Беларускія палярнікі адправіліся ў Антарктыду

8 ноября 2019
Да льдоў і вечнай мерзлаты сёння адправілася Беларуская антарктычная экспедыцыя. Гэта ўжо 12-я  паездка на самы аддалены і загадкавы мацярык Зямлі. Зараз непасрэдна пра Антарктыду. Дарэчы, палярнікі завуць яе "белай плямай" планеты. Гэта 6-ы і самы халодны кантынент. Тут забаронены любы від прац, акрамя навуковых даследаванняў. Мінск і палявы лагер, дзе грунтуюцца беларусы, раздзяляюць больш за 16 тысяч кіламетраў.

У Антарктыдзе сустракаюцца практычна ўсе карысныя выкапні: жалеза, медзь, нікель, плаціна і золата, каштоўныя камяні, каменны вугаль, а яшчэ - значныя запасы нафты. Але самае галоўнае - у льдах сканцэнтравана 80 % усёй прэснай вады зямнога шара. Не варта забываць і аб найцяжкіх  умовах надвор’я: сярэдняя гадавая тэмпература - 60 градусаў.  Абсалютны мінімум быў зарэгістраваны ў 1983 годзе, дарэчы, беларускім навукоўцам, і склаў амаль 90 градусаў марозу. У няпростых умовах прыходзіцца працаваць і нашым навукоўцам. Палярнікаў праводзіў наш карэспандэнт Аляксандр Смірноў.

Урач беларускай экспедыцыі літаральна па грамах разлічвае медыкаменты і рыштунак. Сёлета з-за складанай лагістыкі наша каманда жорстка  абмежаваная па агульнай вазе карыснага грузу - 750 кг на ўсё: прыборы, абсталяванне, прадукты харчавання. І гэта з разліку - мінімум 4 месяцы ў аўтаномным рэжыме. Важная кожная дробязь. Урач жартуе,  што больш за ўсё баіцца апендыцыту, таму правёў апытанне ўсіх удзельнікаў. А калі сур'ёзна, то адчувальней за ўсё псіхалогія, бо асноўная частка экспедыцыі,  па сутнасці,  праходзіць у замкнёнай прасторы. І самае галоўнае - уменне справіцца са сваімі эмоцыямі - палова прэтэндэнтаў адсеялася на медыцынскім абследаванні. 

Аляксей Гайдашоў едзе ў Антарктыду  15-ы раз. Да таго ж яму сёлета споўнілася  60 гадоў. І нават нягледзячы на багаты вопыт, прызнаецца, што знаходзіць агульную мову - палова поспеху ў такой няпростай справе. Новую каманду складаюць як маладыя пачаткоўцы, так і слупы беларускай палярнай навукі - такія як 75-гадовы біёлаг Юрый Гігіняк.


Беларусь мэтанакіравана рухаецца да важнай мэты - правядзенню круглагадовай экспедыцыі

Таму ў сезоне, што пачынаецца,  задачы стаяць найважнейшыя:  наладка абагравальнага  вадаправода і каналізацыі, замена савецкіх кабельных электраліній, устаноўка радыёпразрыстай  ветраахоўнай схованкі, спадарожнікавага комплексу. І самае галоўнае - чакаецца прыбыццё генеральнага грузу на борце расійскага судна “Акадэмік Фёдараў” - апошнія тры секцыі беларускай антарктычнай станцыі: жылая, лабараторная і хірургія. Гэта аперацыйны блок, з самым сучасным медабсталяваннем.

Тут, на Вялікай зямлі,  Аляксей Захватаў  праводзіць тэсціраванне абсталявання для найважнейшай работы. Палярнікі плануюць стварыць карту небяспечных участкаў у раёне свайго базіравання. Для гэтага з паветра будзе празандзіравана  плошча вакол станцыі, узбярэжная лінія і 30-кіламетровая дарога да найбліжэйшай станцыі "Моладзевая". У пытанні гарантавання  бяспекі - беспілотнікі - першыя памочнікі.

Традыцыйна ў паездку навукоўцаў праводзяць сем'і і калегі. На найбліжэйшыя 4 месяцы іх падзеляць 16 тысяч кіламетраў. Адзіная крыніца зносін - спадарожнікавая сувязь. За навінамі экспедыцыі будзем сачыць і мы: традыцыйна інфармацыйны партнёр займальнага падарожжа - тэлеканал "Беларусь 1". Агенцтва тэленавін працуе пры любым надвор'і.


Адна з галоўных адметных асаблівасцяў падарожжа - міжнароднае супрацоўніцтва 

Адразу трое беларусаў будуць накіраваныя для работы  ў складзе экспедыцыі іншых краін. Біёлаг - у складзе расійскай экспедыцыі, геафізік - у балгарскай і эколаг - у турэцкай. Гэта і ёсць прыклад навуковай кааперацыі. Нашы спецыялісты атрымаюць магчымасць працаваць у самых перспектыўных кірунках. Чакаецца, што ў наступным годзе ўжо на беларускай станцыі змогуць жыць і працаваць замежныя навукоўцы.