У Беларусі зноў зніжаецца стаўка рэфінансавання

14 июня 2017

У Беларусі зноў зніжаецца стаўка рэфінансавання - пяты раз з пачатку года. З сённяшняга дня яна склала 13 % гадавых. Для эканомікі гэта найважнейшы арыенцір. Ён напрамую ўплывае на даступнасць грошай як для рэальнага сектара эканомікі, так і для грамадзян. Рашэнне аб зніжэнні стаўкі прымае Нацыянальны банк з улікам станоўчых тэндэнцый у эканоміцы і стабільнасці ў грашова-крэдытнай сферы.

Якія фактары дазваляюць практычна штомесяц зніжаць ключавую стаўку сёлета, як на гэта рашэнне рэгулятара адказвае фінансавы рынак? Каментарыі экспертаў выслухала Вольга Анішчанка.

Узровень стаўкі рэфінансавання - гэта заўсёды сігнал аб агульнай сітуацыі на рынку. Галоўным чынам люстэрка інфляцыйных працэсаў. Інфляцыя запавольваецца - рэгулятар умацоўваецца ў сваім намеры зніжэння стаўкі. З пачатку года рост цэн у Беларусі не перавысіў 3 %. У Нацбанку адзначаюць: высокія чаканні ўкласці інфляцыю ў 6 % па выніках года.

Улічваюць і іншыя базавыя фактары. Аналізуюць стан знешняга гандлю і плацежнага балансу, сітуацыю на дэпазітным і валютным рынках. Так, ужо больш за год грамадзяне, гаворачы мовай фінансістаў, выступаюць чыстымі прадаўцамі валюты. Г.з. здаюць у банкі куды больш, чым купляюць. А гэта не раскалыхвае рубель і гарантуе ўстойлівасць абменнага курсу.

Аляксандр Цімашэнка, начальнік упраўлення інфармацыі і грамадскіх сувязяў Нацбанка Беларусі: "Захаванне чыстай прапановы валюты на ўнутраным валютным рынку дае магчымасць Нацбанку набываць валюту для папаўнення золатавалютных рэзерваў. Так, на 1 чэрвеня золатавалютныя рэзервы перавысілі 5,2 мільярда долараў і толькі з пачатку года выраслі на 6,3 %".

Ключавая стаўка Нацбанка планамерна зніжаецца ўжо трэці год запар. На траекторыю зніжэння выйшла ў пачатку 2015. За гэты час страціла 12 п.п. На такім узроўні, як сёння, Нацыянальны банк рэфінансаваў крэдыты 6 гадоў таму - у красавіку 2011.

Зніжэнне стаўкі заўсёды добрая навіна для крэдытаатрымальнікаў. Патанненне банкаўскіх пазык – прамы вынік падзення стаўкі. Так, з пачатку года крэдыты, напрыклад, для юрасоб патаннелі больш як на 5 %. А годам раней банкаўскі працэнт быў вышэйшы і зусім на 18 пунктаў. Аналітыкі гавораць: тое, што сёння прапануюць банкі, літаральна гістарычны мінімум. Прычым, рэзервы для далейшага руху стаўкі яшчэ ёсць.

Андрэй Жышкевіч, старшыня праўлення камерцыйнага банка: "Калі глядзець на стаўкі ў беларускіх рублях, то па дэпазітах яны на ўзроўні 10 %, а па крэдытах - 13-14 %. ... Я думаю, што актыўнай дынамікі не будзе, але яшчэ некалькі працэнтных пунктаў у найбліжэйшы час, я думаю, мы будзем бачыць".

Зрэшты, рух працэнтных ставак заўсёды парытэтны. Страчваюць працэнты і дэпазіты, тым самым зніжаючы даходы ўкладчыка. Але фінансісты арыентуюць: пакуль банкаўскі працэнт вышэйшы за інфляцыю, дэпазіт працуе на гаспадара.

Зніжэнне даходнасці ўплывае на паводзіны ўкладчыкаў. Апошнія месяцы Нацбанк рэгіструе адток рублёвых дэпазітаў. Аднак скарачэнне некрытычна. Штомесяц не вышэйшае за працэнт. Эксперты ўпэўненыя: так, больш кліентаў-укладчыкаў у банкаў не становіцца, але і пераацэньваць рызыкі для банкаўскай сістэмы ўсё ж не варта.