"Галоўны эфір" пабываў у Літве, Польшчы і Германіі. Як і колькі плацяць за камуналку там? Раскажа мой калега Андрэй Лапцёнак.
Параўноўваць жыллёва-камунальныя выдаткі жыхароў розных краін даволі складана. Па-першае, адрозніваюцца ўзроўні прыбыткаў. Па-другое, самі жыллёва-камунальныя сферы працуюць па розных схемах. У Германіі, да прыкладу, у жыроўкі ўключаюць нават вытраўленне насякомых, а ў Францыі і Вялікабрытаніі жыхары самі выбіраюць, каму і колькі плаціць за электраэнергію. Па-трэцяе, у камунальныя рахункі еўрапейцаў можа ўваходзіць і такі артыкул, як арэндная плата за жыллё. І ўсё ж мы паспрабавалі параўнаць.
Былы валгаградзец, Юрый Шчарбатаў у некаторым сэнсе тыповы немец. Яго сям'я кватэру здымае. Прыбытак на дваіх з жонкай - 2600 еўра. Арэнда цягне прыкладна палову гэтай сумы. У астатніх рахунках, якія Юрыю прыходзіцца штогод аплачваць, колькасць пунктаў за дзясятку! Да платы за ваду, электрычнасць і абаграванне дадаюцца страхоўкі, рэзервы на капітальны рамонт, аплата дворніка і нават новыя тэхналогіі.
За так званую зялёную энергетыку будучыні - сонечныя батарэі і ветрагенератары з вялікім тэрмінам акупнасці - жыхарам Германіі прыходзіцца плаціць ужо сёння. Плюс іншыя маленькія выгоды накшталт басейна, кансьержа або аранжарэі, і тады сума камунальных плацяжоў пачынае перавышаць 3000 еўра за год - цалкам зарплата сярэдняга нямецкага рабочага за два месяцы.
Такім чынам, засноўваючыся на прыбытку Юрыя, выводзім мінімальны камунальны рахунак жыхара Германіі за месяц. Абаграванне - 70 еўра. Столькі ж электраэнергія. Затым паслугі домакіраўніцтва, прыбіранне тэрыторыі і вываз смецця, не забываем пра кабельнае ТБ, тэлефон і Інтэрнэт. Разам: 270 еўра. Прыкладна 20% ад зарплаты, якую атрымлівае Юрый. Зрэшты, прыбытак яго жонкі дапамагае мінімізаваць нятанную камуналку амаль удвая.
Такога паняцця, як квартплата, у Польшчы, як і ва ўсёй Еўропе, не існуе. Выдаткі за ўтрыманне жылля разбіваюцца на дзве часткі. Першая нешта накшталт нашых адлічэнняў на капрамонт. Прыкладна два злотыя за квадратны метр, і за месяц за кватэру плошчай на 50 квадратаў атрымліваецца нямногім больш як 100 злотых, каб калі-небудзь паправіць дах. Другая частка - плата за эксплуатацыю. Асобны там артыкул - адміністраванне.
Збігнеў Урубель, дырэктар адміністрацыі будынкаў і таварыстваў г. Беласток: "Ніколі не бывае так, што ў будынкаў з аднолькавай плошчай і павярховасцю і роўныя рахункі. Такога не можа быць. Сярэдняя кватэра з паказчыкамі прыблізнымі цяпла, вады абыходзіцца прыкладна каля 300-400 злотых. Маленькія кватэркі - 200 злотых, можа".
Разам са Збігневам Урубелем, дырэктарам прыватнага польскага ЖЭСа, робім калькуляцыю для кватэры на 50 квадратаў.
Акрамя платы за адміністраванне - абаграванне, вада і каналізацыя, ахова, падаграванне воды, прыбіранне тэрыторыі, вываз смецця. Суаднясем з мінімальна гарантаванай зарплатай (400 еўра). Каля 20%.
"Маёй пенсіі за зіму не хапіла заплаціць за месяц за кватэру. Прыйшлося даплочваць з пенсіі мужа. А кватэра ў мяне вельмі вялікая 45 кв.м".
"Пенсіянерам вельмі цяжка. Калі дзеці не дапамагаюць. Калі вось адна жыве і аднапакаёвая, то вельмі, пэўна, 2/3 аддае".
"У зімовы час вельмі шмат сыходзіць. І паўзарплаты сыходзіць. Ну, вядома, задорага".
"Зараз у мяне прыйшло паведамленне за люты месяц, з гарачай вадой, у нас, праўда, яшчэ за змеявік бярэцца, без змеевіка гэта будзе… Вам як, у еўра? 95 еўра".
Мантас Віліс - прадстаўнік маладога пакалення вільнюсцаў, разлік камуналкі сваёй сям'і з трох чалавек запусціў у аўтаномны рэжым. Вызначыўшы разам з пастаўшчыкамі сярэдняе гадавое спажыванне электрычнасці, газу і вады, аплату даручыў банку. Паведамленне атрымлівае кожны месяц, не чакаючы неспадзевак.
У сярэднім у абагравальны сезон стандартная двушка можа спажываць прыкладна 65 еўра абагравання, 50 еўра за электраэнергію, амаль 60 еўра за газ і яшчэ за каля 30 еўра за ваду, яе падаграванне і каналізацыю. Усяго нямногім больш за 200 еўра. Улетку, зразумела, менш, зрэшты, пры мінімальнай літоўскай зарплаце 300 еўра і сярэдняй 750 еўра камуналка ўсё роўна як мінімум з'ядае да 20% бюджэту значнай часткі літоўскіх грамадзян.
Нерус Шараўскас, дырэктар найбуйнейшай кіруючай кампаніі Літвы тлумачыць, што тэхабслугоўванне жылых дамоў павінна быць акупляльным, а інфармаванасць і празрыстасць - галоўны прынцып дыялогу з жыхарамі, які дапамагае ўсім разам эканоміць. Дарэчы, пры такіх значных выплатах камунальныя службы ні ў Германіі, ні ў Польшчы, ні ў Літве ніхто не лае, па-першае, кіруючую кампанію жыхары выбіраюць самі, па-другое, эканомія ўжо даўно ператварылася тут у цэлую філасофію.
