"Канструктыўна, без антаганізму". Перагаворны марафон у Сочы

9 февраля 2020
У  Сочы Аляксандр Лукашэнка і Уладзімір Пуцін размаўлялі ў агульнай складанасці 8 гадзін

Перамовы адбыліся ў апошні рабочы дзень гэтага тыдня. Анансаваную сустрэчу двух лідараў чакалі з асаблівай цікавасцю і журналісты, і эксперты. То ж бо, некалькі вельмі важных пытанняў саюзнага парадку дня віселі ў паветры і не былі вырашаныя. Наперад скажам: пасля інтэнсіўных перамоў выразнасці стала болей. Але пра гэта крыху пазней. 

Размаўлялі Аляксандр Лукашэнка і Уладзімір Пуцін у агульнай складанасці 8 гадзін. І гэта толькі тое, пра што нам вядома. Наогул звычайнымі цяперашнія сочынскія перамовы не назавеш. 

Гаворачы пра сустрэчы ў Краснай паляне, чамусьці ўзгадваюцца радкі вядомай песні, дзе так і ёсць: "Самае галоўнае - надвор'е ў доме!"

Размова і пра тое, што адбываецца ў агульным доме Саюзнай дзяржавы, і ў прамым сэнсе пра капрызы надвор’я, якія, як сталася, вельмі нават уплываюць на размову лідараў. І хоць пачалася сустрэча з нефармальнага дыялога аб вугляводах, якія з задавальненнем растыражавалі ўсе СМІ, зразумела, што гаворка ішла аб вуглевадародах. 

Расія як найбуйнейшы сусветны экспарцёр нафты і газу выкарыстоўвае гэты козыр не толькі ў эканамічнай сферы, але і ў палітыцы, што не раз канстатавалі эксперты. Яшчэ да вылету ў Сочы, абмяркоўваючы сцэнарыі працы беларускай эканомікі, наш Прэзідэнт нацэліў урад на галоўнае: як бы ні завяршыліся перамовы з Расіяй, людзі і прадпрыемствы не павінны пацярпець ад манеўраў партнёраў. Трэба быць гатовымі працаваць у любых умовах. 

Ва ўмовах нявызначанасці прыйшлося працаваць у Сочы і нашаму аглядальніку Наталлі Брэвус. 

Ніхто і падумаць не мог, што метэаўмовы так моцна паўплываюць на гэтыя перамовы. Снежная завея ў Маскве спачатку затрымала вылет расійскага борта з міністрамі і журналістамі, а дрэннае надвор'е ў Адлеры не дазволіла яму з першага разу прызямліцца. 

Сустрэчу тут жа перафарматавалі. Першапачаткова вось такі дыялог лідараў тэт-а-тэт быў запланаваны пасля працы ў коле дэлегацый. Усе так чакалі гэты расійскі борт, што здавалася, Пуцін там, а не ў Краснай паляне. Міністр энергетыкі, які затрымліваўся, вядома, важны чалавек на перамовах, але не настолькі ж. Падумалася, затрымка самалёта так на руку прэзідэнтам, можна пагутарыць даўжэй, без лішніх вушэй.

Так, бывае, не слаба штарміць і саюзнікаў, але за два дзесяцігоддзі неяк праходзілі праверку на трываласць і знаходзілі паразуменне ў вострых пытаннях. На парадку дня - гэта відаць было і па пуле перагаворшчыкаў побач з лідарамі за сталом - пастаўкі нафты і фарміраванне цаны на газ, усё тое, ад чаго залежыць праца нашых прадпрыемстваў і іх магчымасцяў канкурыраваць. 

Віталь Дзяміраў, саветнік-кансультант Беларускага інстытута стратэгічных даследаванняў: "Істотна тое, што сказаў Прэзідэнт, што трэба выйсці на роўныя ўмовы гаспадарання ў цэнах на нафту, газ і іншыя носьбіты, гэтая ўмова і з'яўляецца аснаватворным крытэрыем нашага саюзнага будаўніцтва і ўзаемнага развіцця нашых краін".

Гандлёвыя канфлікты, нацыянальны пратэкцыянізм і нават азіяцкі вірус - вось так моцна сёння ліхаманіць свет. Калі б у інтэграцыйных адносінах цалкам выконваўся прынцып раўнапраўя, хаос на рынках саюзнікі перажывалі б прасцей. 

Быць гатовымі працаваць у любых умовах па розных сцэнарыях і без ружовых акуляраў - на гэта Прэзідэнт нацэльваў урад яшчэ перад вылетам у Сочы. На коне - не нафта або газ, на коне - людзі.

Нічога асабістага - толькі бізнес. Гэта любяць паўтараць у расійскіх урадавых колах, калі гаворка ідзе пра вуглевадароды. Але ўсе разумеюць: Расія як найбуйнейшы сусветны экспарцёр нафты і газу выкарыстоўвае гэты козыр і ў эканоміцы, і ў палітыцы. 

У Сочы прайшло некалькі раўндаў перамоў. Тых, хто спазніўся, дачакаліся, сярод іх былі і новыя асобы. Як гаворыцца, заадно і пазнаёміліся, бо не хацелася б праз змяненні ў расійскім урадзе ў чымсьці пачынаць зноўку. Асноўны дыялог ішоў без прэсы.

Дзмітрый Козак зараз на новай пасадзе намесніка кіраўніка адміністрацыі, але перш віцэ-прэм'ерам. Менавіта ён курыраваў пытанні энергетычнага сектара, і менавіта яму прэзідэнты даручылі распавесці вынікі для журналістаў. 

Гэта значыць, умовы не горшыя, чым летась. Плюс, улічваючы сусветную кліматычную сітуацыю і цэнавую кан'юнктуру на рынках, магчымыя карэкціроўкі на нашу карысць. Для гэтага яшчэ будуць сустракацца профільныя міністры. Пазіцыя Мінска ранейшая: у розуме трымаем выхад на роўныя ўмовы гаспадарання і адзіны энергетычны рынак. 

"Канструктыўна, без антаганізму" - менавіта так пракаментавалі вынікі перамоў у беларускім урадзе. І распавялі, што насамрэч кола пытанняў было шмат шырэйшае, чым толькі вуглевадароды. 

Ад будаўніцтва АЭС - яшчэ трэба паглядзець і дадаткова абмеркаваць умовы крэдытавання - да знешняга гандлю. Наш экспарт у Расію падрос, тавары карыстаюцца попытам. Даручэнне беларускага Прэзідэнта - замацаваць пазітыўную тэндэнцыю. 

Студзеньскія канікулы ў Расіі паўплывалі на інтэнсіўнасць кантактаў з нафтавымі кампаніямі. Ужо з наступнага тыдня яны стартуюць з новай энергіяй. 

Эксперты, каменціруючы вынікі, заўважаюць не толькі тое, наконт чаго дамовіліся, але і сам фармат сустрэчы прэзідэнтаў - ён быў не зусім звычайны, з перапынкам на спорт. Зрэшты, такі без асаблівых праблем і здзіўлення ўпісваецца ў канву блізкіх адносін паміж Мінскам і Масквой. 

У цэлым ад настрою і стану спраў у саюзнай "двойцы" шмат у чым залежыць лёс глабальнай інтэграцыі на еўразійскай прасторы. Як бы ні было складана - збліжаем пазіцыі. 

Большая частка перамоў праходзіла за зачыненымі дзвярамі. Таму  гэтымі днямі прагучала безліч здагадак і канспіралагічных версій. Калі не ўсе, то значную іх частку лідары развеялі, калі разам выйші на лядовую пляцоўку спарткомплексу "Галактыка". Вось такі фізкультперапынак. Не лыжы, а канькі. 

Не першы раз разам лідары выходзяць на лёд. Але да гэтага матча была прыкавана асаблівая ўвага журналістаў. Якраз к гэтаму моманту прыбыў  крамлёўскі пул, які спазняўся. 

У тым ліку і па напале лядовай баталіі калегі спрабавалі ўлавіць танальнасць цяперашніх сустрэч. Гэта быў таварыскі матч. І Лукашэнка, і Пуцін выступілі разам за ўмоўных белых супраць сініх. У адной звязцы з імі  і малодшы сын нашага Прэзідэнта. І для белых гэты паядынак скончыўся перамогай. У той момант было ўсё роўна, які лік гарэў на табло. Больш важнай была прыгожая і суладная гульня ў адной камандзе, якую дэманстравалі лідары. Гэта ўражвае - і ў спорце, і ў палітыцы! 

І яшчэ адзін важны момант. У гэтай камандзіроўцы падумалася, што ў пагоні за мікрасенсацыямі, клікамі, лайкамі, падпісчыкамі ў "Тэлеграм" і "Інстаграм" сучасныя СМІ проста нястрымныя - без тармазоў! Таму нават дробязі ўплываюць на інфармацыйны фон, падачу навін і наша ўспрыманне. За патокам падрабязнасцяў (хто што еў, якой ручкай пісаў, як звярнуўся - гэта таксама цікава)  неяк страчваецца сутнасць. Дык  што ж у выніку сочынскіх перамоў - гэта перамога ці фіяска? Шклянка напалову поўная або  пустая? 

Па-мойму адназначна адно: у Сочы адстойвалі нацыянальныя інтарэсы Беларусі. Менавіта так і не інакш.