Пасля пяці гадоў рэстаўрацыйных прац у Магілёве адкрываецца музей Бялыніцкага-Бірулі

24 августа 2018

Першага верасня пасля пяці гадоў рэстаўрацыйных прац у Магілёве адкрываецца музей класіка беларускага акадэмічнага жывапісу Бялыніцкага-Бірулі - філіял Нацыянальнага мастацкага музея. Біруля вучыўся ў эліты сусветнага мастацтва - Каровіна, Паленава, Пранішнікава. Сваім яго лічаць адразу некалькі краін. Напрыклад, у экспазыцыі Рускага музея і Траццякоўкі Бялыніцкі-Біруля прадстаўлены як рускі мастак. У польскіх зборах, адпаведна, як паляк. Майстар, які вялікую частку жыцця правёў за межамі роднай зямлі, у сваіх лірычных краявідах усё ж часта маляваў Беларусь. Алена Борматава - аб абноўленай музейнай прасторы.

Помнік архітэктуры 17-га стагоддзя, дзе ў свой час прайшла сустрэча Кацярыны II з аўстрыйскім канцлерам. Будынак у спісе гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі. Без малога 40 гадоў тут размяшчаецца музей Бялыніцкага-Бірулі. Замены патрабавала як сама экспазіцыя, якая стваралася ў савецкі час, так і інжынерныя сістэмы будынка.

За пяць гадоў рэстаўрацыі было выкарыстана амаль 600 тысяч рублёў. Гэта будаўніцтва і музеефікацыя. Будынак узводзіўся на стыку двух архітэктурных стыляў - барока і класіцызму, таму абавязкова захавалі ўсю ўнутраную прастору - столі, скляпенні і афармленне аконных праёмаў.

На вокнах - спецыяльныя ролы, якія не зацямняюць прастору і ў той жа час не даюць прамых сонечных промняў. Гэта спрыяе таму, што захоўваецца клімат-кантроль і не церпяць творы мастацтва. На час рэстаўрацыі ўсе палотны былІ перавезены ў Нацыянальны мастацкі музей. Зараз экспазіцыя Бялыніцкага-Бірулі вернута ў Магілёў. Некаторыя карціны прайшлі кансервацыю - своеасаблівы касметычны рамонт.

У экспазіцыі прадстаўлена знакамітая карціна "Час цішыні. Возера Удомля". Існуюць тры аўтарскія варыянты. У Магілёў прыехаў першы. Менавіта першая версія карціны атрымала бронзавы медаль на міжнароднай выставе ў Барселоне, і першы варыянт палатна быў узнагароджаны на міжнародным фестывалі ў Берліне.

Упершыню дэманструюць эцюды Бялыніцкага-Бірулі. Пад іх адведзена цэлая зала. Побач з жывапіснымі творамі - мэбля. Раней яна стаяла на дачы Чайка ў Цвярской вобласці. Лямпа, якую Бірулю падарыла Ярмолава. Падчас распрацоўкі новай канцэпцыі акцэнт зрабілі на пейзажы, створаныя ў Беларусі ў апошнія гады жыцця.

Першы паверх - для зменных выстаў. Адкрыецца музей шэдэўрамі з дзіцячымі вобразамі з калекцыі Нацмузея, а ў кастрычніку ў Магілёў прыедзе экспазіцыя з Траццякоўскай галерэі. Гэта будуць творы мастакоў з акружэння Бялыніцкага-Бірулі, у тым ліку і першая работа самога Бірулі з вучнёўскай выставы, якую для сваёй калекцыі асабіста набыў Траццякоў.