Што жа насамрэч адбылося ў Юравічах? Наша журналісцкае расследаванне

18 ноября 2018

Тэма справядлівасці зараз па-асабліваму гучыць у невялікім беларускім пасёлку. У Юравічы Гомельскай вобласці ўжо некалькі разоў прыязджалі беларускія журналісты. Адстрэл сабак, забойства чалавека, падпал дома - гэта толькі нямногія сумныя падзеі, якія ператвараліся ў тэмы загалоўкаў. Некаторыя нашы "калегі" нават спрабавалі спекуляваць на бядзе людзей і абяляць імя тых, хто трымаў у страху ўсю вёску.

Яшчэ ў маі адзін (як ён сябе пазіцыянуе) незалежны тэлеканал учыніў самы сапраўдны тэлевізійны цырк, зняўшы сюжэт "аб несправядлівым затрыманні трох жыхароў Юравічаў", якія адстрэльвалі сабак. Тады тройца ўсё зваліла на свайго непаўналетняга таварыша, і яму прысудзілі ўмоўны тэрмін. І вось не прайшло і паўгода, як гэтыя ж людзі зноў сталі фігурантамі крымінальнай справы. Але на гэты раз іх ахвярай аказаўся аднавясковец, якога яны збілі да смерці.

Яшчэ два чалавекі (сямейная пара) пасля сустрэчы з малойчыкамі трапілі ў бальніцу. Дык што ж насамрэч адбылося ў Юравічах, і пра што сёння гавораць жыхары пасёлка на паўднёвым усходзе Беларусі? Наш спецыяльны карэспандэнт правёў сваё журналісцкае расследаванне і пагутарыў абсалютна з усімі ўдзельнікамі канфлікту. Матэрыял Юрыя Шаўчука.

Да аграгарадка Юравічы паўгадзіны язды ад Калінкавічаў. Да нядаўніх пор самыя папулярнымі мясцінамі тут былі стаянка першабытнага чалавека і мясцовы манастыр. Але пасля 3 лістапада, калі тут быў жорстка забіты чалавек, большасць прыезджых журналістаў накіроўваецца да месца здарэння.

Менавіта на гэтай вуліцы і адбылася трагедыя. Зараз аб ёй нагадваюць толькі кветкі. Сюды іх прынёс з пахавання сябар загінуўшага. За маімі плячамі знаходзіцца дом, дзе і адбылася бойка. Ён размешчаны літаральна за 50 метраў ад жылля, дзе знаходзіўся сусед. Мужчына пачуў крыкі і прыйшоў людзям на дапамогу.

Падзеі той трагічнай ночы пачаліся з таго, што ў гэты дом пастукаліся трое маладых людзей. 25-гадовы Павел, яго 17-гадовы брат Рыгор і 20-гадовы Віталь хацелі па-мужчынску пагаварыць з гаспадаром жылля. Гаворка ішла пра доўг, які мужчына хацеў забраць у крыўдзіцеля сваёй жонкі. Раней жанчына нібы была згвалтаваная, і каб не пісаць заяву ў міліцыю, яе муж запатрабаваў з аднавяскоўца два вазы дроў, якія той павінен быў прывезці канём, і 200 долараў. Першапачаткова кампраміс нават быў дасягнуты, у выніку гэтае пагадненне стала прычынай бойкі, падчас якой і адбылося забойства.

Марыя Крываногава, афіцыйны прадстаўнік УСК па Гомельскай вобласці: "У дом уварваліся зламыснікі, жанчына была збітая. Праз некаторы час яна прыйшла ў двор, убачыла, што там ляжыць муж. Выклікала хуткую. Калі прыехала хуткая, быў выяўлены другі пацярпелы, які ляжаў недалёка ад домаўладання".

Загінуўшым аказаўся 45-гадовы Сяргей Кучар. Паводле папярэдніх звестак, мужчына спрабаваў знізіць градус канфлікту, але ў выніку сам стаў яго ахвярай. Ад шматлікіх удараў пацярпелы загінуў, не апрытомнеўшы. Дачка Сяргея расказвае, што раніцай бацька павінен быў ехаць на працу ў Расію, але так і застаўся тут назаўжды. Мужчыну пахавалі на мясцовых могілках.

Пасля пахавання атмасфера ў Юравічах абвастрылася настолькі, што нават успыхнуў дом аднаго з абвінавачваных. Тое, што гэта быў падпал, тут ніхто не сумняваецца. Пытанне толькі ў тым, чаму спалілі? Помста за смерць Сяргея ці знішчэнне доказаў іншых злачынстваў? Бо як гавораць мясцовыя жыхары, грашкоў у гэтай тройцы хапала.

Некалькі месяцаў таму сына Ганны Леанідаўны гэтая ж тройца збіла да паўсмерці. Маладога чалавека нават трымалі ў склепе і пагражалі, маўляў, калі ён пойдзе ў міліцыю, то наогул развітаецца з жыццём. Падзейнічала. Хлопец і сёння баіцца гаварыць пра той дзень.

Такіх выпадкаў, калі людзі проста баяліся расказаць пра зверствы аднавяскоўцаў, хапае. Поўную крымінальную біяграфію тройцы зараз высвятляюць следчыя. Напярэдадні ў Юравічах прайшоў сельскі сход, на якім праваахоўнікі растлумачылі людзям, што ім зараз няма чаго баяцца, зламыснікі затрыманыя і адкажуць за ўсе свае злачынствы. Як прызнаюцца самі мясцовыя, пасля гэтага жыць стала больш спакойна. Яшчэ б журналісты перасталі нагнятаць абстаноўку, бо ў некаторых матэрыялах, гаворыць мясцовы жыхар Фёдар, больш аўтарскай выдумкі, чым праўды.

Дарэчы, пра аўтарскую выдумку. Калі гэтую ж тройцу паўгода таму затрымлівалі за тое, што яны забівалі мясцовых сабак, адзін незалежны (як пазіцыянуюць яго супрацоўнікі) тэлеканал накінуўся з крытыкай у адрас праваахоўнікаў. Быццам тыя без падстаў затрымалі ні ў чым не вінаватых людзей. “Калегі” нават зрабілі цэлы сюжэт на гэтую тэму, у якім у красках апісалі гэтую гісторыю, але толькі з аднаго боку. Пагрозы затрыманых у адрас участковага чамусьці засталіся за кадрам.

Тады за забойства сабак быў асуджаны толькі малодшы з гэтай кампаніі - 17-гадовы Рыгор. Малады чалавек узяў усё на сябе і быў асуджаны на два гады ўмоўна. Яго стрыечны брат Павел Табулін, лідар групы, выдатна разумеў, што чарговая судзімасць можа для яго скончыцца сумна. За плячамі маладога чалавека багатая крымінальная біяграфія.

Марыя Крываногава, афіцыйны прадстаўнік УСК па Гомельскай вобласці: "Нягледзячы на малады ўзрост, усе трое не раз прыцягваліся да крымінальнай адказнасці".

І вось такія бяскрыўдныя хлопцы, на думку тэлеканала “Белсат”, зараз забіваюць чалавека. Збілі да смерці. Яшчэ адзін пацярпелы дагэтуль знаходзіцца ў рэанімацыі. Колькі яшчэ людзей пацярпелі ад рук абвінавачваных, зараз высвятляюць следчыя. Мы паспрабавалі даведацца, што наконт усяго гэтага думае маці галоўнага абвінавачванага. Але дыялог не атрымаўся.

Гарачы нораў жанчыны гаворыць аб многім. У тым ліку і аб тым, у якой атмасферы раслі затрыманыя стрыечныя браты. Дарэчы, сваю руку да выхавання хлопцаў прыклаў і дзядзька Васіль. Мужчына зараз знаходзіцца на лячэнні ў псіхлячэбніцы, і яго вяртання ў Юравічах чакаюць з асцярогай. Ці не захоча мужчына адпомсціць за пляменнікаў?

Але ў аддзеле міліцыі Калінкавіцкага раёна запэўніваюць, што сітуацыя ў Юравічах знаходзіцца на кантролі. Тут запэўніваюць, што ніхто не забываў пра гэты населены пункт і да інцыдэнту.

Аляксандр Кусмерык, начальнік АУС Калінкавіцкага раёна: "Тое, што міліцыя бяздзейнічала ў гэтым населеным пункце, не ўплывала на сітуацыю, - гэта не так. І ў следства будуць усе ўмовы прыйсці менавіта да гэтай высновы".

Таксама следчым яшчэ трэба будзе адказаць і на іншыя пытанні гэтага палескага дэтэктыва. Ці было згвалтаванне, з-за якога нібы і адбылося забойства, хто падпаліў дом абвінавачванага і якія яшчэ злачынствы паспела ўчыніць гэтая тройца? А пакуль усе абвінавачваныя адказнасць за тое, што здарылася, перакладваюць адзін на аднаго.

Гэтае інтэрв'ю з малодшым з абвінавачваных - 17-гадовым Рыгорам - мы запісалі ў ізалятары часовага ўтрымання. Хлопец гаворыць, што, калі адпусцяць, у вёску ён больш не вернецца, паедзе жыць у Расію. Маўляў, у вочы аднавяскоўцам сорамна глядзець. Тым часам жыццё ў Юравічах вярнулася ў звыклае ручво. Тут больш ніхто не баіцца хадзіць па цёмных вуліцах, а пра здарэнне нагадваюць толькі штучныя кветкі ля дома, дзе загінуў Сяргей Кучар.