. Па сутнасці, будзе дадзены нефармальны старт форуму. І бізнес пачне перамовы. 

Андрэй Савіных, Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Беларусі ў Турцыі:  "Грошай заўсёды не хапае, як кажуць бізнесмены. Банкаўскае супрацоўніцтва мае яшчэ адзін цікавы аспект. Мы можам пераключыцца на нацыянальныя валюты двухбаковага ўзаемаразліку, а гэта дазволіць умацаваць фінансавую стабільнасць як у Турцыі, так і ў РБ. Гэта важны момант, які будзе стымуляваць наш гандаль. Размова таксама ідзе аб стварэнні банка з турэцкім капіталам у РБ. Банкаўскае супрацоўніцтва, па-за ўсякім сумненнем, павінна быць аднесена да прыярытэтных.

Авіяцыйнвя зносіны развіваюцца. Паміж "Белавія" і "Турэцкімі авіялініямі" падпісана код-шэрынг пагадненне, якое дазваляе ажыццяўляць  сумесныя рэйсы, не важна, якая кампанія ляціць, усё роўна рэйс сумесны. Сёння гаворым  пра 5 рэйсаў на  тыдзень з кожнага боку, гэта значыць 10 увогуле. У найбліжэйшы час дадасца яшчэ адзін рэйс. Далейшае павелічэнне будзе залежаць толькі ад ліку пасажыраў, хто будзе купляць білеты. Было б нядрэнна, каб кошт білетаў быў паніжаны. Спадзяёмся, што гэта перспектыва найбліжэйшай будучыні. Што датычыцца  прамога паведамлення, гэта пытанне зараз  абмяркоўваецца  з рознымі турэцкімі кампаніямі, размова можа ісці не толькі пра зносіны  Мінск - Анкара, але ў прынцыпе Гомель - Анкара, Гродна - Анталія. Гэта залежыць яшчэ і ад зацікаўленасці беларускага і турэцкага партнёраў. Але размова пра рэгулярныя рэйсы".

Дзелавое асяроддзе мітусні не трывае, усе праекты і кантракты ўважліва вывучаюцца часам не адзін год. Але трывалым падмуркам для не менш трывалых дамоўленасцяў бізнесу выступае ўзаемаразуменне на палітычнай арэне. Тут супярэчнасцяў паміж намі няма. Гэты факт пацвярджаюць і рэгулярныя перамовы на вышэйшым узроўні. Аляксандр Лукашэнка і Рэджэп Таіп Эрдаган (яшчэ на пасадзе прэм'ер-міністра Турцыі) сустракаюцца ў 2010 годзе, далей у красавіку 2016-га ў Стамбуле на палях саміту Арганізацыі Ісламскага супрацоўніцтва, у лістападзе таго ж года кіраўнік турэцкай дзяржавы ўжо прылятае ў Беларусь, у маі 2017-га прэзідэнты маюць зносіны ў Пекіне. 

Зараз рыхтуецца візіт Аляксандра Лукашэнкі ў Анкару. 

Андрэй Савіных, Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Беларусі ў Турцыі:  "Найперш, візіт Кіраўніка дзяржавы - гэта вышэйшая форма дыпламатычных кантактаў. Такія візіты носяць комплексны і сістэмны характар. Падчас сустрэч такога ўзроўню абмяркоўваюцца пытанні будучай  светабудовы, перспектывы развіцця і прынцыпы супрацоўніцтва міжнароднай супольнасці, у тым ліку ў рэгіянальным маштабе. Перакананы, што візіт закладзе рамкі нашага двухбаковага ўзаемадзеяння і кірункі ўзаемадзеяння на доўгія гады наперад. Значэнне візіту нельга пераацаніць. Што датычыцца праграмы візіту ў пашыраным складзе з удзелам міністраў і кіраўнікоў ведамстваў, увага будзе нададзена торг-экон супрацоўніцтву, промкааперацыі, перспектывам стварэння зборачных вытворчасцяў машынабудаўнічага комплексу. Упэўнены, што прыярытэтная ўвага будзе нададзена пашырэнню навуковага і тэхналагічнага супрацоўніцтва. Тут у нас ёсць сур'ёзныя зачыны. Мы пачынаем   больш шчыльнае ўзаемадзеянне па стварэнні інавацыйных прадуктаў і іх камерцыялізацыі. Важным стане дыялог узаемадзеяння паміж універсітэтамі. Размова пойдзе і пра абмен студэнтамі і выкладчыкамі, стварэнне сумесных  навучальных курсаў і праграм, у перспектыве спадзяёмся выйсці на сумесны ўніверсітэт, дыпломы якога будуць прызнавацца і ў Турцыі, і ў Беларусі аўтаматычна". 

Падчас папярэдняй размовы  на вышэйшым узроўні кіраўнікі дзяржаў гаварылі аб планцы тавараабароту 1 млрд долараў.

Андрэй Савіных, Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Беларусі ў Турцыі:  "Сапраўды, аб'ём тавараабароту істотна павялічыўся за апошнія 4-5 гадоў. Тым не менш, перспектывы не вычарпаныя. Гэта залежыць ад актыўнасці нашых прадпрыемстваў, нішы, дзе мы вельмі лагічна і цікава дапаўняем адзін аднаго. Існуюць - гэта і нафтахімічны комплекс, і інфармацыйны тэхналогіі, і інш. Цікава, што супадае дзяржаўная палітыка. І РБ, і Турцыя асаблівую ўвагу надае прамысловаму развіццю, таму што рэальны сектар практычна фарміруе дабрабыт нацыі. Для Беларусі гэта стварэнне сумесных прадпрыемстваў машынабудаўнічага комплексу, гэта значыць гатовай тэхнікі. Для туркаў - сур'ёзныя перспектывы ў вытворчасці аўтакампанентаў  у Беларусі для ЕАЭС у цэлым, ну і для нашай прамысловасці".

Ніш дастаткова, рынак ёмісты. У 30-цы імпарцёраў. Наколькі лёгка трапіць на турэцкі рынак? 

Андрэй Савіных, Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Беларусі ў Турцыі:  "Існуе складанасць турэцкага рынку - гэты рынак адкрыты  для ўсіх пастаўшчыкоў. У сілу геаграфічнага становішча любая кампанія можа лёгка паставіць свой тавар. Існуе жорсткая  цэнавая канкурэнцыя. Але мы гаворым часта, здолеў перамагчы турэцкі рынак, значыць, перашкод не будзе больш нідзе ў свеце. Гэта рэальнасць, з якой мы сутыкаемся. На жаль, шматлікія вытворцы ў РБ гавораць, для нас турэцкі рынак не прэміяльны, цэны дастаткова  канкурэнтныя і не высокія, але ёмістасць рынку вельмі вялікая. І тут трэба іграць  на сабекошце вытворчасці і сістэмным уваходжанні на рынак, які дазваляе забяспечыць сталую прысутнасць. Тады, я перакананы, праца можа быць прыбытковай і перспектыўнай".

З болевых пунктаў - не збалансаванасць нашага гандлю: прадаём нашмат  менш, чым купляем. Перашкодай таму - мытныя пошліны. Турцыя абараняе свой унутраны рынак і свае рабочыя месцы, а наш тавар становіцца занадта дарагім і не здольным канкурыраваць. Кампраміс у тым ліку і ў гэтай сітуацыі шукалі на тыдні ўрада дзвюх  краін. 

Прадпрыемства, пра якое  гаворым з намміністра  па зборцы беларускіх трактароў,  размясцілася ў прамысловай зоне Кескін, што ў перакладзе з турэцкай азначае "сур'ёзны". Не менш  сур'ёзныя на гэты завод і планы інвестараў. Так, для пачатку пазнаёміцца. Трактары "Беларус" пакуль на гэтым рынку прадстаўленыя слаба. Было толькі некалькі невялікіх паставак тэхнікі. Але месца для іх на рынку ёсць. Турцыя закупляе за год парадку 70 тысяч машын. А праз два-тры гады  тут разлічваюць пачаць зборку электробусаў  і тралейбусаў Белкамунмаш.