"Вялікая размова". Аб эканоміцы і сацыяльных аспектах

3 марта 2019

Да самай рэйтынгавай, на думку гледачоў, тэмы размовы. Як паказаў зрэз пытанняў, дасланых загадзя, больш за ўсё людзей цікавілі цэны, зарплаты, сацыяльныя аспекты, увогуле - дабрабыт.

У той жа час і бізнесу атрымалася задаць свае пытанні і акрэсліць праблемы, рашэння якіх чакае сёння дзелавая супольнасць. Бо стаўка на малое прадпрымальніцтва не выпадковая. Гэта новыя рабочыя месцы і магчымасць зарабіць удалечыні ад цэнтра і на сябе, і на сваю сям'ю. Асабліва калі ў горадзе ні аднаго гіганта прамысловасці, дарэчы паспрабаваць сябе ў справе. Дзяржава падставіла плячо, зацвердзіўшы новыя прававыя механізмы, лаяльныя да бізнесу.

Але ці атрымаўся рух двухбаковым? Або чаго яшчэ не хапае? Ці заўсёды выгадная толькі прыватная ўласнасць і ці магчымая амністыя капіталу? Меркаванні сабрала Святлана Лук’янюк.

У "Вялікай размове" дробных тэм няма. Эканоміка - гэта не толькі арыентыры па ВУП, экспарце і інфляцыі. Хоць яны вызначальныя: і ў тым, колькі будзем зарабляць, і, галоўнае, ці хопіць гэтага на жыццё, за кошт чаго плануем абнаўляць рэгіёны, ці актыўны бізнес і што яму яшчэ перашкаджае добра стаць на ногі, а таксама як будзем будаваць дамы, падтрымліваць шматдзетных, ці паспяваюць школы і паліклінікі за новымі мікрараёнамі і як абнаўляецца іх база. Атрымліваецца эканоміка праз прызму народнага погляду. І ад рашэння такіх асобных пытанняў залежыць вельмі многае, і важна, каб яны не згубіліся.

Тое, што пытанні гэтыя ёсць, гаворыць адзін факт. БелТА яшчэ напярэдадні размовы прапаноўвала ўсім ахвочым адправіць сваё пытанне Прэзідэнту. Дык вось, за суткі іх атрымалі больш за 2 000. Гэта рабочыя месцы, зарплаты, жыллё, дарогі. З усіх рэгіёнаў. Зразумела, большасць можна вырашыць хутка. Але ёсць і сістэмныя для вызначаных тэрыторый.

Прыклад таму Орша. Як са страт выйсці ў прыбытак. Гэтую задачу вырашаюць з цэнтра разам з мясцовай вертыкаллю. Ці спрацуюць асаблівыя прэферэнцыі для таго ж бізнесу, пакуль гавораць асцярожна. Але станоўчыя зрухі ўжо ёсць.

Для адкрыцця сваёй справы ў Беларусі прыняты вялікі ліберальны пакет. Хуткая рэгістрацыя, мінімум узгадненняў і паслабленне кантрольнага ціску.

Як вынік на 8 % больш у 2018 адкрылася новых суб'ектаў гаспадарання, чым годам раней. Сярод самазанятых наогул сапраўдны бум. Больш стала амаль на 70 %. Гэта значыць, больш як 15 000.

Павысілася і эфектыўнасць ад працы бізнесу - больш за палову экспарту за кошт малых і сярэдніх гульцоў. Прычым працэнтаў 40 гэта менавіта паслугі. Тут на першым плане ІТ. А вось у самой краіне гэтая сфера пакуль кульгае.

Тормазам або перашкодай, да якой не дастукацца, на шляху дзелавой ініцыятывы бізнес часцяком заве мясцовую ўладу. Не ўсе гатовыя працягнуць руку ідэі, каб яна вырасла ў справу. Таму многія з іх так і застаюцца на паперы або ў галовах. Не хапае і добрых плошчаў у рэгіёнах, арандуючы якія можна пачынаць працу адразу, а не займацца гады падлучэннем камунікацый.

Не абышлося і без палемікі. Што перашкаджае бізнесу на поўную выпрастаць крылы і дзяржсектару эфектыўна працаваць. І ці заўсёды выратавальны круг у выглядзе дзярждатацый апраўданы. І ці выратуе ўсё прыватная ўласнасць, або ўся справа ў кіраўніку прадпрыемстваў, яго дальнабачнасці і жаданні развівацца. Тут у кожнага сваё меркаванне і аргументы за і супраць.

Сярод магчымых рашэнняў на перспектыву - амністыя капіталу. Гэта калі можна добраахвотна легалізаваць замежныя актывы і не быць прыцягнутым да адказнасці. Тэма гэтая зараз вывучаецца. Пакуль дэталі не раскрываюцца.

Тэма - а гэта і эканоміка, і сацыялка - гарады-спадарожнікі. Ідэя разгрузіць сталіцу з'явілася не сёння, але ў масы ідзе марудна. Пытаем у мэра, у чым складанасці. Адказвае: шмат чаго ўпіраецца менавіта ў жыллё, ці выйдзе танней.

Абнаўленне Смалявіч злучаюць з "Вялікім каменем". За апошні час ён прырос інфраструктурай і новымі рэзідэнтамі. На тыдні кантракт падпісвалі з 43. Але журналіста з Грузіі цікавіць, ці не выб'юць новыя вытворчасці глебу з-пад ног прадпрыемстваў, якія дзейнічаюць цяпер у Беларусі.

А гэта наш экспарт. На яго і інвестыцыі робім стаўку, заяўляючы рост ВУП да 100 мільярдаў долараў. Як гарантыю павышэння ўзроўню жыцця. А для гэтага патрэбныя высакакласныя спецыялісты, якія генеруюць ідэі, для новага драйву на парозе чацвёртай прамысловай рэвалюцыі.