З гэтага года індывідуальныя прадпрымальнікі гандлююць таварамі лёгкай прамысловасці толькі з наяўнасцю суправаджальных дакументаў. Для таго, каб перайсці на новую бізнес-стратэгію, давалася паўтара года. І многія здолелі знайсці надзейных пастаўшчыкоў і застацца ў гандлі. Каля 70% ІП прадоўжылі працаваць сёлета.
Зрэшты, ёсць і такія, хто не захацелі сыходзіць ад шэрых схем. У выніку каля 5% ІП падалі заявы аб спыненні дзейнасці. На рынках і ў гандлёвых цэнтрах зачыненыя магазіны выклікаюць шэраг пытанняў у пакупнікоў. Адказы прадпрымальнікаў і чыноўнікаў выслухала Святлана Лук'янюк.
Замкі і зачыненыя ралеты з пачатку гэтага года ўбачылі пакупнікі на рынках і ў гандлёвых цэнтрах. На пытанне, чаму, Міністэрства гандлю адказвае так: святочныя тыдні, вялікі мінус і водпускі прадпрымальнікаў з чакальнай пазіцыяй.
Андрэй Гоман, начальнік ГЗК "Экспабел": "Больш за палову арандатараў на сённяшні дзень пакуль вырашылі спыніць сваю дзейнасць. Хтосьці адмовіўся заключаць дагаворы, хтосьці, узгадніўшы з намі, папрасіў пайсці ў водпуск, хтосьці здзяйсняе паездкі па тавар".
У выніку зачынена амаль 70% гандлёвых плошчаў. Але ў найбліжэйшыя два тыдні сітуацыя, упэўненыя тут, выправіцца.
Анатоль Грудзінка, загадчык гродзенскага рэчавага рынку "Паўднёвы": "Сур'ёзнага адтоку няма. Ёсць абураныя прадпрымальнікі - да апошняга моманту чакалі, што будуць унесеныя змены, нейкія паблажкі, павелічэнне падаткаў або так, як раней яны працавалі. Таму дакументы не робяць".
З гэтага года гандляваць таварамі лёгкай прамысловасці ІП павінны толькі з суправаджальнымі дакументамі. Зрэшты, рабіць гэта яны гэта павінны былі ўжо паўтара года. Без дакументаў дазвалялі распрадаваць толькі несертыфікаваныя астаткі. Хоць пад гэтую марку многія паспелі завезці тоны тавара без усякіх дакументаў і гандляваць спакойна 8 месяцаў мінулага года.
Паводле афіцыйнай статыстыкі, з 38 тысяч індывідуальных прадпрымальнікаў зачынілася 5%. Гэта каля 2 тысяч. Большасць усё-такі сёння працуе, адзначаюць у Міністэрстве па падатках і зборах.
Даты пазбаўлення ад шэрага тавара ў Беларусі пераносіліся ўжо на працягу трох гадоў. Апошні раз як раз у сакавіку мінулага года. Тым самым дзяржава пайшла насустрач бізнесу. Але ці гатовы сёння бізнес зрабіць крок насустрач. І чаму не ўсе могуць працаваць па-новаму.
Ларыса 12 гадоў гандлявала абуткам. Ведае ўсе модныя тэндэнцыі, тавар прывозіла пад запыты сваіх пакупнікоў. Сёння асартымент відавочна паменшыўся.
Тут, на Чэрвенскім рынку Мінска, шмат вулічных павільёнаў таксама на замку. У сярэднім працуе 10-15, дзе гандлююць беларускім таварам альбо тыя, хто знайшоў пастаўшчыкоў з дакументамі. Ларыса таксама знайшла сваіх аптавікоў.
Старшыня Беларускага саюза прадпрымальнікаў гаворыць і аб іншых прычынах немагчымасці працаваць па-новаму. Адна з іх: як у замежных пастаўшчыкоў праверыць сапраўднасць суправаджальных дакументаў. Бо за падробленыя можна пазбавіцца тавара, хаця б на час судовых разглядаў.
Ведаючы гэту праблему, Міністэрства эканомікі звярнулася ў Вярхоўны суд вызначыць крытэрыі дабрасумленнасці ІП. Растлумачэнняў судоў па практыцы прымянення па адміністрацыйных правапарушэннях да гэтага часу няма.
За мінулы год налагавікі правялі каля трох тысяч праверак усіх суб'ектаў гаспадарання. Канфіскавалі тавараў без дакументаў амаль на 400 мільярдаў рублёў.
Каб пазбегнуць судоў, ІП лепш звяртацца да правераных пастаўшчыкоў, а не абыходзіцца розніцай на маскоўскіх рынках. Оптавыя склады адчыненыя па ўсёй Беларусі. Тут, на Паўднёвым рынку ў Гродне, аптавікі чакаюць пакупнікоў.
Дзяніс Галабурда, прадпрымальнік: "Сертыфікаты на кожную фірму ёсць. Наклейкі падаем ЕАЭС адпаведнасці як сертыфікат гігіены. Маркі-акцызы непасрэдна ўжо наклееныя на кожную пару, на пакет".
Але да правераных аптавікоў прадпрымальнікі не моцна спяшаюцца. Ды гэта і зразумела: нелегальны тавар будзе заўсёды таннейшы, а зарабіць на ім можна куды больш.
Оптавых складоў сёння ў Беларусі больш як 50. Прадпрымальнікі гавораць, асартымент не той, беларускага і ў дзяржгандлі шмат. Хоць прапаноўваюць ім не толькі беларускі тавар. Пад заказ могуць прывезці і ад кітайскага пастаўшчыка маленькімі партыямі. Але пакуль гэта дарога новая. На Чэрвенскім рынку Мінска ля магазінаў оптавых баз зацішша. Купляе ў асноўным розніца.
Да таго ж, у Беларусі вялікая вытворчая і дызайнерская база. Напрыклад, кіраўніцтва "Элемы" неаднаразова запрашала прадпрымальнікаў працаваць разам. Гэта і таварныя крэдыты, і заказ тканіны пад запыты заказчыка.
Такіх прадпрымальнікаў чакаюць сёння і ў рэгіёнах. Там найбольш востра адчуваюць недахоп гандлёвых пунктаў. Бо гэта ў Мінску гандлёвых цэнтраў хоць адбаўляй, а ў раёнах рынак - адзінае месца для пакупак. Міністэрства гандлю запэўнівае, сёння больш актыўна пачне працаваць выязны гандаль, а і самі прадпрымальнікі праз тыдзень-другі выйдуць на свае рабочыя месцы.
