У Маскве прайшлі перамовы Аляксандра Лукашэнкі і Уладзіміра Пуціна

20 декабря 2015

Апошні месяц у багатым на палітычныя падзеі жыцці Беларусі асабліва ярка падкрэслівае той самы прынцып шматвектарнасці, якога прытрымліваецца наша краіна. Знакавыя праекты з Сербіяй, новыя экспартныя магчымасці з Азербайджанам. Лідары гэтых краін нядаўна ўжо паспелі пабываць у Мінску. Далей тыднёвае турнэ беларускай дэлегацыі па маршруце В'етнам - Туркменістан і новыя мільённыя кантракты.

І, нарэшце, Расія - стратэгічны партнёр, найбліжэйшы і важны саюзнік. Асаблівы характар адносін склаўся не толькі гістарычна (агульныя карані, традыцыі і каштоўнасці народаў), але і сённяшнім днём (адзіны саюз з інтэграванымі эканомікамі і рынкамі, якія дапаўняюць адзін аднаго).

У расійскую сталіцу Аляксандр Лукашэнка прыбыў па запрашэнні Уладзіміра Пуціна. Такія сустрэчы сталі традыцыйнай нагодай абмеркаваць узгодненасць дзеянняў у галіне знешняй палітыкі і выбраць ракурс агульных поглядаў на працэсы сусветнага маштабу. (Што асабліва важна перад знешнімі выклікамі і пагрозамі).

Прыярытэтам у гэтым спісе з'яўляюцца пытанні інтэграцыі. Тут і паглыбленне эканамічных сувязяў на еўразійскай прасторы, і нарошчванне гандлёва-інвестыцыйнага супрацоўніцтва ў рамках Саюзнай дзяржавы. Увагу надалі і працэсу маштабнай будоўлі Беларускай АЭС, удзел у якой прымуць і спецыялісты Расатама.

Падрабязнасці вялікага перагаворнага дня ў Крамлі прама зараз, а таксама асноўныя акцэнты, якія палітыкі расставілі падчас перамоў.

У Маскву маласнежную, але ўжо навагоднюю (на Краснай плошчы на ўсю моц зіхаціць агнямі зімовы кірмаш) беларуская дэлегацыя прыбыла ў панядзелак. У мінулым больш за 15 тысяч кіламетраў азіяцкага турнэ з невялікай перадышкай у Мінску.

Афіцыйны візіт планавалі яшчэ ў лістападзе, але вырашылі перанесці: ужо вельмі шчыльнымі былі графікі прэзідэнтаў. Але і ў асноўны дзень візіту ў Крамлі не толькі беларускія флагі. У Маскву прыляцеў Дзяржсакратар ЗША Джон Керы. Аднак Уладзімір Пуцін сустрэнецца з ім толькі познім вечарам, а большую частку дня правядзе з беларускім калегам.

Тон усяму перагаворнаму дню палітыкі задалі яшчэ на сустрэчы ў вузкім складзе. Тут і крыху большы, чым проста пратакольны поціск рукі, і сам дыялог, які выразна намякаў, што бакі накіраваныя на канструктыўны характар перамоў. Расійскі лідар адзначыў, што Прэзідэнта Беларусі ў Крамлі сапраўды чакалі, і размова будзе грунтоўнай.

У сваю чаргу Аляксандр Лукашэнка гаварыў аб блізкасці двух народаў і аб гатоўнасці не толькі абмяркоўваць, але і вырашаць надзённыя пытанні.

Зрэшты, асноўны парадак дня для журналістаў доўгі час заставаўся загадкай. Перамовы з удзелам дэлегацый праходзілі ў закрытым для прэсы фармаце. І журналісты ў прэс-цэнтры амаль чатыры гадзіны чакалі іх вынікаў.

Прэзідэнты выйшлі да СМІ, калі за акном ужо прыкметна сцямнела, і перш чым расказаць пра дэталі, падпісалі сумесную заяву, дзе абазначылі асноўныя прынцыпы стратэгічнага партнёрства, а таксама прыярытэты развіцця адносін Беларусі і Расіі.

Дарэчы, адным з пунктаў з'яўляецца намер скаардынаваць намаганні ў Саюзнай дзяржаве і Еўразійскім эканамічным саюзе па павелічэнні ўзаемнага гандлю і павышэнні дзелавой актыўнасці рэальнага сектара эканомік дзвюх дзяржаў.

Лідараў турбуе трывожная тэндэнцыя. Тавараабарот Беларусі і Расіі ўпаў амаль на траціну. Сёлета за 10 месяцаў не дацягнулі нават да 23 мільярдаў. А калісьці звыклай была лічба ў чатыры дзясяткі.

На думку беларускага боку, адзін з пунктаў росту - гэта роўнае канкурэнтнае поле. Пытанне сапраўды актуальнае: напрыклад, беларускія тавары не заўсёды ахвотна пускаюць на расійскі рынак.

Прытым многія з іх сабраныя з расійскіх жа камплектуючых. А пасоўванню спрыяе не толькі буйны дыпламатычны корпус (акрамя Масквы, аддзяленні пасольства адкрытыя яшчэ ў 11-ці буйных гарадах), але і нарматыўная база - прамыя гандлёва-эканамічныя адносіны Беларусь падтрымлівае з 80-ю рэгіёнамі Расіі. З большай часткай заключаныя пагадненні аб доўгатэрміновым партнёрстве.

Прэзідэнты не раз падкрэсляць: удалося дамовіцца па ўсіх пазіцыях. Падрабязнасцяў журналістам не паведамяць, але куды больш важна, што ў дзвюх краін няма супярэчнасцяў. Бо эканомікі цесна ўзаемазвязаныя і, вядома, адчуваюць негатыўны ўплыў знешніх фактараў.

Расія для нашай краіны асноўны рынак збыту. Сюды адпраўляецца амаль 50% таварнай прадукцыі. Ды і Мінск для Масквы ў пяцёрцы гандлёвых партнёраў. А па аб'ёме расійскіх інвестыцый у эканоміку Беларусь лідзіруе ў СНД - больш чым 6 мільярдаў долараў. Створана больш за 3,5 тысячы сумесных прадпрыемстваў.

У Маскве мы пагутарылі і з дылерамі беларускай прадукцыі. Напрыклад, Амкадор пастаўляе на расійскі рынак больш за 60% сваёй тэхнікі - ад сталіцы да Паўднёвых Курыл. У МТЗ у розных суб'ектах дзейнічае пяць зборачных вытворчасцяў. Дзясяткі тысяч трактароў дапамагаюць фермерам атрымліваць ураджай.

Не менш буйныя аб'ёмы паставак і ў іншых машынабудаўнічых прадпрыемстваў. Так, паказчыкі крыху ўпалі, але падзенне попыту на рынку выкліканае знешнімі фактарамі. У тым ліку і рэзкім падзеннем цэнаў на нафту, і паслабленнем расійскай валюты.

Акрамя звычайнага гандлю, Беларусь і Расія разам рэалізуюць дзясяткі сумесных праектаў: будуюць атамную станцыю ў Астраўцы і запускаюць на касмічную арбіту спадарожнікі. Разам развіваюць і самае маштабнае эканамічнае ўтварэнне на постсавецкай прасторы - Еўразійскі саюз.

Яму без малога год і старшынствуе ў ім менавіта Беларусь. Нарасціць экспартны патэнцыял можна пасля зняцця бар'ераў і абмежаванняў у гандлі. Пра тое, што работа ў гэтым кірунку павінна весціся больш актыўна, не раз заяўляла наша краіна.

Уладзімір Пуцін, Прэзідэнт Расіі: "Высока ацэньваем дзейнасць Беларусі ў якасці старшыні гэтага інтэграцыйнага аб'яднання ў бягучым годзе. Падтрымліваем крокі, што прымаюцца Мінскам па ўмацаванні дагаворна-прававой базы нашай арганізацыі з улікам уступлення новых членаў - Арменіі і Кыргызстана. На міжнароднай арэне Расія і Беларусь праводзяць узгодненую знешнюю палітыку. Сёлета асаблівую ўвагу надалі правядзенню ў рамках ААН і іншых шматбаковых арганізацый комплексу мерапрыемстваў, прысвечаных 70-годдзю Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне. Яшчэ адным прыкладам цеснай каардынацыі стала атрыманне ў ліпені гэтага года Беларуссю пры актыўным садзейнічанні Расіі статусу назіральніка пры Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва".

Яшчэ адной інтэграцыйнай структуры - Саюзнай дзяржаве - хутка 16. Праверка часам пройдзена. Бюджэт на наступны год зацверджаны, роўна як і фінансаванне саюзных праграм. Асноўных - 40. Расстаўлены і інтэграцыйныя акцэнты ў эканоміцы. Упор на прамысловую кааперацыю, стымуляванне інвестыцый і павышэнне канкурэнтаздольнасці прадукцыі, а таксама на высокатэхналагічную кааперацыю.

З прэс-цэнтра Крамля расчараваным выходзіў хіба што той, хто чакаў нейкіх сенсацый. Але палітыкі чарговы раз даказалі, што дамаўляцца ўмеюць. Краіны ўлічваюць інтарэсы адна адной і курс на збліжэнне прадоўжаць. І яшчэ адзін характэрны факт. Для атрымання пасведчання на права жыхарства ў Расіі або афармлення грамадзянства з будучага года трэба здаваць іспыты па рускай мове і гісторыі. Патрабаванне не распаўсюджваецца толькі на беларусаў. Адпаведны дакумент падпісалі міністры замежных спраў.

Аляксандр Лукашэнка, Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь: "Прама скажу, што сёння не засталося ні аднаго пытання, па якім бы мы не дамовіліся, па тых пытаннях, якія стаялі на парадку дня сённяшняй сустрэчы, хоць мы рыхтаваліся доўга да гэтай сустрэчы. Як вы памятаеце, ва Уфе мы з паважаным Уладзімірам Уладзіміравічам прынялі рашэнне не праводзіць паглыбленыя перамовы, а падрыхтавацца да гэтага дня і правесці самы сур'ёзны аналіз стану спраў у беларуска-расійскіх адносінах і зняць тыя пытанні, якія назапасіліся на сённяшні дзень. Паўтараю, не засталося ні аднаго пытання, якому патрэбна была б паглыбленая прапрацоўка. Ёсць пара пытанняў, якія на працягу тыдня будуць дапрацаваны і па іх прыняты рашэнні ўрадамі. Значная ўвага на перамовах была нададзена развіццю інтэграцыйных адносін. Эканамічныя выклікі і выклікі, з якімі мы сутыкаемся ў гэты няпросты час, не павінны весці да раз'яднанасці дзяржаў - удзельнікаў дагавора аб стварэнні Саюзнай дзяржавы і аб Еўразійскім эканамічным саюзе. Я яшчэ раз хацеў бы падкрэсліць канструктыўны характар мінулых перамоў. У нас няма закрытых тэм для абмеркавання, абсалютна няма. Мы абсалютна давяраем адзін аднаму, адкрыта гаворым і выказваем свой пункт гледжання на нашых перамовах. Мы разлічваем таксама на далейшае супрацоўніцтва з нашымі расіянамі, і я ўпэўнены, так і будзе".

Зразумела, не маглі не закрануць і падзеі на міжнароднай арэне. Сітуацыя ва Украіне, на Блізкім Усходзе і ў іншых гарачых пунктах планеты. Як і належыць саюзнікам, краіны праводзяць узгодненую знешнюю палітыку. А дзеля ўмацавання рэгіянальнай стабільнасці і бяспекі Мінск і Масква дамовіліся актыўна развіваць ваеннае і ваенна-тэхнічнае супрацоўніцтва.

Абмеркаваць падрабязна пытанні калектыўнай бяспекі і эканамічнай інтэграцыі прэзідэнты змогуць ужо заўтра. У панядзелак у Крамлі адбудзецца адразу два саміты - АДКБ і Вышэйшага Еўразійскага эканамічнага савета.