Эфектыўнасць працы АПК і сацыяльна-эканамічнае развіццё Віцебскага рэгіёна

Нягледзячы на тое, што на гэтым тыдні стартавала палітычная выбарчая кампанія, мы ў пачатку шляху, і пра яе яшчэ будзем гаварыць вельмі шмат, стартуем з зямных пытанняў, ад якіх залежыць развіццё рэгіёнаў, а значыць і дабрабыт вялікай колькасці людзей, якія там жывуць. 

А тут яшчэ размовы аб будучым харчовым крызісе - ААН б'е ў званы даўно, а літаральна на днях такія прагнозы прагучалі ад амерыканскіх экспертаў! У сусветны голад паверыць складана, але пасля планетарнага паралічу, выкліканага інфекцыяй, ужо нічому не здзіўляешся. 

У Беларусі да аграрнай галіны дзесяцігоддзі асаблівая ўвага. У краіне прытрымваліся празрыстай і зразумелай палітыкі - развіваем сваю сельскую гаспадарку, падтрымліваем у складаны перыяд, шукаем патрэбныя рашэнні, зарабляем сваёй працай, не зніжаем планку па якасці, кормім сябе і прадаём на экспарт. 

Зразумела, на вёсцы не без праблем. Калі адны гаспадаркі сталі паспяховымі, то ў іншых праблем непачаты край. Прычын таму шмат - і безгаспадарчасць, і кадравыя пытанні, і клімат - на гэтую тэму зробленыя ўжо сотні рэпартажаў. У кожнага свая гісторыя, але ў цэлым - мы раптам неяк звярнулі ўвагу, што Беларусь, якая 25 гадоў назад зеўрала пустэчай магазінных паліц, амаль цалкам забяспечыла сябе прадуктамі харчавання, паспяваючы пры гэтым экспартаваць прадуктаў на 5 з лішнім мільярдаў долараў за год. Увогуле, развіццё сельскай гаспадаркі заўсёды пад пільнай увагай дзяржавы і Прэзідэнта ў прыватнасці. 

Так, эфектыўнасць АПК Віцебскага рэгіёна - аб гэтым ішла размова падчас камандзіровак Кіраўніка дзяржавы. Цікавіла галоўнае - як атрымалася выстраіць працу інтэграцыйных структур. Іх стварэнне для паўночнай вобласці стала своеасаблівым эксперыментам! Там на месцы працавала і наш аглядальнік Наталля Брэвус. 

Вясна сёння капрызная, але ўсё ў парадку. І вы сапраўды заўважылі - розніца тэмператур паміж Віцебскам і ну, напрыклад, Палессем і нават Мінскам можа быць вельмі прыкметная - у некалькі градусаў. 

Клімат, тэмпература - усё гэта ўплывае на сельскую гаспадарку, нават нягледзячы на сілу навукі. Зірніце лішні раз на карту. Дарэчы, менавіта карту паўночнага рэгіёна напярэдадні паездкі журналісты заўважылі на стале Прэзідэнта, які як пад лупай вывучаў матэрыялы для маючай адбыцца размовы ў вобласці. 

Рэгіён няпросты. Але гэта не прычына апускаць рукі. І, між іншым, самі віцябляне вельмі нават крыўдзяцца, калі мы хутчэй па інэрцыі, карыстаючыся журналісцкім штампамі запісваем іх  ледзь не ў аўтсайдары. Бо гэта не так. І што для шматлікіх дробязі глабальнай статыстыкі - узялі яны мільённую планку ўраджаю або толькі наблізіліся да яе - для тых, хто працуе на зямлі, за кожнай тонай збожжа - штодзённая праца і маса намаганняў. Выціскаць максімум з паўночнай зямлі, мякка гаворачы, няпроста. 

На 70 % - гэта цяжкія глебы, з-за тэмпературных умоў дзён на 10-15 пазней тут прыступаюць да палявых работ, карацейшы вегетатыўны перыяд, потым нарыхтоўка кармоў, падціскае ўборачная кампанія. Усе ў сціснутыя тэрміны - на адным дыханні, часам не хапае то сіл, то сродкаў. Не выпадкова яшчэ раней Прэзідэнт эмацыйна гаварыў аб Віцебшчыне як аб зоне не проста рызыкоўнага, а крытычнага земляробства. Патрэбны рашэнні. 

Ад Прэзідэнта прагучала - разабраць нарэшце кучу праблем аграрнай сферы паўночнай вобласці. Аляксандр Лукашэнка даў выразна зразумець - трэба ісці ад зямлі, без пустых надбудоў, прапаноўваць рашэнні, якія дапамогуць працаваць у рэгіёне эфектыўна. Падцягне адсталыя гаспадаркі. Што рухае лідарам - зразумела. Бо гаворка ідзе не проста аб лёсе аграрнага сектара вобласці, але аб тых, хто тут жыве і працуе. Як інакш глядзець ім у вочы? Што, прабачце, спасылаючыся на складанасці паставіць крыж на рэгіёне? Калі няма ні развіцця, ні руху наперад? Такое было, праходзілі…
Быўшы ў рэгіёне, мы пагутарылі з Уладзімірам Андрэйчанкам. Гэта сёння ён спікер парламента, але душа, як і раней, баліць за родную вобласць: тут вырас і доўгі час - з сярэдзіны 90-ых да сярэдзіны нулявых - быў губернатарам,  памятае, з чаго, з якой базы тады адскоквалі. І не толькі на Віцебшчыне. 

Сёння, вядома, на парадку - больш тэхналагічнасць АПК. Для цяперашняга кіраўніка Віцебскай вобласці - так раней гаварыў Прэзідэнт - выхад на ўстойлівасць у агарным сектары стане галоўным іспытам жыцця! Так, тут пайшлі на своеасаблівы эксперымент. Спачатку зрабілі аграхолдынгі. Сёння, пасля падпісанага Прэзідэнтам указу, дзейнічаюць аграпрамысловыя аб'яднанні. 

Такім чынам, 7 аграпрамысловых аб'яднанняў, пад іх крылом сёння - 130 сельгасарганізацый. Гэта значыць - на чале перапрацоўшчык, у якога заўсёды максімальная канцэнтрацыя выручкі, а гэта жывыя грошы, пад ім - вытворцы збожжа, мяса, малака. Як відаць сёння, рашэнне даволі своечасовае. Улічваючы прагнозы аб будучым харчовым крызісе, попыт на якасныя прадукты будзе толькі расці! 

Каб працаваць без перабояў, атрымліваць добрую сыравіну, перапрацоўшчыкі ва ўсім свеце імкнуцца заключаць доўгатэрміновыя дамоўныя абавязацельствы з тымі, хто працуе на зямлі. У нас праца інтэграцыйнай структуры - гэта, па сутнасці, "гаспадарскі кулак", у якім трымаецца ўвесь ланцужок - ад поля да прылаўка. Вырашаюцца фінансавыя пытанні. Для шматлікіх нерэнтабельных гаспадарак гэта выратавальны круг! Бо яны - не проста сыравінная зона для галаўнога прадпрыемства. Перапрацоўшчык, у тым ліку, нясе адказнасць - і гэта прынцыповы момант - за іх абнаўленне і развіццё. Гэта значыць - менш спажывальніцтва, больш увагі да праблем! І перапрацоўшчык у гэтым сам зацікаўлены, калі жадае стабільна атрымліваць лепшае малако і мяса! Напрыклад, у Рудакове, дзе быў Прэзідэнт, адно з памяшканняў фермы жадалі знесці,  ды ўсё не было грошай. А тут, наадварот, абнавілі, калі і ў выніку створаныя добрыя ўмовы для ўтрымання маладняка і прыбаўленняў.

Гэта значыць, атрымліваецца, вось гэтыя рашэнні ў Віцебскай вобласці сталі для шматлікіх дадатковай энергіяй, якой так не хапала. Прэзідэнт не выпадкова пабываў менавіта ў радавой гаспадарцы такой інтэграцыйнай структуры. Каб усё бачыць знутры. Такі аналіз працы будзе і надалей. 

Апроч вырашэння фінансавых пытанняў праблемных гаспадарак, была важная і матывацыя для моладзі. Бонусы прапісалі ў 70-м указе. Праца на зямлі - цяжкая, не сакрэт, што нават выпускнікі аграрных ВНУ не заўсёды звязваюць сваё жыццё з АПК. Сёння кадры паволі падцягваюцца. 

Што ўсё гэта дасць складанаму паўночнаму рэгіёну? Скажам так: не рыба, але вуда, з дапамогай якой можна зрабіць улоў. Не за адзін дзень, вядома. Але гэтыя рашэнні сапраўды мабілізуюць усіх тых, ад каго залежыць лёс аграрнага сектара вобласці. Тут - як і, у прынцыпе, сама праца на зямлі: цяжка, доўга, вынік не адразу, але ён таго варты! Калі бачыш вынік усіх намаганняў - дзеючыя гаспадаркі, праца для людзей у рэгіёнах, ураджай, якасныя прадукты на стале.