Як пазбавіцца ад атрутнай расліны - баршчэўніка? Парады навукоўцаў

30 августа 2019

Не ўзброены, але небяспечны! За апошнія некалькі гадоў плошча вырастання баршчэўніка Сасноўскага скарацілася ў шэсць разоў. Новай методыкай барацьбы дзеляцца беларускія навукоўцы. Юлія Хмель працягне.

Хоць яшчэ год назад з-за баршчэўніка прагулка па парку ў Курасоўшчыне магла пакінуць пасля сябе прыкрыя наступствы. Экачысціня - заслуга беларускіх навукоўцаў. Мікалай Ламан - доктар біялагічных навук паказвае фатаграфіі і з гонарам распавядае, як атрымалася пазбавіцца ад небяспечнай расліны. Прэпараты - айчыннай вытворчасці. Методыка таксама свая, яе распрацавалі ў інстытуце эксперыментальнай батанікі.

Прама ў цэль. Тут працуюць так званым кропкавым метадам. Ён не толькі эфектыўны, але яшчэ і бяспечны. Раствор трапляе на сам баршчэўнік і яго кропку росту. Іншыя зялёныя культуры, якія растуць побач са шкоднікам, застануцца ў захаванасці.

У Лагойску дзякуючы намаганням навукоўцаў ужо знішчана больш як 12 гектараў баршчэўніка. Зараз праца працягваецца.

За апошнія восем гадоў плошчы з баршчэўнікам Сасноўскага скарацілася амаль у шэсць разоў: з 250-ці гектараў да сарака. Нягледзячы на дадатную дынаміку, змагацца ўсё ж ёсць з чым.

І калі з адной раслінай-шкоднікам навукоўцы змагаюцца, каб цалкам яго выкараніць, то іншым, чырвонакніжным, імкнуцца даць новае жыццё. Далёка хадзіць не трэба. Тут жа ў Лагойску спецыялісты праводзяць маніторынг. Лічаць колькасць квітнеючых раслін, агульную плошчу папуляцыі, памеры кветкі, лісця і сцябла - менавіта так вызначаюць жыццяздольнасць чырвонакніжных.

Але перш варта дабрацца і знайсці "багацце". А для гэтага спецыялісты могуць і гадзінамі блукаць у пошуках. Сёння на шляху навукоўцаў – ветраніца лясная. З першага погляду нічым не характэрная, але калі зацвіце, з белымі пялёсткамі яе заўважыць лягчэй.

У інстытуце эксперыментальнай батанікі ведаюць кожную расліну. Не толькі на малюначках у кнізе, яшчэ практычна ў 3Д аб'ёме. Каля 90 % усіх беларускіх раслін навукоўцы захоўваюць у спецыяльнай лабараторыі. Самаму старому ўзору тут амаль 200 гадоў. Але ўсё ж галоўная задача перад навукоўцамі - захаваць папуляцыі ў прыродзе.

Усяго ў Беларусі зарэгістравана больш як 4 тысячы раслін, з іх - 189 у Чырвонай кнізе. Навукоўцы сцвярджаюць: будзь яны абсалютна бясшкоднымі або, наадварот, небяспечнымі - кожнае неабходна захаваць для заўтра. Але так, каб яны не перашкаджалі жыць сёння.