Развіццё канкурэнцыі, дзяржаўныя закупкі, бізнес на сяле і ў малых гарадах, а таксама тарыфная палітыкі і эканамічна абгрунтаваныя цэны. Пра гэта сёння ішла размова на калегіі Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю. Сёлета рэгулятар падрыхтуе праграму развіцця канкурэнцыі, што тычыцца ўсіх галін. Гэта адно з даручэнняў урада. Яна павінна ўлічваць сучасныя рэаліі эканамічнага развіцця і прадугледжваць дзейсныя крокі рыначных адносін, ад якіх у першую чаргу выйграе спажывец, ці то разнастайны асартымент тавараў на паліцах магазінаў, або сама колькасць гэтых гандлёвых аб'ектаў. І тут слова за прыватнікамі. Яны будуць падганяць і дзяржпрадпрыемствы, і дзяржгандаль. Зялёнае святло ўключыў для іх ліберальны пакет дакументаў, дзе ў аснову ставіцца развіццё прадпрымальніцтва без залішняга кантролю і складанай бухгалтэрыі.
Аб працы па-новаму наш карэспандэнт Святлана Лук’янюк.
Раней гэта быў камбінат бытавога абслугоўвання ў аграгарадку Ражанка. Але пасля будынак пуставаў, пакуль за справу не ўзяліся Ігар і Наталля - яны з гэтых краёў. Арандавалі памяшканне і сёння попыт ёсць.
Новыя магчымасці для сваёй справы на сяле адкрыў указ "Аб гандлі, грамадскім харчаванні і бытавым абслугоўванні". Прэферэнцыі і нізкія арэндныя стаўкі. Тут на сяле плацяць 40 рублёў за месяц. А ў Шчучыне за такое памяшканне аддаюць 500.
Працуюць тут у асноўным мясцовыя жыхары. Тым часам прадпрымальнікі думаюць пашырацца, гатовыя адкрыць у комплексе будаўнічае аддзяленне, а там, магчыма, забяруць у арэнду і закрыты калісьці гаспадарчы магазін. Тым самым вырашаецца праблема занятасці на асобна ўзятай тэрыторыі.
Маніторынг 345-га ўказа пад крылом Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю. Ён як распрацоўшчык звяртаецца да мясцовых улад: трэба растлумачваць навацыі, асабліва для навічкоў. Бо праблема недахопу і аб'ектаў паслуг, і магазінаў на сяле вострая. Бедны асартымент або наогул яго няма. Пры гэтым не ўсе вобласці былі шчодрыя на льготныя тэрыторыі для бізнесу. Між тым менавіта за кошт прыватнікаў добра вырас рознічны тавараабарот летась. Пра гэта гаварылі сёння на калегіі Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю. Урад галоўнай задачай рэгулятара ў 2018 называе распрацоўку праграмы канкурэнцыі.
Сёння, калі рынкі адкрытыя, гэтая праблема як ніколі актуальная. Бо часам прадпрыемствы краін-суседак ужо выйграюць у нашых па цане і па ўмовах паставак, не саступаючы пры гэтым якасцю.
Як было заяўлена на калегіі, беларускія вытворцы паступова страчваюць унутраны рынак. За 7 гадоў доля нашых тавараў скарацілася з 74 да 64 працэнтаў. І тут падзенні і па прадуктах харчавання. Усё больш на паліцах нашых магазінаў з'яўляецца тавараў ад краін ЕАЭС. Расце і доля расійскіх вытворцаў.
Так што спачываць на лаўрах айчынным прадпрыемствам не час. Трэба пераглядаць і бізнес-планы, і ўмовы кіравання ў барацьбе за свайго пакупніка. І галоўнае, каб цэны былі эканамічна абгрунтаванымі.
Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю выступае за стварэнне методык па тарыфах і цэнах. Гатова адкрыць і навукова-даследчы цэнтр. Гэтая і падмога для прадпрыемстваў - як планаваць і на што разлічваць, напрыклад, інвестарам. Сярод прапаноў - магчымасць павышэння цэн на ўзровень інфляцыі. Тым, хто захоча зарабіць больш, прыйдзецца даказваць такую неабходнасць Пакуль жа атрымліваецца, хто як папала. І гэтым карыстаюцца манапалісты.
Дарожныя карты развіцця канкурэнцыі павінны з'явіцца для кожнай галіны. Дапамога ў распрацоўцы праграмы ад Міжнароднай фінансавай карпарацыі. Напрыклад, узяць электраэнергетычны рынак. Зараз рыхтуецца законапраект. Там прапісаны ўзаемаадносіны паміж вытворцамі і спажыўцамі.
Дзяржзакупкі - яшчэ адна непрадказальная сфера. Першы віцэ-прэм'ер адзначае, што трэба павысіць эфектыўнасць. Бо сёння 70 % іх з адной крыніцы. А гэта страты бюджэту да чвэрці ад цаны тавара. Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю прапануе стварыць адзіную пляцоўку, увязаную з казначэйствам, і забараніць змяняць цану кантракта.
Новыя падыходы па дзяржзакупках у законе. Зараз ён у другім чытанні ў парламенце. А летам уступае ў сілу базавы дакумент "Аб процідзеянні манапалістычнай дзейнасці". Там упершыню прапісаныя так званыя інстытуты мяккага права як папярэджанне і перасцярога. Летась рэгулятар разгледзеў больш за 300 зваротаў аб парушэннях антыманапольнага заканадаўства. Абгрунтаванымі прызнаныя 56.
