Ужо праз год гандляваць лекамі Беларусь, Расія, Казахстан і Арменія будуць на адной агульнай фармацэўтычнай прасторы. Пакуль жа задача нумар 1 для нашай краіны - запоўніць унутраны рынак не менш чым напалову медыкаментамі ўласнай вытворчасці. Аб гэтай дамоўленасці на 2015-ты год чыноўнікам нагадаў Кіраўнік дзяржавы падчас нядаўняй вялікай нарады ў Мінску.
Лекі павінны быць і даступнымі, і якаснымі. Унутраны рынак ацэньваецца амаль у мільярд долараў. Галіна перспектыўная, але пакуль у ёй дабрабытна далёка не ўсё. На рынку пераважаюць імпартныя прэпараты, мадэрнізацыя фармпрадпрыемстваў адстае ад плана. Час - тут грошы, і грошы немалыя. Як знайсці лекі ад імпарту? Аб эканоміцы і эканоміі - рэпартаж Паліны Іванча.
Гэта той самы выпадак, калі ўвесь працэс вытворчасці лекавага прэпарата - ад сінтэзу субстанцый да расфасоўкі і ўпакоўкі - з пазнакай "Зроблена ў Беларусі". Размова ідзе аб сыравіне для вырабу медыкамента, мішэнь якога - лейкоз.
Аляксандр Фарына, намеснік начальніка НПЦ "ХімФармСінтэз" па вытворчасці і развіцці: "Эфект тэрапеўтычны ўзрушаючы: 80% пацыентаў становіцца лепш. І затым аказалася, што яна яшчэ можа прымяняцца ў камбінацыі з іншымі пры лячэнні раку страўніка".
Анкалогія страўніка, печані, лёгкіх, пяць відаў раку крыві. Усяго ХімФармСінтэз выпускае 10 супрацьпухлінных субстанцый па інавацыйнай тэхналогіі, яна абароненая патэнтам. На выхадзе крыштальна чысты прадукт.
Аляксандр Фарына, намеснік начальніка НПЦ "ХімФармСінтэз" па вытворчасці і развіцці: "Гэта значыць дзякуючы таму, што мы выкарыстоўваем натуральнае асяроддзе для вытворчасці субстанцый - гэта мікраарганізмы, то субстанцыя атрымліваецца чыстай без нейкіх небяспечных таксічных прымешак".
Сорак інавацыйных лекавых сродкаў сыходзяць з канвеера гэтага беларускага фармацэўтычнага гіганта кожны год. Акрамя іх, і гэта 90% усёй прадукцыі "Белмедпрэпаратаў" - так званыя джэнерыкі. Айчынныя аналагі замежных патэнтаваных лекавых брэндаў. Медыкаменты - па якасці эквівалентныя арыгіналу, па кошце - у тры і нават у сем разоў ніжэй.
Андрэй Піліпенка, начальнік упраўлення маркетынгу і лагістыкі РУП "Белмедпрэпараты": "Мы займаем 9% рынку ў грашовым выражэнні, адпаведна, калі ўвесь рынак - гэта прыкладна мільярд долараў, то 90 мільёнаў - гэта наша прадукцыя і парадку 70-80 мільёнаў - гэта імпартазамяшчальныя прэпараты".
Іх, як, зрэшты, і ўласныя беларускія распрацоўкі, гатовы купляць у 20 краінах свету. Плюс у 2015-ым ужо дамовіліся аб адгрузках у Эквадор, Чылі, Камерун, Нігерыю, Перу. У маштабах жа краіны - геаграфія экспарту шырэй, ды і лічбы набліжаюцца да 110 мільёнаў долараў. Ключавы рынак, зразумела, расійскі - 64% паставак, 2-ое месца пакупніка - у Казахстана, краіна набывае 16% экспартнай фармпрадукцыі.
Таццяна Тумеля, начальнік упраўлення арганізацыі вытворчасці і перспектыўнага развіцця Дэпартамента фармацэўтычнай прамысловасці Міністэрства аховы здароўя: "Сёлета ўпершыню, напрыклад, былі ажыццёўлены экспартныя пастаўкі ў Паўднёвую Карэю, развіваем актыўна экспарт у В'етнам. Такі экспарт у раёне 100-110 мільёнаў долараў падтрымліваецца на працягу апошніх 4 гадоў. Гэта звязана з нашай пераарыентацыяй для насычэння ўнутранага рынку. Таму крыху стрымлівалі экспарт у гэтыя гады".
Аб тым, што айчынныя вытворцы павінны працаваць, перш за ўсё, для ўнутранага рынку і ў прыватнасці забяспечваць мінімум палову ўсіх лекаў у краіне, чыноўнікам нагадаў і Кіраўнік дзяржавы на вялікай нарадзе Мінску.
Пакуль гэта 37,6%. Але і яны толькі летась дазволілі фармгаліне зэканоміць 182 мільёны долараў. У 2015-ым спіс імпартазамяшчальных лекавых прэпаратаў плануюць папоўніць яшчэ на 140 пазіцый.
Спартыўныя медыкаменты, харчаванне і так званыя бады - трэнд сучаснай фармацэўтычнай індустрыі. У Акадэмфарме ў лінейцы біялагічна актыўных дабавак - 10 найменняў. Ёсць спецыяльныя комплексы для дзяўчат, для падлеткаў і нават для гіперактыўных дзяцей. Асобна для спартсменаў у распрацоўцы - энтэральнае харчаванне.
Юрый Сонкін, урач зборнай Беларусі па цяжкай атлетыцы: "Ёсць адна асаблівасць беларускага спартыўнага харчавання. Гэта абсалютна антыдопінгавая сертыфікаванасць. Чаго няма ў шматлікіх прэпаратаў з Захаду або з Усходу".
Пераправяраюць увесь імпарт спартыўнай фармацэўтыкі ў нацыянальнай антыдопінгавай лабараторыі. У год як мінімум 10 бадаў замежных брэндаў адпраўляюцца на радзіму - з пазнакай "брак".
Анабалітычныя стэроіды, стымулятары і мачагонныя сродкі - спецыялісты антыдопінгавай лабараторыі могуць выявіць парадку сотні забароненых субстанцый. У год так тэсціруецца каля 300 біялагічна актыўных дабавак айчыннай і замежнай вытворчасці. За ўвесь час у беларускіх бадах не знайшлі ні аднаго кампанента з так званага забароненага спісу.
Крок нумар два - спецыяльная праграма допінгкантролю, якая вынесе ў асобную графу вытворцаў або пастаўшчыкоў гарантавана якаснай прадукцыі.
Сяргей Бяляеў, дырэктар нацыянальнай антыдопінгавай лабараторыі: "Ім будзе прапанавана магчымасць правядзення пасерыйнага допінгавага кантролю прадукцыі з наступнай магчымасцю маркіроўкі прадукцыі спецыяльным знакам, які будзе гаварыць, што дадзеная прадукцыя праверана антыдопінгавымі лабараторыямі і чыстая ад забароненых у спорце рэчываў".
Асобныя нішы вырабу беларускіх бадаў дагэтуль паступова запаўняюцца. У прыярытэтах у вытворцы - якасць, а не хуткасць. У прыватнасці, упершыню сёлета ў беларускіх аптэках з'явіцца другая па значнасці спартыўная дабаўка айчыннай вытворчасці - вадкія амінакіслоты.
