Калі ў мірнага атама ў Беларусі яшчэ ўсё наперадзе, то дзякуючы IT-сферы наша краіна ўжо даўно гучыць на сусветнай арэне. На тыдні паўднёвакарэйскі гігант і найбуйнейшы ў свеце вытворца мікрасхем і аператыўнай памяці - кампанія "СК Хайнікс" - прэзентавала ў Мінску новы цэнтр распрацоўкі. Прайшла і самая маштабная за ўсю гісторыю інжынерная канферэнцыя ад рэзідэнта ПВТ ЕРАМ.
І гістарычны максімум: Парк высокіх тэхналогій пашырае свае межы. Не, не плошчы, а спісу кампаній-рэзідэнтаў. Што, безумоўна, больш важна. Такога росту, як сёлета, не было 12 папярэдніх гадоў. На тыдні наглядальны савет ПВТ адкрыў дарогу яшчэ амаль сотні кампаній.
Як бачым, дэкрэт Прэзідэнта аб развіцці лічбавай эканомікі прыносіць плён, а галоўнае, павышае імідж краіны і новымі ўмовамі працы для бізнесу, і добрымі продажамі на экспарт. Пра новых рэзідэнтаў і іх новыя ўласныя прадукты - наш карэспандэнт Святлана Лук’янюк.
Вадзім Радзівіл сёння гатовы працаваць па гэтай формуле. Хоць яшчэ год таму адрас яго кампаніі быў зусім не ў Беларусі. Але з красавіка фірму зарэгістраваў у Мінску. Зараз штат 6 чалавек. Але ў планах да 30.
Вадзім Радзівіл, дырэктар кампаніі "Р-нокс": "Мы першапачаткова скептычна на ўсё гэта глядзелі, таму што ў ПВТ былі вялікія карпарацыі, і невялікім кампаніям і стартапам было цяжка туды патрапіць. Дзякуючы дэкрэту аб лічбавай эканоміцы і ПВТ 2.0 мы ўбачылі для сябе рэальную магчымасць бізнес развіваць у Беларусі, гэта значыць, зараз мы знаходзімся ва ўмовах, пасля ўваходжання ў ПВТ, у самых выгадных".
Сістэма мікраманіторынгу паветра сёння ў попыце. Вось такая невялікая скрыня нават пры плюс 40 або мінус 50 вызначыць, чым дыхаем, рэкамендуючы прадпрыемствам ставіць фільтры, скарачаць выкіды ў ветраныя гадзіны або павялічыць зялёную зону вакол. Заказчыкі - суседзі па ЕАЭС. Але ў планах - Еўропа. Беларусь заўсёды славілася моцным прыборабудаваннем.
Вадзім Радзівіл, дырэктар кампаніі "Р-нокс": "Парк дае не толькі нейкія прэферэнцыі, ён менавіта дапамагае з развіццём і пошукам кліентаў, гэта істотна. І кліенты, калі прыходзяць у паркі, ім прыводзяць сапраўды ўжо правераныя праекты, кампаніі, стартапы. Кліенты глядзяць зусім па-іншаму на нас, на ўзровень нашых распрацовак".
Бізнесмены гавораць, сёння вытворчасць, ці маленькая, ці вялікая, не можа без ІТ-рашэнняў. Гэта і сістэма бухуліку, і абсталяванне, і той жа Інтэрнэт рэчаў. Прыклад - разумная сістэма водазабеспячэння. Кіруе помпамі, сочыць за падачай вады і адразу бачыць паломкі. Да таго ж эканоміць электраэнергію. А яна ў Н2О - палова сабекошту. На рынку "Тэхнікон" ужо чвэрць стагоддзя. Заказчыкі - усе буйныя беларускія гарады.
Яўген Клябанаў, намеснік дырэктара, кампанія "Тэхнікон": "Мы проста назіраем, калі бываем у розных краінах, што сёння вядучыя сусветныя краіны маюць дзяржаўныя ініцыятывы ў галіне лічбавізацыі. І вельмі выразна разумеюць усе выйгрышы, якія прынясе гэты шлях. Мы вельмі рады, што ў нас таксама ёсць разуменне важнасці гэтага шляху. Мы ўдзячныя за тое, што мы ў тым ліку, з'яўляючыся членамі Парка высокіх тэхналогій, будзем мець падтрымку на ўзроўні дзяржавы, што павінна нам дазволіць выйсці на заходнія рынкі".
Прычым выходзяць кампаніі не проста з ідэямі, а з гатовым таварам, а значыць, з новымі пакупнікамі будуць расці і аб'ёмы вытворчасці, экспарт, пашырацца штат, стварацца такія патрэбныя сёння высокапрадукцыйныя рабочыя месцы. З прыцэлам на тавар заўтрашняга дня той жа "Тэхнікон", апроч воднай сістэмы, гатовы прапанаваць разумныя рашэнні для машынабудавання і перапрацоўкі малака.
Тых, хто сёння плануе бізнес на перспектыву, прынялі ў вялікую сям'ю Парка высокіх тэхналогій. Яшчэ да лічбаў і статыстыкі, якая ўражвае, скажу, што траціна новых рэзідэнтаў стварае ўласны прадукт. А гэта і высокатэхналагічнае абсталяванне для рэальнага сектара, медыцыны, дызайн-індустрыі і нават космасу. У 60 новых кампаніях у парку заснавальнікі беларусы. Каля 20 - з капіталам з Крэмневай даліны ЗША, Кітая, Нарвегіі, Ізраіля, Аўстрыі і Вялікабрытаніі. Бізнес-прапановы плюс IT-рашэнні - сёння прывабныя кавалкі для інвестараў. Кожная з ідэй праз год можа стаць прадуктам з высокай дададзенай вартасцю, які з ахвотаю купяць і за межамі Беларусі.
Якраз рост колькасці рэзідэнтаў ПВТ пацвярджае: дэкрэт аб лічбавай эканоміцы ў Беларусі не застаўся проста на паперы, а працуе.
А для скептыкаў статыстыка. Калі за 12 гадоў да 2018 года рэзідэнтамі ПВТ былі 190 кампаніі, то сёлета ўжо плюс 200. Прычым, пропуск для 96 выпісалі на гэтым тыдні. У выніку зараз разам амаль 400 рэзідэнтаў.
Гаворачы пра экспарт ПВТ, лічбы лепш бачныя ў параўнанні. Калі пяць гадоў таму не дацягвалі да паўмільёна долараў, амаль на месцы тапталіся да 2016 года, то з мінулага (пасля аб'яўлення курсу на IT-краіну) бачны не проста рост, а скачок. За 2017-ы плюс 25 % і мільярд долараў. Сёлета за паўгоддзе зароблена амаль паўтара мільярда. І гэта не колькасная, а якасная прыбаўка, без укладу новых рэзідэнтаў.
Для нас гэта не проста новая лічбавая эра эканомікі, без якой сёння можна застацца на пероне, так і не заскочыўшы ў цягнік, гэта і новыя рабочыя месцы, і падатковая прыбаўка ў казну ад кампаній, якія працуюць стабільна і прыбыткова. Таксама гэта і імідж краіны сярод сусветнай бізнес-супольнасці.
Падтрымка вышэйшага кіраўніцтва курсу на IT-краіну стала сігналам для кампаній-гігантаў: у Беларусь можна ўкладваць і адкрываць тут цэнтры найноўшых распрацовак. Таксама гэта сігнал для сваіх стартапаў. Шанц выстраліць і трапіць у яблычак ёсць у кожнага.
Напрыклад, рынак гульняў для мабільных тэлефонаў сёння дастаткова шчыльны. Але лепшыя збіраюць сто тысяч запамповак за суткі. У Gamelоft цэнтры распрацоўкі па ўсім свеце. Галоўны ў Парыжы. Тры гады таму адкрыліся і ў Беларусі.
Юрый Балцян, дырэктар кампаніі Gamelоft: "Гэта вельмі паспяховае з нашага боку рашэнне, таму што тут мы змаглі знайсці вялікую колькасць вельмі заматываваных, таленавітых людзей, якія падзялілі нашу зацікаўленнасць у стварэнні выдатных гульняў".
Як гавораць тут, бралі моладзь з гарачым жаданнем працаваць, шанц давалі і студэнтам. Вынік - гульня - вулічны драйврэйсінг з вялікай колькасцю ліцэнзаваных байкаў. Самым складаным было змясціць яе ў 15 мегабайт. Але справіліся. І ўжо сёння на камп'ютары новыя ідэі і новыя хуткасці, каб зрабіць гэта.
Юрый Балцян, дырэктар кампаніі Gamelоft: "Парк высокіх тэхналогій - гэта як прэстыжны медаль, які не кожная IT-кампанія ў Беларусі можа насіць. І магчымасць далейшага развіцця, росту, тут у Беларусі. Моладзь, якая прыходзіць да нас на працу, пытаецца ў першую чаргу: " А вы ёсць у Парку высокіх тэхналогій?". Гэта значыць нават для людзей гэта з'яўляецца важным аспектам. Гэта прэстыж - быць у Парку высокіх тэхналогій, таму, я думаю, усе імкнуцца трапіць у Парк высокіх тэхналогій".
У Gamelоft гэта атрымалася. У планах - павялічыць штат працэнтаў на 15. І запусціць новыя гульні. Беларусь ужо сёння ведаюць і дзякуючы гэтаму сегменту. Робячы стаўку на моладзь, мы не забываем і вучыць яе па-новаму. Каб тэорыя не адрывалася ад практыкі, адкрываюцца сучасныя лабараторыі. Гэтая на мехмаце БДУ. У кампаніі НТЛаб - рэзідэнта ПВТ - такіх ужо некалькі.
Аляксандр Кавалеўскі, галоўны канструктар праекта НТЛаб: "З прыняццем дэкрэта Прэзідэнта аб развіцці лічбавай экономікі вялікая ўвага надаецца сферы адукацыі, і ў рамках ПВТ мы вырашылі актывізаваць гэтую работу".
Размова ідзе пра сучасныя сусветныя тэхналогіі, безбатарэйныя прылады, інтэрнэт рэчаў, блютуз з нізкім спажываннем энергіі, Wi-Fi, спадарожнікавую навігацыю. Студэнты глыбей вывучаюць мікраэлектроніку, вучацца праектаваць новыя чыпы, ствараць алгарытмы. Іншымі словамі - матэматычным метадамі апрацоўваць лічбавую інфармацыю.
Спецыялісты мікраэлектронікі зараз па ўсім свеце ў вялікай цане. Нават часта адчуваецца і кадравы голад на іх. І гэта не дзіўна - прафесіянала цяжка выхаваць. Запрашаюць ужо прызнаных асаў з IT-кампаній.
Сёння ва ўсім свеце машыны скарачаюць рабочыя месцы і паралельна ствараюць новыя, але куды больш прадуктыўныя. Беларусь ідзе ў нагу, бо менавіта на IT-сектар вялікія стаўкі і ў праграме сацыяльна-эканамічнага развіцця на наступны год. Рост на 12 % пры тым, што ад традыцыйнай прамысловасці чакаюць напалову менш. Так што лічбавы дэкрэт сёння - трывалы падмурак дома, які ўзводзіцца па цаглінках новымі кампаніямі. І становіцца ўсё вышэй.
