Знешняя і ўнутраная палітыка Беларусі - важны блок Паслання Прэзідэнта

21 апреля 2019

Яшчэ адзін важны блок Паслання - палітыка ўнутраная і знешняя. Ад барацьбы з карупцыяй да "Хельсінкі-2". Мы ўжо адзначалі, што сёлета асноўны акцэнт зроблены на справы ўнутраныя - на эканоміку, рост дабрабыту чалавека, на яго развіццё. Але гэта не значыць, што нам не цікава, што адбываецца за межамі Беларусі. У наш час усе мы адно ад аднаго ў той ці іншай ступені залежым.

Часта прапаноўваць рэгіянальныя і глабальныя ініцыятывы, калі не прадуманы і не рэалізаваныя ранейшыя, афіцыйны Мінск не збіраецца. Напрыклад, Украіна. Нават студэнту-палітолагу зразумела, што да заканчэння фарміравання новай улады ў Кіеве, калі такое ўсё-такі здарыцца, гаварыць пра мінскія пагадненні па Данбасе няма з кім і не час. Або падрыхтоўка новага Хельсінкскага працэсу - ініцыятыва Беларусі з парадку дня не знімаецца, але і канкрэтыкі няма, лідары еўрапейскіх дзяржаў не здольныя нават у фармаце АБСЕ сабрацца.

Аналітыкі ўпэўнены: рана ці позна ўсведамленне важнасці новага вялікага дагавора прыйдзе. Галоўнае - каб Еўропа вытрымала, і з ёй не здарыўся чарговы кантынентальны канфлікт або крызіс.

Рэпартаж Андрэя Крывашэева. Калі запалаў сабор Парыжскай Божай Маці, многім у свеце здалося - ну якія яшчэ перасцярогі патрэбныя, каб уціхамірыць ганарыстасць і прывесці ў парадак справы на кантыненце. Прэзідэнт у Пасланні таксама ўлавіў гэты меседж. А хто яшчэ з еўрапейскіх палітыкаў задумаўся? Страшныя кадры пажару выгадна прадаюцца ў СМІ і Інтэрнэце. Збор сродкаў на аднаўленне ператварыўся ў палітычнае шоу. Плюс ёсць пажары куды больш небяспечныя. У еўрапейскай краіне - Украіне - пяць гадоў то гарыць, то тлее Данбас, а палітычнай волі - славянскай, нармандскай або амерыканскай - як не было так і няма.

Беларусь за адкрытасць. Не задавальняе мінская ініцыятыва "Хельсінкі-2"? Прапануеце сваю, лепшую. Але не дабівайце другой рукой рэшткі міжнароднага права - ракетамі сярэдняй і меншай далёкасці, гандлёвымі войнамі, палітычным шантажом.

Сказаць, што ў Беларусі няма спробаў "раскачаць" унутраны канфлікт, таксама нельга. Напрыклад, тэма двухмоўя палітычна і ў народным успрыманні закрытая, але рэгулярна то змагар за беларускае, то абаронца рускага на моўным пытанні вытанцоўвае. Або крыжы ў Курапатах - замест журботнай цішыні суцэльная лаянка. Або кібербяспека - замест работы ў Сетцы прапаноўваюць аўтаномны Інтэрнэт, г. зн. закрыць, забараніць, адрэзаць.

Прэзідэнт катэгарычна супраць любых гульняў з грамадствам. Яно ў нас нацыянальныя інтарэсы ўсведамляе і ва ўладзе цэніць перш за ўсё дзве якасці - сумленнасць і справядлівасць. Адсюль шчыры адказ аб абнаўленні Канстытуцыі. І гатоўнасць задзейнічаць у рабоце над Асноўным законам суддзяў, экспертаў, дэпутатаў і палітычныя партыі.

Ці гатова Беларусь да канстытуцыйных навацый? Прэзідэнт і эксперты лічаць, што так. Пакаленне суверэнітэту вырасла і памацнела. Улада, бізнес, грамадства ацанілі значэнне суверэнітэту для кожнага праекта і чалавека. Давер да інстытутаў улады ёсць. Генераваць ідэі для абнаўлення Канстытуцыі будзе ўжо новы склад парламента. Выбары сёлета. Аптымальны тэрмін, на думку лідара, у раёне сімвалічнай даты 7 Лістапада. Што да выбараў прэзідэнцкіх, то і яны ў строгай адпаведнасці з законам адбудуцца ў наступным, 2020 годзе. Выбіраць зручны момант, падладжвацца пад знешнія ці ўнутраныя сілы Кіраўнік дзяржавы не мае намеру. Толькі адкрытая палітыка.

Знешнія прыярытэты ў Беларусі нязменныя. СНД і наш з Кітаем "Шаўковы шлях" – моцная нітка або артэрыя, якая злучае кантынент. Два саюзы: Еўразійскі, які ўзначалім у будучым годзе, і Еўрапейскі - абараніць раўнапраўе, гандаль, праекты развіцця. Злучаныя Штаты і далёкая дуга знешняй палітыкі - ідзем настолькі далёка, наколькі нас прымаюць партнёры. Так, Беларусь турбуе новая хваля гандлёвых войнаў і зброя НАТА ля нашых межаў. Але пачынальнікамі канфлікту мы не выступаем. Спакойна і празрыста для назіральнікаў правядзём вучэнні "Шчыт Саюза - 2019". Ніякіх турбот для суседзяў і партнёраў. У сучасным свеце гэта амаль унікальная якасць Беларусі. Тэма, што, на жаль, не сыходзіць з медыяпрасторы, - больш цесная інтэграцыя Беларусі і Расіі. Саюзны дагавор 1999 года, аб які зламана столькі палітычны коп’яў у асноўным у інтэрнэт-рыторыцы, актуальны і на перагаворным стале, заяўляе наш пасол у Расіі Уладзімір Сямашка. Беларусь дагавор падтрымлівае і настойвае на яго выкананні, але з дзяржаўным прагматызмам і зыходзячы з сучасных рэалій. Наша бачанне расійскім калегам перададзена яшчэ 21 сакавіка, саюзнік адказалі толькі на гэтым тыдні. Наша пазіцыя безумоўная: Беларусь як суверэнная дзяржава адбылася і ўсе перамовы вядзе і будзе весці менавіта з гэтых пазіцый.

Уладзімір Сямашка, Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Беларусі ў Расіі: "Мы гаворым сёння, што інтэграцыя адбылася. Іншая справа, што на новым узроўні трэба больш шчыльную інтэграцыю, больш узмоцненую. Мы сёння смела гаворым, што калі ў дагаворы абумоўлена, што павінна быць адзіная валюта, што павінен быць адзіны банк, адзіная заканадаўчая база, парламент, так, быць гэтаму. Але як да гэтага падысці, каб не ўшчамляць інтарэсы ні таго, ні другога боку, каб усё гэта было на парытэтных умовах, каб былі захаваныя інтарэсы і беларускага народа, і беларускай дзяржавы, і расійскага народа і Расіі як дзяржавы?"

Як важная рыска да партрэта палітычнай часткі Паслання прапанова дэпутата Ігара Марзалюка ўвесці асаблівы для беларускай дзяржаўнасці дзень - 5 чэрвеня. У гэты дзень памінаем святую Еўфрасінню Полацкую. У Полацку ж геаграфічны цэнтр Еўропы і калыска нашай дзяржаўнасці. Кіраўнік дзяржавы над прапановай заклікае падумаць разам і сур'ёзна. Хаця як прышчэпка ад гістарычнай амнезіі (сваёй і суседзяў) сімвал выбраны дакладна.

Галоўны падтэкст Паслання - глыбокае ўсведамленне свайго нацыянальнага адзінства. Розныя канфесіі, мовы, палітычныя погляды і эканамічныя дактрыны не перашкаджаюць нам быць адзінай грамадзянскай нацыяй і праз чвэрць стагоддзя пасля прыняцця Канстытуцыі кожны дзень інвеставаць таленты і поспехі кожнага ў сваю незалежную дзяржаву.