Тэма рэвалюцыйных крокаў па разняволенні прадпрымальніцкай ініцыятывы прагучала і ў Рэчыцы падчас зносін з калектывам дрэваперапрацоўчага завода. На прыкладзе гэтага прадпрыемства разбіралі вынікі мадэрнізацыі галіны. Абнаўленне на фінішы. Але ішло яно, прама скажам, няпроста: дзесьці да сур'ёзных укладанняў паставіліся бязладна, дзесьці спрабавалі на гэтым папросту зарабіць. Праблем, як гаворыцца, сербанулі. Нярэдка менавіта Прэзідэнту даводзілася прымаць рэзкія рашэнні, каб узварухнуць мясцовую вертыкаль.
Але галоўныя цяжкасці, мяркуючы па ўсім, пераадолелі, і, звяртаючыся да супрацоўнікаў завода ў Рэчыцы, Аляксандр Лукашэнка падкрэсліў, што бачыць вялікія перспектывы па развіцці дрэваапрацоўкі ў краіне. Балазе, сваёй сыравіны ў Беларусі хапае. Складана палічыць, якім будзе сумарны эфект ад маштабнага абнаўлення. Але як мінімум яно спрыяла таму, што экспарт ляснога комплексу вырас у паўтара раза. Наталля Брэвус вывучыла стан галіны і ўбачыла, які ён, эфект ад укладзеных сродкаў.
Рэчыцу прынята зваць радзімай беларускіх нафтавікоў. Але ў дзясятку прамыслоўцаў горада вылучаецца і дрэваперапрацоўчы завод. Гэта не толькі ключавое прадпрыемства для раёна, але і адно з дзевяці базавых для беларускай дрэваапрацоўкі. Прадпрыемству 112 гадоў! Гісторыя завода пачыналася яшчэ на старце 20 стагоддзя - у 21-м стала зразумела, што без мадэрнізацыі проста не выжыць. Якім стаў "Речыцадрэў" можна было бачыць на свае вочы. З чаго пачыналі абнаўленне - нагадваюць зараз толькі фота. Менавіта такі незайздросны стан спраў на прадпрыемствах падштурхнуў Кіраўніка дзяржавы яшчэ ў 2007-м да прыняцця складанага, але патрэбнага рашэння. Узяцца за абнаўленне.
Накшталт, дрэваперапрацоўчая інфраструктура ў краіне развітая, лесу хапае, але канкурыраваць на рынку станавілася ўсё больш складана. Драўніну прадавалі без глыбокай перапрацоўкі, а яна вярталася ў краіну ў выглядзе дарагой мэблі або будматэрыялаў. Рашэнне абнавіць магутнасці, якія адпрацавалі па 50-70 гадоў, для шматлікіх заводаў стала выратаваннем ад банкруцтва.
"У гэтай вайне страцілі ніводнага" - ёміста скажа Аляксандр Лукашэнка людзям. Мадэрнізацыя ішла складана. Каштавала шматлікім пасад і нават волі. Хапала пралікаў і злоўжыванняў. Апошні выпадак - на заводзе ў Івацэвічах. Кіраўнік затрыманы. Меседж дырэктарам базавых дрэваапрацоўчых прадпрыемстваў - усе яны былі на рэчыцкім заводзе - працуйце эфектыўна!
Новы дырэктар - чалавек не новы для Івацэвіцкага завода. Яшчэ 11 гадоў таму ён прыйшоў на прадпрыемства маладым спецыялістам. Апошнія 6 гадоў быў намеснікам па вытворчасці. Абнаўленне, выпуск пліт ДСП, трэць якіх ужо экспартуецца ў Еўропу - гэта адладжаны працэс. Бяруцца за вытворчасць мэблі - стары цэх пераабсталююць, і неўзабаве ў ім ужо збяруць першыя ўзоры.
"Івацэвічдрэў" - найбуйнейшы ў краіне вытворца дрэўна-стружкавых і ламінаваных пліт. Геаграфія продажаў - паўсотні гарадоў Беларусі, Еўропы і краін СНД. На прадпрыемстве мы заспелі прадстаўніка венгерскай кампаніі. Яшчэ гадоў 10 таму пачынаў вытворца мэблі з Венгрыі з закупаў піламатэрыялаў, мэблевых шчытоў. Зараз аб'ёмы павялічыліся значна, і па ДСП едуць толькі ў Івацэвічы.
Сёння цэхі загружаныя цалкам, аб'ёмы вытворчасці перавышаюць магутнасці працэнтаў на 20. Тут працуюць больш як 1 тысяча чалавек. Практычна столькі, колькі і да мадэрнізацыі. Дзмітрый Доўста - з 2010 года. Новы завод будавалі пры ім. Гаворыць, сёння кіраванне завода без шуму і пылу вядзецца, па сутнасці, з адной аператарскай.
На фоне астатніх прадпрыемстваў Івацэвічы глядзяцца вельмі прыстойна - лепш за астатнія. Выратавала тое, што падчас будаўніцтва новага завода старую вытворчасць не спынілі. Захавалі партнёраў і нішу на рынку. Гэта было магчымым не для ўсіх дрэваперапрацоўшчыкаў. Шматлікім прыйшлося зноў заваёўваць рэпутацыю на рынку. А ў гэты час той жа рэчыцкі завод здзяйсняў закупы смолаў і прадаваў пліты ў тандэме з Івацэвічамі. Так было ледзь прасцей выплываць. Бо фініш абнаўлення прыпаў як раз на падзенне попыту і цэн на пліты МДФ, ДСП, фанеру. Хто ведаў, што кошт, закладзены ў бізнес-планы вытворчасцяў, упадзе ледзь ці не ў два разы. Асабліва цяжка было апошнія два гады. Прадпрыемствам не хапала "абароткі", душыла крэдытная ноша. Зайшлі ў тупік. Вырашана было падставіць плячо і аддаць актывы ў кіраванне Банку развіцця. Холдынг выходзіць на пазітыў.
Вядома, адчулі на сабе дрэваперапрацоўшчыкі ваганні рынкаў. Таму вырашана было не зацыкляцца на адным, а прадаваць і на захад, і на ўсход.
Рост на рынку дрэўных пліт - на руку беларускім заводам. Гэты трэнд трэба выкарыстаць па максімуме, выходзячы на стабільную фінансавую працу. Трэба разлічвацца па крэдытах. У выніку мадэрнізацыі экспарт ляснога комплексу вырас больш чым у паўтара раза.
Гэта пытанне да кіраўніка канцэрна "Беллеспаперпрам". Але яшчэ больш цікава - як вымераць эфект ад мадэрнізацыі дрэваапрацоўкі? І калі адчуюць рэальную аддачу? Ці ўсё тут так проста?
У Рэчыцы паўсотні новых працоўных месцаў з'явілася і з увядзеннем у строй новага завода па выпуску сінтэтычных смолаў. Важны кампанент, які патрэбен у вытворчасці вырабаў з драўніны. Раней даводзілася купляць за мяжой. Тое, што было дарагім імпартам, зараз стала рэзервам для памяншэння выдаткаў. Да канца года на рэчыцкім прадпрыемстве разлічваюць выйсці на плюс. Над паніжэннем выдаткаў працуюць на ўсіх дрэваперапрацоўчых заводах. Гэта будзе ўплываць і на зарплату супрацоўнікаў.
Такая ўвага да становішча на ключавых прадпрыемствах галіны лагічная. Бо гэта сапраўдныя "маякі" для раёна, а значыць і для рэгіёна. Ад іх "самаадчування" і развіцця будуць залежаць і трэнды ў эканоміцы краіны.
