Колькасцю банкаматаў, тэрміналаў, абменных пунктаў, ламбардаў на колькасць жыхароў Беларусь пакуль саступае еўрапейскім краінам, затое ў нас хутчэйшая і недарагая адносна Еўропы працэдура адкрыцця рахунку ў банку. Пра гэта і не толькі гаварылі на сустрэчы прадстаўнікі Нацбанка з кіраўніцтвам міжнароднага Альянса за фінансавую даступнасць.
Тэму працягне Андрэй Лапцёнак.
Вельмі абмежаваны, але добра знаёмы старэйшаму пакаленню набор фінансавых інструментаў. Першы можна апісаць слоганам Хто куды, а я ў ашчадкасу. Тут, зразумела, гаворка ідзе пра ўкладанні, аблігацыі і гэтак далей. Другі інструмент - адкладаць грошы ў панчоху і браць з неабходнасці. І, нарэшце, трэці - перахапіць да зарплаты і своечасова аддаць. На шчасце, час змяніўся.
Зараз даступныя і крэдыты, і розныя пластыкавыя карткі, і на рынку каштоўных папер можна пагуляць. Пытанне іншае: ці змяняецца псіхалогія беларусаў?
Наогул не выкарыстоўваюць фінансавыя паслугі каля 15% рэспандэнтаў, каля 30% спажываюць толькі 1-2 фінансавыя паслугі, як правіла, звязаныя з налічэннем заработнай платы. Тых, хто карыстаецца 3 і больш фінансавымі паслугамі - крыху больш за палову насельніцтва Беларусі. Прасунутых карыстальнікаў, якія спажываюць ад 6 да 9 паслуг, каля 5%.
Зрэшты, аказваецца, што вынік у краіны ўсё ж нядрэнны.
Альфрэд Ханіг, выканаўчы дырэктар Альянса за фінансавую даступнасць (AFI): Параўноўваючы Беларусь з іншымі краінамі, я магу сказаць, што ўзровень фінансавай даступнасці вельмі высокі, таму што каля 85% насельніцтва маюць, прынамсі, па адной з банкаўскіх паслуг.
Тое, што пакуль банкаўскія рахункі і карткі беларусаў у асноўным носяць зарплатны характар, тлумачыцца нашай кансерватыўнасцю. Характэрна, што калі нейкую суму не выдаткавалі, будуць захоўваць у наяўных або купляць на іх тавары. Звыш як 70% грамадзян ніколі не кладуць грошы на свой рахунак і не пераводзяць з яго сродкі. Пры гэтым 80% трымальнікаў картак здымаюць грошы з рахунку не радзей за 1 раз за месяц.
Сяргей Дубкоў, намеснік старшыні праўлення Нацбанка Беларусі: У нас ёсць некаторыя пасіўнасць і нежаданне ведаць новае, з іншага боку, фінансавы рынак краіны не дастаткова глыбокі, каб даваць адпаведную прапанову на попыт насельніцтву.
Самай папулярнай фінансавай паслугай сярод беларусаў з'яўляецца аплата камунальных плацяжоў. Абменнікі, банкаматы і тэрміналы нашы грамадзяне таксама нядрэнна вывучылі, а вось страхаваннем рызык, мабільным банкінгам карыстаюцца, на жаль, неактыўна. І гэта менавіта той кірунак, дзе наш Нацбанк збіраецца правесці сапраўдныя рэвалюцыйныя змены.
Сяргей Дубкоў, намеснік старшыні праўлення Нацбанка Беларусі: Для банка зараз ужо не патрабуецца звыклай інфраструктуры. Натуральна, насельніцтва хацела б атрымаць доступ да фінансавых паслуг не толькі з дапамогай камп'ютара дома і планшэта, але і з дапамогай мабільнай сувязі.
Айчынныя мабільныя аператары вялікай тройкі ўжо звярнуліся з прапановамі да Нацбанка, як пашырыць ужыванне сотавай сувязі ў банкаўскіх разліках. Час на наступны ўзровень, лічаць эксперты!
Дарэчы, да спецыяльных міжнародных праграм па развіцці фінансавай даступнасці і адукаванасці спажыўцоў Нацбанк ужо далучыўся. Прыняў на сябе і колькаснае абавязацельства. Напрыклад, спрыяць павелічэнню колькасці грамадзян, якія маюць банкаўскія рахункі, з цяперашняга ўзроўню 70% да 85% да 2015 года. Зразумела, абяцае не забываць пра павышэнне фінансавай адукаванасці і абароне правоў спажыўцоў.
