Мінск з афіцыйным візітам на некалькі дзён прыбыў прэм'ер-міністр Пакістана Наваз Шарыф

16 августа 2015

Наперадзе ў нас вялікі рэпартаж з усімі падрабязнасцямі і найболей яркімі момантамі сустрэч і перамоў. Але калі адразу вылучаць ключавыя пункты, то ў першую чаргу ўзгадваецца такая лічба. Беларусь і Пакістан плануюць павялічыць аб'ёмы ўзаемнага тавараабароту ў 15 разоў - да аднаго мільярда долараў за год. Сур'ёзна? Вядома! І вось зараз дэталёва пра тое, як Беларусь набліжае далёкую дугу, раскажа Аляксей Адашкін.

У Мухамада Наваза Шарыфа багатае палітычнае жыццё. Пасаду прэм'ер-міністра Пакістана першы раз ён заняў у 1990 годзе. Пры ім краіна атрымала ядзерную зброю, а таксама абвясціла непрымірымую вайну тэрарыстам. Пасля нападу талібаў на школу ў Пешавары, дзе загінулі звыш 140 чалавек, Наваз Шарыф вярнуў смяротную кару. Ён перажыў ваенны пераварот у 1999 годзе, а таксама сямігадовую палітычную ссылку. Вось гэтыя кадры вяртання ў родны горад Лахор дэманструюць народную падтрымку і любоў, якую заваяваў Шарыф на радзіме. У Пакістане зараз гэта самы аўтарытэтны і ўплывовы палітык. Чарговы раз прэм'ерскую пасаду ён займае з 2013 года.

Супрацоўніцтва Ісламабада з Мінскам незаслужана доўга знаходзілася ў рэжыме чакання. Аднак ужо зараз прыкметна значнае павелічэнне двухбаковых кантактаў на ўсіх узроўнях. Мінулай восенню ў Пакістане адкрылася беларускае пасольства, далей было наведванне гэтай краіны Аляксандрам Лукашэнкам з вялікай дэлегацыяй. Вынікам майскіх перамоў стала падпісанне кантрактаў больш як на 50 мільёнаў долараў. Гэтая лічба толькі крыху меншая за леташні тавараабарот паміж дзвюма дзяржавамі.

Прайшло трохі больш як два з паловай месяцы, і Наваз Шарыф з візітам у адказ прылятае ў Беларусь. Кіраўніка ўрада Пакістана ў аэрапорце асабіста сустракае Прэзідэнт Беларусі - гэты сімвалічны жэст можна разглядаць як даніну глыбокай пашаны, прызнання і сяброўства. Яшчэ адзін знак, які кажа пра тое, якое значэнне гэтаму візіту надаюць бакі.

Напярэдадні прыезду ў Мінск Наваз Шарыф тройчы за месяц праводзіў урадавыя нарады. На гэтых сустрэчах дэталёва абмяркоўваліся менавіта пытанні беларуска-пакістанскіх адносін. Гэта можна расцэньваць як доказ сур'ёзнасці намераў і планаў Ісламабада на ўсталяванне максімальна трывалых сувязяў з Мінскам.

Гэты Шарыф у Беларусь прыляцеў ва ўжо далёкім 1997 годзе. Тады яго знакаміты цёзка на радзіме быў лідарам апазіцыі. Надым Шарыф атрымаў дыплом у Гродзенскім медыцынскім універсітэце і вырашыў застацца ў Беларусі - вельмі тут яму спадабалася.

Пакістанскі прэм'ер-міністр за тры дні змог адчуць на сабе ўсю поўнасць беларускай гасціннасці. У БДУ яму ўручылі дыплом ганаровага прафесара, на БелАЗе падарылі копію легендарнага самазвала, выкананую з сапраўднага металу, а ў "Прэзідэнт-Гатэлі" частавалі самымі вядомымі стравамі айчыннай кухні. Дарэчы, усе тры дні Наваз Шарыф харчаваўся выключна беларускімі прадуктамі. Сапраўдным кулінарным адкрыццём для яго стаў наш хлеб.

Жыў Наваз Шарыф у гэтай гасцініцы ў цэнтры Мінска, на 11-м паверсе, у прэзідэнцкім нумары, у які вядзе асобны ліфт. Тры спальні і гардэробныя пакоі. Ванная з гідрамасажам, саўна з басейнам і джакузі. Усе выгоды для таго, каб высокі госць жыў у камфорце. Яшчэ адна каштоўнасць нумара - выдатны панарамны від на сталіцу Беларусі.

Падчас знаходжання Наваза Шарыфа ў Мінску ў яго веданні быў такі камфартабельны кабінет у гатэлі, але тут ён не затрымліваўся, таму што графік сустрэч быў вельмі насычаным.

Па выніках афіцыйных сустрэч было падпісана 14 дакументаў. Найважнейшы з іх - дагавор аб сяброўстве і супрацоўніцтве паміж нашымі краінамі. Гэты дакумент змацавалі подпісамі асабіста Аляксандр Лукашэнка і Наваз Шарыф. Акрамя таго, падпісаныя пагадненні аб супрацоўніцтве ў сферы аховы здароўя, сродкаў масавай інфармацыі, прыродных рэсурсаў, лясной і сельскай гаспадаркі і нават літаратуры. Акрамя таго, Мінск і Ісламабад сталі гарадамі-пабрацімамі.

Наваз Шарыф, прэм'ер-міністр Пакістана: "Мой візіт у Беларусь стане добрым каталізатарам для развіцця эканамічных адносін, дазволіць павялічыць тавараабмен паміж дзвюма краінамі. Вы, спадар Прэзідэнт, зрабілі значны ўклад у развіццё двухбаковых сувязяў. Я вельмі шаную сяброўства з Кіраўніком беларускай дзяржавы".

Пакістан - гэта шостая па колькасці насельніцтва краіна ў свеце. У ёй пражывае амаль 200 мільёнаў чалавек. Гэты перспектыўны рынак па ёмістасці - як уся прастора Еўразійскага эканамічнага саюза. Калі дадаць яшчэ і суседзяў: Кітай, Іран, Афганістан, - ствараецца вялікі па аб'ёмах плацдарм. Замацавацца на ім - гэта ўжо задача беларускіх экспарцёраў.

У 2014 аб'ём двухбаковага гандлю паміж Беларуссю і Пакістанам склаў амаль 60 мільёнаў долараў. Беларусь экспартуе трактары, калійныя ўгнаенні, валокны сінтэтычныя, шыны, жгут сінтэтычных нітак, валы трансмісійныя. З Пакістана наша краіна імпартавала: рыс, палімеры стыролу, харчовыя прадукты, вырабы са скуры, тканіну, тэкстыль.

Сяргей Саладоўнікаў, доктар эканамічных навук: "Пакістан мае такое каласальнае насельніцтва, такую вялікую эканоміку. Не трэба забываць, што Пакістан - гэта ядзерная дзяржава, гэта вызначаны ўзровень тэхналогій. Гэта не бедная краіна. Раз мы ідзем, мы, вядома, будзем зарабляць. Усе знешнеэканамічныя адносіны на гэтым пабудаваныя. І тое, што гэтая краіна не празмерна багатая, гэта таксама перавага. Яны пачынаюць лічыць грошы. Яны не будуць марнаваць грошы на "Джон Дыр", яны возьмуць трактар "Беларусь". Паколькі гэта ім будзе больш выгадна".

Бакі абмяркоўваюць стварэнне трох-чатырох пілотных праектаў у кожнай з краін у найбліжэйшы час. Беларусь будзе пашыраць выраб тэхнікі ў Пакістане. А вось Пакістан зацікаўлены ў запуску тэкстыльнага прадпрыемства ў нашай краіне, якое будзе працаваць на пакістанскай сыравіне і пры гэтым пастаўляць прадукцыю на рынкі Еўрапейскага і Еўразійскага саюзаў.

Менавіта ў Ісламабадзе Кітай адкрыў свой самы вялікі ў свеце пасольскі комплекс. Кітайская карпарацыя пабудавала найбуйнейшы ў Пакістане порт Гвадар і зараз вядзе да яго транспартны калідор. І тут можа спатрэбіцца і беларуская тэхніка, і нашы тэхналогіі.

Юрый Царык, старшыня наглядальнага савета Цэнтра стратэгічных і знешнепалітычных даследаванняў: "Калі мы можам прапаноўваць нейкія рашэнні і тэхналогіі, а фінансаванне падобных праектаў будзе здзяйсняцца не толькі і не столькі Пакістанам у аднабаковым парадку, колькі пры садзейнічанні альбо Кітая напроста, альбо нейкіх міжнародных інстытутаў, створаных пры пасярэдніцтве і вядучай ролі Кітая, як банк БРІКС або Азіяцкі банк інфраструктуры і інвестыцый. І гэта, вядома, робіць больш рэалістычным супрацоўніцтва".

Шафэк Корыш, старшы рэпарцёр інфармацыйнага агенцтва, Пакістан: "Зараз Пакістан сутыкнуўся з недахопам электрычнасці. Мы маем вострую патрэбу ў будаўніцтве новых электрастанцый і супрацоўніцтве ў гэтай сферы. Мы зараз актыўна пачынаем развіваць інфраструктуру. Будуюцца новыя аўтамагістралі, масты, развязкі. Наша краіна плануе развіваць металургічную вытворчасць - а Беларусь валодае неабходнымі тэхналогіямі ў гэтай сферы".

Беларусь прапаноўвае Пакістану і шырокія магчымасці для навучання спецыялістаў ва ўсіх сферах. Пакістанскі камітэт па вышэйшай адукацыі мае гадавы бюджэт на 700 мільёнаў долараў, і такім чынам, нашы навучальныя ўстановы могуць добра зарабіць на ведах. Наогул, і ў маі ў Ісламабадзе, і ў Мінску зараз бакі дамовіліся павялічыць тавараабарот да аднаго мільярда долараў. Гэта значыць амаль у 20 разоў больш, чым зараз.

Наваз Шарыф, прэм'ер-міністр Пакістана: "Мы прынялі рашэнне працаваць разам у шматлікіх кірунках, асабліва ў сферы сельскай гаспадаркі. Я, безумоўна, маю намер асабіста кантраляваць і садзейнічаць выкананню ўсіх нашых падпісаных дамоўленасцяў і пагадненняў паміж нашымі дзелавымі коламі. Спадар Прэзідэнт, хачу засведчыць вам, што ўрад Пакістана акажа поўную падтрымку вашым ініцыятывам. Мы зробім так, каб вы не сутыкаліся з якімі-небудзь перашкодамі ў вядзенні бізнесу ў Пакістане. Я таксама высока шаную выказванні і пачуцці Прэзідэнта Лукашэнкі ў адрас пакістанскага народа. Уступаючы ў новую эру супрацоўніцтва, я ўпэўнены, што дзве нашы вялікія нацыі чакае светлая будучыня".

Па выніках беларуска-пакістанскага бізнес-форуму падпісаныя пагадненні на дзясяткі мільёнаў долараў. Яны стануць важнай часткай дарожнай карты супрацоўніцтва, над якой зараз працуюць эксперты. Ужо ўвосень на ўрадавым узроўні будзе ўзгоднены дэталёвы маршрут развіцця адносін.

Падчас майскага візіту Прэзідэнта ў Пакістан быў закладзены падмурак будучых адносін паміж нашымі краінамі. Зараз падчас візіту Наваза Шарыфа ў Мінск беларуска-пакістанскія сувязі выйшлі на новы ўзровень. Як і на новы - сяброўскі ўзровень - выйшлі ўзаемаадносіны паміж палітыкамі. Ужо перад адлётам пакістанскі прэм'ер разам з жонкай пабываў у загараднай рэзідэнцыі беларускага Прэзідэнта. Для высокіх гасцей Аляксандр Лукашэнка разам з малодшым сынам Мікалаем правялі імправізаваную экскурсію. Наваз Шарыф быў уражаны беларускай прыродай і гасціннасцю.

Нязмушаная гутарка ў цёплай атмасферы працягвалася каля гадзіны. Прэзідэнт Беларусі і прэм'ер Пакістана абмяняліся падарункамі. З сабою на радзіму госці павезлі чыстыя і натуральныя беларускія прадукты, ільняныя вырабы. І вядома, самыя яркія ўражанні ад гасціннай Беларусі.

Асабліва ўважліва за візітам Наваза Шарыфа сачыў у Гродне Надым Шарыф. Надым ажаніўся з беларускай, адкрыў фірму па продажы аўтазапчастак. Але сувязь з радзімай захаваў. У Пакістане засталіся яго бацькі, чатыры сястры і брат, з якімі Шарыф часта размаўляе, у тым ліку і на палітычныя тэмы.

Айчынны Шарыф, як і Шарыф пакістанскі, аптымістычна глядзіць на будучыню адносін паміж дзвюма краінамі. Дарэчы, цёзка пакістанскага прэм'ера ўжо падаў дакументы на беларускае грамадзянства.