У Гродне завяршаецца другі этап рамонтных прац у Каложскай царкве

11 августа 2018

Культавы помнік архітэктуры 12-га стагоддзя атрымаў новую дрэнажную сістэму. У тэрміновым парадку для захавання царквы неабходна было правесці працы па адводзе вады ад падмуркаў храма. Таксама праведзена добраўпарадкаванне тэрыторыі, часткова замененае брукаванне. Але ставіць кропку на рамонтнай гісторыі найстаражытнейшага сакральнага будынка пакуль рана. Алена Борматава даведвалася, якія яшчэ працы трэба выканаць у Каложы.

Тэрмамадыфікаваная сасна беларускай вытворчасці надасць новае аблічча паўднёвай сцяне Каложскай царквы. Не адно пакаленне беларусаў успрымае храм як драўляна-цагляны. Абрушэнне адбылося 165 гадоў таму. У часткова разбураным стане помнік сакральнага дойлідства знаходзіўся да канца 19-га стагоддзя. Меркавалася, што драўляная сцяна - часовая мера. Аднак замяніць яе атрымалася толькі летась. На сродкі, выдаткаваныя фондам Прэзідэнта. І гэта быў першы супрацьаварыйны этап рамонтных работ у Каложы. Новая драўляная сцяна паўтарае контуры каменнай, узведзенай у 12-м стагоддзі.

Другі этап рамонтных работ вырашыў галоўную праблему помніка архітэктуры - адвод вады. Ад гэтага залежала захаванне будынка. Вада разбурала падмуркі. Зараз новая дрэнажная і ліўневая сістэмы. Абапал Каложы пад правільнымі нахіламі прыродны камень, каб вада адыходзіла ад падмуркаў.

Завяршальным крокам другога этапу рамонтных работ ў Каложы стане асвячэнне культавага помніка архітэктуры. У найбліжэйшы час пачнецца мантаж асвятляльных прыбораў, і, такім чынам, нават ноччу Каложу можна будзе ўбачыць амаль з любога месца Гродна.

Другі этап - не значыць завяршальны. Хутка пачнуць трэці. Ён уключыць у сябе ўнутраныя работы і замену праводкі, паколькі ў савецкі час яе мацавалі непасрэдна на сцены 12-га стагоддзя. Зараз падыходы будуць мяняць. Гістарычная кладка не будзе перакрывацца ніякімі правадамі. Плануецца замяніць і падлогу ў алтары. І самае галоўнае - запоўніць пустэчу, якая ўзнікла з-за таго, што сцяна пасля рамонту паменшылася на некалькі слаёў. Зрабілі новы фрагмент алтара. Ён вырабляўся ў 90-ых па строгім візантыйскім каноне.

Каложская царква ўнесена ў папярэдні спіс ЮНЕСКА, а гэта значыць, што рамонтныя работы выконваюцца ў вельмі жорсткіх рамках. Яны аналагічныя тым, калі помнік ужо знаходзіцца ў Спісе сусветнай спадчыны. Усім рамонтным работам папярэднічалі навуковыя канферэнцыі, дзе вучоныя і праектыроўшчыкі адразу некалькіх краін шукалі адзіны варыянт аднаўлення. У найбліжэйшы час пройдзе трэці своеасаблівы міжнародны з’езд каложскіх даследчыкаў, што і стане стартам чарговага этапу рамонтных работ у Каложы.