2019. Факты аб эканоміцы

Прыемна атрымліваць добрыя навіны ад эканамістаў. Так, і калі падвесці рысу пад вынікамі года, то агульны вынік- атрымліваецца ўсё-такі са знакам плюс. Стабільнасць на фінансавым рынку, стаўка рэфінансавання рэкордна нізкая. Павялічваем даходы, хіба што вялікага прыросту ВУП няма. Не будзем галаслоўнымі. Толькі факты. Вольга Анішчанка: лічбы аб эканоміцы.

2019-ы сыходзіць у гісторыю! Якім быў эканамічны фон года? Пачнём, бадай, з рашэння, якое не аднойчы называлі гістарычным. Стаўка рэфінансавання паніжаная да мінімальнага значэння ў суверэннай гісторыі. 9% гадавых - столькі фактычна каштуюць грошы для беларускіх банкаў. А значыць - і для нас: танна як ніколі. Стаўку апускалі двойчы: за год яна страціла працэнт. 

Валерый Палхоўскі, фінансавы аналітык: "Паніжэнне стаўкі рэфінансавання - гэта заўсёды стымуляванне эканамічнай актыўнасці. Рашэнне рэгулятара зрабіць грошы таннейшымі, вядома, пазітыўна адаб'ецца на стане эканомікі".

Нацбанк апускае ключавую стаўку заўсёды з аглядкай на інфляцыю. І гэта сігнал! Значыць, цэны пад кантролем. Укласці інфляцыю ў 5-працэнтны калідор - "стрыжань" манетарнай палітыкі - 2019. Па выніках верасня лічба апынулася ледзь вышэйшай (5,3%). Але канец года, засведчыў Нацбанк, праходзіў пад знакам запаволення інфляцыйных працэсаў. У лістападзе, напрыклад, фіксавалі нават дэфляцыю: паніжэнне цэн закранула нехарчовую групу (0,1%). Дарэчы, другі раз за год! Выхад на прагноз бачыцца рэальным абяцаннем. Але дакладную лічбу даведаемся ўсё ж не раней за студзень.

Увесь год статыстыка мільгала ростам папулярнасці банкаўскіх пазык. Што ні месяц - новы максімум. У выніку беларусы ўзялі ў пазыку ў банкаў рэкордныя 13 мільярдаў! Гэта і спажывецкія крэдыты, і пазыкі на куплю жылля і аўто, а таксама карты растэрміноўкі. Крэдытны бум - гісторыя, якой ужо трэці год. Як толькі зніжаецца стаўка рэфінансавання, робячы крэдыты больш даступнымі, цікавасць да іх расце ў зваротнай прапорцыі. Яшчэ год таму было на 2 мільярды менш! 

А ў цэлым эканоміка працягнула траекторыю росту. Яго шмат у чым "зрабіў" сектар IT. Уплыў Парка высокіх тэхналогій супастаўны з прамысловасцю, будаўніцтвам і сельскай гаспадаркай разам узятымі. Беларусь стала лідарам па экспарце софту ў рэгіёне Усходняй Еўропы. Пазіцыі экспарту паслуг умацоўваюцца: чакаецца, што гэты год прынясе не менш як 2 мільярды долараў толькі за кошт рэзідэнтаў парка - іх лік ужо перавысіў 700 кампаній. Са старту года гэта больш, чым на трэць. 

Дзяніс Алейнікаў, старшы партнёр юрыдычнай фірмы, член Савета па развіцці прадпрымальніцтва: "У нас ёсць такі лічбавы кластар. Мы ў гэтым полі павінны рабіць стаўку на сябе, на свае рэсурсы, на тое, што ў нас атрымліваецца. І гэта як пункт росту, як флаг ставіць і на ўсходнееўрапейскай карце, і на карце ЕАЭС, і, у прынцыпе, на карце сусветнай".

І яшчэ з прыкметнага. Увесь год у краіне падтрымлівалі тэмпы жыллёвага будаўніцтва (+3%). Афіцыйнае беспрацоўе паказала паніжэнне больш чым на чвэрць. А агульны ўзровень даходаў дадаў парадку 9% (8,6%).

Такім быў эканамічны фон адыходзячага года.