Першага чэрвеня свет адзначыў Міжнародны дзень абароны дзяцей. У Беларусі ўвесь тыдзень гаварылі пра абарону малышоў, пра розныя аспекты выхавання, пра перспектывы для новага пакалення.
Але мы сёння пагаворым на няпростую тэму, якая мае яркі сезонны характар. З красавіка па верасень - страшны сезон: дзеці выпадаюць з адчыненых вокнаў і балконаў. І гэтая эпідэмія не дзеліць сем'і па дабрабыце і дастатку. Алеся Высоцкая шукала адказ на пытанне, як засцерагчы сваё дзіця.
Ад гэтых кадраў халаднее кроў. Апублікаваныя ў Сетцы, яны набралі больш за мільён праглядаў.
Каментарыі лішнія. Танцы на карнізе здымаюць суседзі і паралельна выклікаюць экстранныя службы.
Да дзіцяці паспелі. Мама адвярнулася на секунду. Пазней прызналася - перажыла самыя страшныя хвіліны. Знялі гэта не ў Беларусі. Але сітуацыя тыповая і не ведае дзяржаўных меж.
Мы ў Рэспубліканскім цэнтры нейрахірургіі. Толькі сюды і толькі з Мінска за два месяцы паступае пяць-сем дзяцей. Шанцы выжыць высокія. Але іншае пытанне, як траўма адаб'ецца на далейшым жыцці дзіцяці.
Пачатак трагічнага лётнага сезона ў Беларусі пакладзены. Геаграфія - Баранавічы, Мінск, Брэст. Узрост - ад года да сямі. Вышыня - другі, пяты, сёмы паверхі. Дзецям пашанцавала: дапамога паспела своечасова. І праз імгненне яны былі ў руках хірургаў.
Праз гэтае аддзяленне за год праходзяць 11 000 дзяцей. Прыкладна палова, гаворыць урач-нейрахірург Міхаіл Талабаеў, з цяжкімі ЧМТ. Яны спалучаюцца яшчэ і з пашкоджаннямі органаў. Не трэба быць аналітыкам, каб зазначыць: у пачатку лета, калі вокны насцеж, колькасць пацярпелых нават ад ДТЗ немагчыма параўнаць з падзеннямі з вышыні.
Паводле назіранняў урачоў, колькасць падзенняў і траўм узрастае ў пятніцу. Мабыць, адбіваецца бацькоўская стомленасць. Цяжар пашкоджанняў не залежыць ні ад узросту, ні ад вагі дзяцей. На тых жа маскітных сетках, якія ствараюць толькі бачнасць бяспекі, дзеці вылятаюць, як на дыванах-самалётах.
Тыповая карціна: крэсла, канапа, тумбачка. І вось ужо падаконнік. Так здарылася і хлопцам сямі гадоў з Брэста, які прайшоў ва ўсіх навінах як народжаны ў кашулі. У кожным выпадку праваахоўнікі праводзяць праверку, бо сітуацыі бываюць розныя.
Калі гэта не наўмыснае пакіданне дзіцяці ў небяспецы, адказнасць маральная - гора бацькоў куды горшае за ўзяцце пад варту. Хоць ад дэпутатаў ужо гучаць ініцыятывы ўвесці юрыдычную адказнасць за пакіданне дзяцей без нагляду.
Адных вабіць цікаўнасць, іншыя проста губляюць раўнавагу. Дарэчы, фізіялагічныя асаблівасці - адна з прычын, чаму ў малышоў больш шанцаў выпасці з акна за дарослых. Уся справа ў цэнтры цяжару.
Сама праблема выпадзення паўстала востра разам з шырокім укараненнем пластыкавых вокнаў. Павел Бабко ў індустрыі з 1998 года. Прадстаўляе адну з кампаній аконна-дзвярной фурнітуры. Гаворыць, зрабіць акно больш бяспечным - праца на пару хвілін.
Цана пытання ўсяго 10 рублёў. І гэта не навінкі. Прыдуманыя сістэмы "Бэйбісофт" і яшчэ мноства прыстасаванняў. Аж да таго, што пры адчыненні акна прыйдзе СМС на бацькоўскі тэлефон. З бюджэтных варыянтаў - так званыя дзіцячыя замкі.
Чаму да гэтага не дадумаліся раней, але ўжо зараз архітэктары закладваюць бяспечныя вокны ў праекты рамонтаў школ, дзіцячых садоў. У стандартах для жыллёвага будаўніцтва гэтага пакуль няма.
Псіхолаг са стажам 20 гадоў Вольга Галаўнёва - мама чацвярых дзяцей. Перакананая: забараняць і акцэнтаваць увагу дзіцяці на забароне катэгарычна нельга.
У прафесію Вольга прыйшла з сістэмы адукацыі, выкладала рускую мову, літаратуру і ў нейкі момант зразумела: каб стаць бліжэй да дзіцяці, трэба ведаць тонкасці яго псіхалогіі. Хоць і сама сутыкнулася з праблемай эмацыянальнага выгарання, элементарнай матулінай стомленасці, калі нейкія дэталі, нават калі ты побач з малышом, можна проста выпусціць.
Падчас здымак мы адзначылі для сябе яшчэ некалькі тэм. Асобных маладых бацькоў варта пасылаць на курсы, як гарантаваць бяспеку дзіцяці ў той жа кватэры. Акалічнасці, пры якіх дзеці траўміруюцца, даходзяць да абсурду. З гэтай жа серыі спавівальныя столікі на канапах, пральных машынах. 200 такіх дзяцей за год становяцца пацыентамі нейрахірургаў толькі ў сталіцы. Дзесяці працэнтам з іх патрэбныя аперацыі.
Як гэта ні завіце - знакам, дапамогай звыш або яшчэ як, але дзіця, якое выпала з акна і засталося жывым, - гэта цуд. Бацькі не даюць інтэрв'ю. Яно і зразумела: прызнаваць памылкі цяжка, тым больш калі імгненні кладуцца цяжарам на ўсю сям'ю. Іх сітуацыя - на навучанне ўсім. Бо такія трагічныя выпадковасці не дзеляць сем'і па дастатку і дабрабыце.
