Мы пачынаем "Галоўны эфір" на праспекце Пераможцаў ля стэлы "Мінск - горад-герой". У пачатку ліпеня кожны год гэта месца вялікага свята для кожнага беларуса. У гэты дзень 75 гадоў таму танкі 3-га Беларускага фронту ўварваліся ў горад, захоплены ворагам, і вызвалілі сталіцу ад акупацыі. Яна працягвалася больш як 3 гады.
З тых часоў прайшло ўжо шмат часу, мы абвыклі жыць вольна, пад мірным небам, жыць без вайны. Грозная ваенная тэхніка праходзіць па вуліцах толькі ўрачыстым маршам. Гэта і ёсць урачыстасць памяці. Урачыстасць у гонар і ў імя тых, хто заплаціў сваім жыццём за нашы. Так, гэта занадта высокая цана, за гранню чалавечага разумення. Так што, заплаціць яе маглі толькі сапраўдныя героі. Нашы героі.
У кожным горадзе, у кожным населеным пункце, часам у чыстым полі або на лясной паляне - па ўсёй Беларусі мноства памятных месцаў. Манументальны музей гісторыі Вялікай Айчыннай - прама за нашай спіной. Там далей - парк Перамогі. Наперадзе - плошча. Мы сапраўды памятаем.
І ўсё роўна спяшаемся дакрануцца да гэтага мінулага, не выпускаючы нічога з аповедаў ветэранаў, бо яны калісьці пакінуць нас. І тады ўжо нам трэба ўстаць у строй, стаць сапраўднымі спадчыннікамі і захавальнікамі гераічнай гісторыі свайго народа. І толькі так у нас, як у нашых дзядоў і прадзедаў, права на гэтую ўрачыстасць. І ў нас будзе яго не адняць!
Тры чвэрці стагоддзя - гэта гістарычная вышыня, з якой усё становіцца зразумела. Мы не ідэалізуем сваю гісторыю, але не дазволім перапісаць яе слаўныя старонкі. Словы, сказаныя Прэзідэнтам напярэдадні Дня Незалежнасці, з аднаго боку - простыя, з другога - цяжкі выклік менавіта для нас, сучаснікаў. Удзельнікаў баталій ужо іншага, інфармацыйнага парадку.
І тут нашай галоўнай зброяй застаецца наша праўда, згуртаванасць народа і нацыянальнае адзінства. Слова, сказанае мільёнамі, зараз можа быць мацнейшым за самы магутны ваенны арсенал. І штораз 3 ліпеня ва ўсіх кутках радзімы і ў цэнтры сталіцы мы не стамляемся паўтараць, што мы, беларусы, мірныя людзі. Гэтыя словы і ў нашым гімне. Вялікай акцыяй "Праспяваем гімн разам" па традыцыі завяршаецца гэты дзень.
А вось ваенны парад гэтым разам можна назваць унікальным. Другі раз за ўсю гісторыю і ўпершыню менавіта 3 ліпеня ён быў запланаваны на вячэрні час. Відовішча гэта асаблівае!
Гэта сапраўдная кульмінацыя свята! І змярканне - не перашкода для гэткай маштабнай і яркай падзеі. Больш як 5 тысяч вайскоўцаў, паўсотні самалётаў і верталётаў у мірным беларускім небе. Сапраўды прыгожая пераможная традыцыя!
І таксама па традыцыі парад - гэта сплаў сапраўдных тэхналагічных ветэранаў, такіх як танк Т-34, і цалкам новай тэхнікі: кожны другі апарат альбо мадэрнізаваны, альбо зусім нядаўна сышоў з канвеера.
А пасля - масавае тэатралізаванае відовішча "Беларусь гераічная". Аб тым, як гэта было, распавядзем прама зараз. Парад свабодных людзей ад вайны, жорсткасці і гвалту - у матэрыяле нашага палітычнага аглядальніка Аляксея Волкава.
Гаворыць і паказвае Мінск! Свята, якое заўсёды з табой. Дзень Незалежнасці Беларусі. Несумнеўна, важная гістарычная дата, якая стала для нашай краіны і своеасаблівым урокам - цяжкім, доўгім, але павучальным. Бо толькі выразна і зразумела запомніўшы ўрок той, чужой нам, беларусам, вайны, мы можам шчыра і з халоднай галавой нагадваць усім: вайна - зло.
Памятаць - гэта па-беларуску. 75 гадоў - як 75 крокаў ад таго летняга дня, калі жыхары Мінска выходзілі на вуліцы з крыкамі: "Нашы прыйшлі!". Вызваленне Беларусі ад карычневай чумы нацызму каштавала неверагоднай колькасці сіл, поту, крыві, жыццяў. І годна ўшанаваць памяць продкаў - важная традыцыя як раз перад парадам.
Радасць, хваляванне, гонар - тры чвэрці стагоддзя менавіта гэтыя пачуцці ахутваюць беларусаў 3 Ліпеня. І эмацыйнае крэшчэнда свята, несумнеўна, парад. Сёлета ён упершыню ў Дзень Незалежнасці вячэрні. Асабліва выдатна і эфектна на фоне заходу выглядае авіяцыйны строй.
Парад - гэта яшчэ і агляд войскаў, нашых узброеных сіл. У мірнай дзяржаве яны не меч, але шчыт Айчыны. І ў эпоху геапалітычных штармоў - асабліва важны элемент бяспекі: яе падмурак, над якім мы выбудоўваем магутную дыпламатычную крэпасць, каб прадухіліць цяжкія ўрокі гісторыі.
70% тэхнікі парада - альбо цалкам новыя, альбо прыкметна палепшаныя ўзоры. Але тэхніка - металалом без вопытных салдат і афіцэраў. Менавіта пешай каробкай адкрыюць шэсце каля стэлы "Мінск - горад-герой".
Беларусь - не адна. Гэта добра і ярка дэманструюць нашы блізкія краіны - тэхніка, воіны і сцягі Расіі, Кітая, Казахстана і Арменіі. Саюзнікі не толькі ў эканоміцы, але і па зброі ў АДКБ. Дарэчы, нашу краіну павіншавалі з галоўным нацыянальным святам лідары шматлікіх дзяржаў. Сярод іх і Уладзімір Пуцін. Кіраўнік Крамля адзначыў: сувязь братэрскага сяброўства і ўзаемадапамогі, завешчаныя дзядамі і бацькамі, - падмурак трываласці адносін паміж краінамі. А Старшыня КНР Сі Цзіньпін адзначыў, што надае асаблівую ўвагу развіццю сяброўства Беларусі і Кітая на карысць абодвух народаў. Толькі цёплыя словы на адрас нашай краіны і Прэзідэнта прыйшлі і ад лідара Казахстана. Усяго віншаванні з Днём Незалежнасці накіравалі каля чатырох дзясяткаў краін. Але ўсё святло сафітаў - на прыгожых дзяўчын у форме.
Самы хвалюючы і відовішчны момант - парад тэхнікі. Адкрывае легендарны Т-34 - літаральна каваль той Вялікай Перамогі. За ім стройнымі радамі ідзе ўжо ваенная сучаснасць Беларусі - "Паланэз", "Берсерк", "Волат" - магутная тройка айчыннай інжынернай думкі.
Асаблівая ўвага ў такія святы - людзям, якія бачылі на свае вочы разбураны Мінск у 1944-м.
Вайна і мір - два процілеглыя бакі аднаго медаля. І, вядома, каб ён не ўпаў ваенным арлом уніз, трэба памятаць і нагадваць. Пастаноўка "Беларусь гераічная".
І гімн незалежнай, свабоднай Беларусі. Прапісаныя ў культурным кодзе нацыі словы "Мы, беларусы, мірныя людзі" - той момант, калі нічога не трэба тлумачыць…
