Гучная навіна тыдня: з удзелам беларускага наркакантролю перакрыты найбуйнейшы канал пастаўкі наркотыкаў з Марока праз краіны Еўрасаюза на тэрыторыю ЕАЭС. Больш за восемсот кілаграмаў мараканскага гашышу і затрыманні з эфектам даміно па краінах Еўропы - аперацыю назвалі Пірэнейскім зломам.
Пасля заяў беларускіх праваахоўнікаў аб завядзенні справы за стварэнне злачыннай арганізацыі стала зразумела - гэта самая маштабная антынаркатычная аперацыя дзесяцігоддзя! Выкрытая злачынная дзейнасць наркамафіі і ўстаноўленыя 60 чалавек, якія складалі злачынную іерархію. Затрыманыя не толькі кур'еры, але і завадатары банды, якая займала львіную долю рынку гашышу на еўразійскім кантыненце. Пра беларускі след у Пірэнейскім зломе - эксклюзіўныя падрабязнасці "Галоўнага эфіру" ў Алесі Высоцкай.
Заявы ў СМІ на цэнтральных тэлеканалах Расіі, Малдовы, Іспаніі ўзарвалі Інтэрнэт. Нашы калегі журналісты жартавалі: з канфіскаваных цаглінак гашышу можна было б пабудаваць дом.
Беларускі след у найбуйнейшай аперацыі дзесяцігоддзя пачаўся ў Гродзенскай вобласці. Невялікая вёска ў Мастоўскім раёне. Для выкрыцця схованкі прыйшлося прыцягнуць супрацоўнікаў газавай службы. Унутры балона - сапраўдны газ. Падрабязнасці распавядае ўдзельнік той аперацыі. На выбуховы эфект схованкі ў злачынцаў быў свой разлік. Але 35 кілаграмаў гашышу неўзабаве даследавалі эксперты.
Андрэй Лукша, начальнік аддзела спецэкспертыз упраўлення ДКСЭ па Гродзенскай вобласці:
"Кошт канфіскаванага гашышу складае ў грашовым эквіваленце каля 700 000 долараў. З такой колькасці наркотыку можна было вырабіць больш за 350 000 разавых доз".
Знак якасці падказаў паходжанне гашышу. І затрыманне двух кур'ераў абяцала шматгранную аналітычную працу, якую сёння завуць сапраўдным камандным мазгавым штурмам, прычым спецыялістаў з некалькіх краін.
Амаль траціну ўсяго гашышу ў свеце вырабляюць менавіта ў Марока. Каб дабрацца да тых, хто так спрытна наладзіў найбуйнейшы канал пастаўкі, была нават створаная міжнародная аператыўна-следчая група. Дзясяткі спецыялістаў з розных краін сустракаліся на беларускай зямлі. Дэталёва адпрацаваныя сувязі затрыманых, спосабы маркіроўкі гашышу, яго перавозка. Праваахоўнікі шукалі супадзенні. І знайшлі.
Двое затрыманых у той дзень у Мастоўскім раёне аказаліся ўдзельнікамі беларускай злачыннай групы, якая спецыялізавалася на пастаўках мараканскага гашышу ў краіны ЕАЭС.
Гашыш з мараканскіх плантацый пакаваўся ў брыкеты, грузіўся ў лодкі і апраўляўся да берагоў Іспаніі. Далей двумя адпрацаванымі маршрутамі транзітам праз краіны Еўрасаюза - у Беларусь і Расію. Кожная плітка - у вакуўмнай упакоўцы для захаванасці прадукту, бо схованкамі, як правіла, былі газавыя балоны, бензабакі аўтамабіляў або тэхнічныя пустоты. Пад заказ наркамафіі працавалі цэлыя аўтасэрвісы ва Усходняй Еўропе.
У крымінальнай справе, якую расследуе Следчы камітэт, Беларусі ўжо значацца 12 асоб. Усяго ўстаноўлена 60 чалавек. Яны складалі міжнародную злачынную іерархію. Затрыманыя не толькі кур'еры, але і завадатары банды, якія закрывалі львіную долю наркатычнага рынку.
Узначальваў нелегальны бізнес малдаўскі крымінальны аўтарытэт Борман. За мянушкай - Алег Пруцяну. У яго затрыманне не верылі многія, пакуль відэа не з'явілася ў Сетцы. У Кішынёве затрыманыя і яго памагатыя. Буйныя партыі гашышу канфіскаваныя ў Малдове, Расіі, Іспаніі, ва Украіне.
Кур'еры набіраліся рознымі спосабамі. Кагосьці падкуплялі грошы, а кагосьці і страх за родных: у бандзе працавала сістэма запалохвання, як у 90-я.
Міжвольнымі кур'ерамі станавіліся даўжнікі.
Рэйс для беларускіх кантрабандыстаў не быў першым. Яны не раз выязджалі ў Польшчу, дзе атрымлівалі гашыш ад іншых членаў групоўкі.
Дарэчы, гэта не адзіны прыклад, калі ланцужок ад кур'ера прыводзіць да спынення цэлага канала пастаўкі наркотыку. За год спыненыя 44 каналы. І ўжо сёлета - 15. Колькасць канфіскаванага наркотыку ў Беларусі дасягае ўжо некалькі сотняў кілаграмаў.