Легендарная палкавая гармата заняла сваё месца на Лініі Сталіна

18 ноября 2014

Сёння ў гісторыка-культурным комплексе Лінія Сталіна сваё месца заняла легендарная палкавая гармата. Мадэль - П-27. Яе паднялі са дна Заходняй Дзвіны. Цікава, што дадзены ўнікальны экспанат праляжаў пад вадой 70 гадоў. І зараз дадзеная зброя можа правесці наглядную гістарычную экскурсію.


Аб лёсе легендарнай баявой машыны раскажа Дзмітрый Лукша. У шматлікіх дывізіях і палках гэтая гармата была сапраўдным козырам падчас баявых дзеянняў. Кампактную і ўніверсальную машыну можна было без цяжкасці перамяшчаць па агнявой пазіцыі. Што дазваляла біць ворага па розных кірунках. Вайскоўцы за вочы ласкава звалі сваю выратавальніцу бобік або проста палкавушка. Праўда, з такімі любаснымі азначэннямі відавочна маглі б паспрачацца тыя, хто знаходзіўся пад яе прыцэлам.


Сваякі палкавушкі заўсёды былі там, дзе горача. Менавіта яны з чырвонаармейцамі змагаліся супраць японцаў ля возера Хасан. Аглушалі берагі ракі Халхін-Гол. Дапамагалі савецкай пяхоце ў фінскую вайну. Ну і, вядома, у Вялікую Айчынную. Дарэчы, менавіта такія мадэлі збіралі жыхары блакаднага Ленінграда. Пазней 457 гармат на самалётах даставілі пад Золатагаловую. І ўжо там артылерыйскія жамчужыны сказалі сваё гучнае слова ў бітве за Маскву.


Аляксандр Мятла, дырэктар ГКК Лінія Сталіна: Такіх гармат практычна не захавалася. На сёння на тэрыторыі Беларусі іх наогул няма, але ў СНД таксама іх практычна няма. Таму яна з'яўляецца ўнікальнай як па захаванасці, так і па рэстаўрацыі, таму што зроблена 1 у 1.


Беларускі экзэмпляр праляжаў на дне Заходняй Дзвіны амаль 70 гадоў. І, магчыма, так бы і застаўся для нас неадкрытым. Выпадкова забыты рарытэт сустрэў аматар падводнага палявання. Ён-та і паведаміў спецыялістам: на дне ракі - гармата. Больш як год ішла падрыхтоўка да аперацыі па выратаванні гістарычнай каштоўнасці. Пасля чаго беражліва і акуратна суровую баявую машыну вывелі на бераг.


Пасля сушкі і чысткі зброю чакала ўжо рэстаўрацыя. Паводле эскізаў, мадэлі вярнулі яе звыклы выгляд. Удвая сімвалічна, што свой другі дзень нараджэння палкавушка адсвяткавала ў перадпачатку прафесійнага свята - Дня артылерыі. Прыемна, што гэтую ўрачыстасць баявая бабулька ўжо сустрэне не на пазіцыях і палігонах, а на супакоі - сярод маладзейшых калегаў. І, нібы ў памяць аб сваіх былых подзвігах, легендарная П-27 сёння апошні раз паказала сябе ў дзеянні. Сімвалічны салют - вечнай славе баявой сяброўкі.


Складана сказаць, што пабачыла на сваім жыцці гэтая гармата. Зразумела адно - гісторыя ў яе відавочна багатая. Нават у свой апошні шлях яна пайшла ў поўнай баявой гатоўнасці. Ну, а зараз, як і патрэбна ветэрану, яна зойме сваё ганаровае месца ў музеі пад адкрытым небам.