20-томны збор кніг Скарыны выйдзе ў Беларусі

26 апреля 2014

Першы том факсімільнага збору кніг Францыска Скарыны прадставілі ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі. Агульнанацыянальны праект - прыклад дзяржаўнага і прыватнага партнёрства - разлічаны да 2017 года. Менавіта тады будзе адзначацца 500-годдзе кнігадрукавання на нашых землях. Да гэтага часу плануецца выпусціць 20 факсімільных тамоў - уся спадчына Скарыны, якія захаваліся да нашых дзён у свеце.


Алена Борматава - аб аднаўленні кніжнай спадчыны беларусаў.
Скураны пераплёт і залатое цісненне. Аздабленне Скарыны на манер старадрукаў. Першы том факсімільнага ўзнаўлення ўсёй скарынаўскай спадчыны.


Арыгінал кнігі, з якой рабілі сучаснае выданне - захоўваецца ў Верхнялужыцкай навуковай бібліятэцы нямецкага Гёрліца. Паўтара года таму яе выстаўлялі ў Беларусі.


500-гадовая Біблія Скарыны папоўніла нацыянальны электронны кантэнт. Нашы спецыялісты паўгода вялі перамовы з Германіяй, высылалі тэхнічныя характарыстыкі на сканіруючае абсталяванне.


На прывядзенне ў лічбавы варыянт адводзілі ўсяго адну працоўную змену. Пад пергаментнай вокладкай - адзінАццаць кніг, выдадзеных у Празе доктарам медыцыны Францыскам Скарыной. Шэсцьсот семдзесят тры аркушы. Калі пераводзіць ў звыклыя для нас старонкі, то іх тысяча трыста сорак шэсць.


Кнігі Скарыны сталі першымі друкаванымі на тэрыторыі Усходняй Еўропы. У суседняй Расіі, напрыклад, друкаваць іх сталі на некалькі дзесяцігоддзяў пазней. І тут не абышлося без выхадца з беларускіх зямель - Фёдарава. Нашы нацыянальныя брэнды сёння ў зборах многіх краін. Таму ініцыятыва Прэзідэнта краіны накіравана на аднаўленне сімвалаў нашай спадчыны, якія працягваюць уплываць на эстэтыку не толькі беларускай дзяржавы.


Сёння ў свеце вядома пра 360 друкаваных выданняў Скарыны. 10 з іх захоўваюцца ў Беларусі. Выстаўлены ў спецыяльнай браніраванай вітрыне.
Біблія Скарыны разбурыла ўсе тагачасныя каноны, якія існавалі пры перапісванні царкоўных кніг. Яна ўтрымалівала тэксты ад выдаўца і нават гравюры з яго выявай. Гэта адзіны выпадак за ўсю гісторыю выдання Біблій у Еўропе. Мова ж, на якой першадрукар выдаваў свае кнігі, была заснавана на царкоўнаславянскай, але з вялікай колькасцю беларускіх слоў. Таму ўсе скарынінскія тамы былі зразумелыя на землях Вялікага Княства Літоўскага. Усяго плануюць выпусціць 20 тамоў, куды будуць уваходзіць 25 кніг - уся спадчына Скарыны.


Літаральна гэтымі днямі з друку выйдуць яшчэ 4 тамы. Там - Скарына, які захоўваецца ў расійскіх фондах.
Упершыню за гісторыю, беларускія навукоўцы пераклалі тэксты Скарыны на сучасную беларускую, рускую і англійскую мовы. Ніхто ў свеце да гэтай пары не браўся за пераклады скарынаўскіх прадмоў.