Мадэрнізацыя ў сферы фінансаў. Планы на 2019 адправілі на дапрацоўку

2 декабря 2018

Пагаворым пра мадэрнізацыю ў сферы фінансаў. Планы на 2019 адправілі на дапрацоўку. Размова, вядома, пра асноўныя дакументы на наступны год: бюджэт, праект асноў грашова-крэдытнай палітыкі і абноўлены Падатковы кодэкс.

Гарачае і дэталёвае абмеркаванне галоўных фінансава-эканамічных і сацыяльных праектаў праходзіла на ўзроўні Кіраўніка дзяржавы ў панядзелак. На дашліфоўку Прэзідэнт адвёў толькі пару тыдняў, значыць, ужо праз 7-10 дзён мы ўбачым канчатковыя і ўзгодненыя дакументы. Узгодненыя, падкрэслім, у першую чаргу з губернатарамі, бізнесам і кантралёрамі. Гэта прынцыповае даручэнне Аляксандра Лукашэнкі. Тыя, каму працаваць паводле новых правіл, павінны быць суаўтарамі галоўных дакументаў, а не проста выканаўцамі.

Асноўныя прэтэнзіі да праектаў на нарадзе такія: развіццё эканомікі недастаткова амбіцыйнае. Так, ёсць фінансавая стабільнасць і стрыманы рост, у тым ліку прыбыткаў людзей. Але гэта, хутчэй, інерцыя сусветнай эканомікі, калі яна пойдзе ўніз, сваіх страховачных тросаў у нас нямнога. Другое - хранічна неэфектыўныя прадпрыемствы, якія заліваюцца бюджэтнай падтрымкай і сваім існаваннем атручваюць эканоміку цэлых галін. Дарэчы, датацыі такім суб'ектам скароцяць на 10 %.

Трэцяе - пасіўнасць урада ў справе прыцягнення замежных інвестараў. Ніхто сур'ёзна не займаецца аналагам дэкрэта аб лічбавізацыі, які зрабіў з Беларусі камфортную IT-гавань. Як вынік, можам выпусціць шанц стаць гаванню фінансавай і інвестыцыйнай, калі суседнія рынкі пахіснуцца і бізнес вырашыць перачакаць дэпрэсію. Частка гэтай працы - як раз абноўлены Падатковы кодэкс. Амаль год над ім б'юцца лепшыя навукоўцы і практыкі краіны, але прэтэнзій да  кодэкса менш не становіцца.

Прэтэнзіі да фінансістаў і галоўных банкіраў краіны таксама аб'ектыўныя. Пытанне Мінфіну: як будзеце выдаткоўваць прафіцыт бюджэту? Прафіцыт значыць, што краіна сёлета зарабіла больш, чым выдаткавала. Што ўвогуле і нядрэнна. Адказ міністра: сродкі накіруюць на рост прыбыткаў насельніцтва і пагашэнне знешніх даўгоў. Далей таксама аб даўгах, але ўжо ўнутраных. Калі мадэрнізаваныя з дзяржпадтрымкай прадпрыемствы пачнуць вяртаць крэдыты? Той жа будаўнічы сектар, які разбіралі па костачках на мінулым тыдні, зноў просіць аб растэрміноўках. Ці не атрымаецца замкнёнае кола?

Галоўныя заданні Нацбанку - зніжэнне інфляцыі ніжэй за 5 % па годзе і стаўкі рэфінансавання да адназначных велічынь. Што гэта значыць для людзей і бізнесу? Гэта недарагія крэдыты, упэўненасць у заўтрашнім дні, уключаючы гарантыю, што зарплаты, якія павялічваюцца, не з'есць рост цэн у магазінах. Банк гарантаваў, а мы праверым, у тым ліку пасля навагодніх распродажаў, калі краіна ўвойдзе ў нармальны графік працы.

Апошні нюанс па гэтай нарадзе - у панядзелак новаму складу ўрада споўнілася 100 дзён. Мяжа хутчэй псіхалагічная. Хоць Прэзідэнт перасцярог міністраў ад памылак мінулага складу, у першую чаргу ад паказухі. Не варта прасіць у Кіраўніка дзяржавы зняць з кантролю тыя даручэнні, якія толькі выглядаюць як выкананыя, а на справе за знешнім марафетам усё тая ж безгаспадарчасць і бюракратызм.