Рэпутацыя Беларусі і яе лідара сёлета мацнела не толькі ў вачах партнёраў па Садружнасці. У 2016-м мы прадоўжылі ўмацоўваць пазіцыі на так званай далёкай дыпламатычнай дузе. Хаця, зразумела, у сучасным свеце слова "далёкая" нават геаграфічна ўжо вельмі ўмоўна. Тым больш што, гледзячы на кадры афіцыйных прыёмаў нашай дэлегацыі дзе-небудзь у Індыі, у Аравіі і ўжо тым больш у Кітаі, разумееш, што там нас ужо даўно перасталі разглядаць як навічкоў. Зараз задача да ўзроўню палітычных сувязяў падцягнуць аб'ёмы эканамічныя. Нашы калегі Сяргей Гусачэнка і Наталля Брэус зірнулі на гэтыя перспектывы не проста з процілеглага боку стала перамоў, а практычна з іншай часткі свету.
Азіяцкі вектар па-ранейшаму з'яўляецца адным з прыярытэтаў у знешняй палітыцы Беларусі. 2016 год даказаў гэта шэрагам важных сустрэч і перамоў, у тым ліку на вышэйшым узроўні. Перад краінай стаіць выразная задача планамернай дыверсіфікацыі экспарту. Гэта значыць прадаваць больш у розныя пункты зямнога шара. Гандлёвыя сувязі павінны раўнамерна размеркавацца па трох асноўных кірунках: два з іх - гэта саюзы Еўрапейскі і Еўразійскі, трэці датычыцца як раз партнёраў з Азіі. Рэгіёны ў Паўднёвай, Усходняй і Паўднёва-Усходняй Азіі - гэта ёмістыя рынкі, якія хутка пашыраюцца. Тут нямала краін з дынамічнай эканомікай, дзе беларускім прадпрыемствам неабходна знайсці сваю нішу.
Азія ўжо зусім не тая, што яшчэ 20 гадоў таму. Знайсці доўгатэрміновых партнёраў тут - удача! Напрыклад, КНР літаральна за адно пакаленне з адносна небагатай краіны ператварылася ў моцнага эканамічнага гульца на планеце. Аляксандр Лукашэнка прызнаваўся, што сачыў і вывучаў развіццё Кітая яшчэ нават да свайго прэзідэнцтва.
На міжнароднай арэне Беларусь і Кітай заадно. Мінск і Пекін сёння звязваюць дзясяткі праектаў. Калі раней адносіны дзвюх краін насілі статус усебаковага стратэгічнага партнёрства (такі ў супрацоўніцтве з Кітаем маюць толькі два дзясяткі дзяржаў), то з гэтага года Беларусь у чацвёрцы найбліжэйшых саюзнікаў.
Плён узаемадзеяння на вышэйшым узроўні сёння ёсць у любых сферах. Толькі за гэты год сумесна з Кітаем Беларусь запусціла свой першы спадарожнік сувязі, у Магілёве з'явілася вытворчасць унікальных аўтакранаў-шматтоннікаў, з Паднябеснай прыбыў першы цягнік з будматэрыяламі для парка "Вялікі камень" і многае іншае. Беларусь упісваецца ў праект "Эканамічны пояс Шаўковага шляху".
Уся восень прайшла для Беларусі пад знакам Азіі. Найбольш эфектыўным можа стаць не толькі двухбаковы дыялог, але і "трохвугольнік супрацоўніцтва" па лініі Мінск - Ісламабад - Пекін. Яшчэ летась Беларусь і Пакістан знялі адносіны з паўзы. Бонусы для нашых прадпрыемстваў можа даць удзел у праекце па стварэнні кітайска-пакістанскага эканамічнага калідора. Сапраўдная будоўля века для сучаснай дзяржавы ў Паўднёвай Азіі! Гэтая краіна ў шасцёрцы самых населеных у свеце! Тут жыве амаль 200 мільёнаў чалавек.
Палітычны дыялог пракладвае дарогу гандлю. У тым ліку і ў Персідскім заліве. Павольна, але дакладна прасоўваецца Беларусь на Аравійскім паўвостраве. Тут размяшчаюцца найбагацейшыя краіны, якім цікавая спакойная дзяржава ў цэнтры Еўропы.
Прынцып арабскага свету - мінімум інфармацыі для прэсы, максімум перамоў за зачыненымі дзвярамі. Усход - справа тонкая. Для Беларусі Арабскія Эміраты могуць стаць ключавой пляцоўкай для пасоўвання ў рэгіёне. Хочацца займець як мага больш сфер для супрацоўніцтва - ад цяжкіх індустрый (ужо адкрытыя прадстаўніцтвы МАЗа і БМЗ) да супрацоўніцтва ў сферы ВПК. Плюс турызм. Тады можна будзе разлічваць, што тавараабарот і інвестыцыйны партфель з цяперашніх 2-3 дзясяткаў мільёнаў долараў можа вырасці не на працэнты, а на парадак.
Краіны Азіі, Блізкага Усходу - гэта ўсё хаця і далёкая дуга знешняй палітыкі (размяшчаюцца далёка, культура і клімат - усё іншае), але ў бізнесе важна ўмець размаўляць на адной мове з абсалютна рознымі рэгіёнамі. Ну а супрацоўнічаць з дзяржавамі, у якіх з Беларуссю агульнае мінулае, проста неабходна!
Закаўказскія рэспублікі заўсёды знаходзіліся на скрыжаванні шляхоў паміж Блізкім Усходам і Еўропай. Гэта разам з гарачым усходнім тэмпераментам шмат у чым вызначыла падзеі ў гэтых краінах. Пасля распаду Савецкага Саюза ім прыйшлося прайсці няпросты перыяд канфліктаў. Беларусь выбудоўвала дыялог з Арменіяй, Грузіяй, Азербайджанам. Але менавіта беларуска-азербайджанскія адносіны пайшлі далёка наперад. Гэтаму спрыяла і тое, што лідары краін маюць зносіны як сябры.
Трэба сказаць, што такія рэгулярныя сустрэчы лідараў уплываюць на гандаль. За апошнія 10 гадоў тавараабарот вырас з 30 мільёнаў долараў да амаль 300. Праўда, не радуе гэты год. Што рабіць – адчуваецца сусветны спад. Але калі няма палітычных рознагалоссяў, абмяркоўваць эканоміку прасцей. Гэта і супрацоўніцтва ў АПК, і ў сферы інвестыцый, развіццё кааперацыі ў прамысловасці і перспектывы ў нафтавым сектары.
А вось з Грузіяй да мінулага года, нягледзячы на два дзесяцігоддзі, было зацішша. Адкрыццё пасольства на фінішы 2016-га стане лакаматывам для двухбаковых адносін.
Па нарастальнай сёлета развіваліся адносіны з Турцыяй. Бізнес даўно адкрыў для сябе Беларусь. А вось перамовы палітыкаў усё адкладваліся.
Турцыя не проста турыстычная Мека. Гэтая дзяржава з 80-мільённым насельніцтвам, член НАТА. Амбіцыі сучаснай Турцыі - увайсці ў дзясятку найбольш развітых краін свету. Эканоміка Турцыі расце. Дзяржава прэтэндуе на рэгіянальнае лідарства ў тэхналагічнай мадэрнізацыі. Нашы дзяржавы чымсьці падобныя - і Беларусь, і Турцыя знаходзяцца на скрыжаванні дарог паміж Усходам і Захадам.
Вядома, больш зручна гандляваць і размаўляць з тымі, хто жыве па суседстве. Вялікія адлегласць і розны менталітэт жыццё не спрашчаюць, але гэта зусім нязначная перашкода для краін, якія хочуць быць бліжэй. Бо ад намаганняў на гэтых рынках залежыць, якой будзе эканоміка, а значыць і жыццё кожнага беларуса.
