Новы Мытны кодэкс ЕЭС сёння стаў тэмай нарады ў Прэзідэнта

9 декабря 2016

Кіраўнік дзяржавы акрэсліў некалькі ключавых момантаў, якія павінен улічваць дакумент. Гэта і развіццё інвестклімату ў Беларусі, павышэнне транзітнай прывабнасці, абарона айчынных вытворцаў і галоўнае - эканамічная бяспека краіны. Еўразійскі эканамічны саюз за адносна кароткі тэрмін прыкметна ўмацаваўся і стаў аб'яднаннем, якое ўжо немагчыма ігнараваць на палітычнай карце свету. Аднак унутры саюза сабраліся праблемныя пытанні. І новы Мытны кодэкс стане свайго роду кампрамісным рашэннем паміж удзельнікамі інтэграцыі. І ўсё ж ён павінен улічваць перш за ўсё нацыянальныя інтарэсы, падкрэсліў Прэзідэнт. Падрабязнасці нарады - у Наталлі Брэвус.

Еўразійскі эканамічны саюз яшчэ зусім малады - яму няма і двух гадоў. Пачынаўся ЕАЭС з тройкі ўдзельнікаў - Беларусі, Расіі і Казахстана. Сёння гэта ўжо еўразійская пяцёрка. Далучыліся Арменія і Кыргызстан. Разлічвалі, што інтэграцыя стане для краін страхоўкай ад эканамічных і палітычных шокаў. Галоўная ідэя - агульная прастора для рабочай сілы, тавараў, капіталу і паслуг.

Г.з., у аснове простая і добрая думка - свабода перамяшчэння. Гэта як я прыходжу на працу: пропуск - кантроль на ўваходзе - і спакойна магу перамяшчацца па студыях і рэдакцыях тэлекампаніі. Прыкладна таксама і з перамяшчэннем тавараў у ЕАЭС.

Але, вядома, патрэбны агульныя правілы. Звод мытных у ЕАЭС - маштабны дакумент. Падрыхтоўка яго ішла інтэнсіўна. Варыянт 2010 года патрабаваў абнаўлення і дапрацоўкі. За мінулыя два з паловай гады экспертамі было зламана нямала пік. Было ўнесена прыкладна паўтары тысячы паправак у праект Мытнага кодэкса. Вядома, перш чым падпісваць такі сур'ёзны дакумент - дэталёвы аналіз бонусаў і рызык для краіны. Прэзідэнт папярэджвае аб асабістай адказнасці кожнага члена Кабінета Міністраў.

Падыход Прэзідэнта - максімальна педантычны. Трэба, каб у дзяржорганаў і спецыялістаў не было ніякага сумнення наконт норм кодэкса. Мытныя пытанні шмат значаць для невялікай Беларусі, якая знаходзіцца на скрыжаванні гандлёвых шляхоў.

Такія "цяжкасці росту" не дадаюць аптымізму. Эксперты лічаць, што такія прыклады толькі шкодзяць рэпутацыі маштабнага інтэграцыйнага праекта.

Г.з., бар'ераў і праблем у саюзе яшчэ хапае. А плюс да гэтага і сусветная сітуацыя выпрабоўвае саюз на трываласць.

Вядома, не проста знайсці агульную мову. Кожная дзяржава ў еўразійскай пяцёрцы адстойвае свае інтарэсы. Але і гэта ўжо прагрэс, што да адзінага Мытнага кодэкса прыйшлі за такі кароткі прамежак часу. Напрыклад, на падрыхтоўку мытнага заканадаўства Еўрасаюза спатрэбілася больш за 10 гадоў. Даводзіцца краінам ісці на кампрамісы. Таму, абмяркоўваючы гэта пытанне, Прэзідэнт адрасуе ўраду шэраг канкрэтных пытанняў.

Даручэннем Кіраўніка дзяржавы было пралічыць усе фінансавыя моманты. Напрыклад, механізм залічэння ўвазных пошлін. Не ці панясе страту нацыянальны бюджэт? Гэта галаваломка для Мінфіна.

Падчас экспертных дыскусій рубам стаяла пытанне аб свабодных эканамічных зонах - нараўне з класічнымі будуць дзейнічаць і тэрытарыяльныя.

Яшчэ адно пытанне - бяспошлінны ўвоз тавараў. Вялікія Расія і Казахстан могуць дазволіць сабе больш спакойна падыходзіць да гэтай тэмы. Беларусь абараняецца ад увозу камерцыйных партый больш жорсткімі нормамі, якія дзейнічаюць для тых, хто ўвозіць тавары часцей, чым раз на тры месяцы.

Калі пакінуць за дужкамі спрэчныя моманты, то, у прынцыпе, Мытны кодэкс ЕАЭС - спроба прычасаць усе правілы і паскорыць-спрасціць усе працэдуры. Дзмітрый ужо гадоў 15 займаецца пытаннямі мытнага афармлення. Зараз працуе ў фірме, якая пастаўляе швейную фурнітуру. Кампанія буйная. Тут ацанілі навелу, якая дазволіць скараціць тэрмін афармлення на мытні.

Падчас падрыхтоўкі праекта Мытнага кодэкса прыслухаліся да бізнесу. Канструктыўныя прапановы ўлічылі.

Праз брэсцкія "Казловічы" з Еўропы ў краіны мытнай тройкі і зваротна праязджаюць кожны дзень парадку двух тысяч аўтацягнікоў у абодва кірункі. Роля нашай краіны, з пункта гледжання транзітнай прывабнасці, асабліва ўзрасла ва ўмовах Еўразійскага эканамічнага саюза. Зараз, бліжэй да калядных святаў, назіраецца ўсплёск грузапатокаў. Мытнікі працуюць у рэжыме нон-стоп. Праходзіць і эксперымент па аўтаматычным выпуску. Яшчэ гады 3-4, і так будуць афармляць чвэрць грузаў. Гэта значыць, дзякуючы IT-тэхналогіям мытная дэкларацыя праходзіць аўтаматычны кантроль праз сістэму. І кантакт з мытнікам не патрэбен. На апрацоўку дадзеных аперацыйнай сістэме патрэбна ўсяго хвіліна. Грузаперавозчык у выніку эканоміць час і грошы.

Такая сістэма ў рамках адзінага Мытнага кодэкса стане звычайнай практыкай. А тавары падобным чынам змогуць дэкларавацца не толькі на вываз, але і на ўвоз. Грузаперавозчыкі толькі "за". Хутчэй даставіць грузы дазваляе і электроннае апавяшчэнне, калі перавозчык знаходзіцца яшчэ за некалькі кіламетраў ад мяжы, але дакументы па Інтэрнэце ўжо адправіў.

Менавіта ў буйным грузавым тэрмінале ў Казловічах з'явіўся першы ў краіне інспекцыйна-надглядальны комплекс. Зараз такія тэхналогіі - звычайная справа. Дзякуючы сканаванню якасць кантролю за змесцівам вялікагрузаў вырасла значна. Тавар відаць, як на рэнтгене, у тым ліку "левы". Калі раней супрацоўніку мытні на надгляд на рампе неабходна было патраціць некалькі гадзін, каб зверыць тавар у накладных і наяве, то зараз працэдура займае максімум 10 хвілін.

Ёсць яшчэ час, каб удакладніць усе нюансы праекта Мытнага кодэкса. Плануецца, што падпісанне дакумента еўразійскай пяцёркай пройдзе ў канцы снежня ў Санкт-Пецярбургу. Там мяркуецца сустрэча лідараў ЕАЭС. Калі ўсё будзе добра, то па самым аптымістычным раскладзе дакумент уступіць у сілу ўжо ў сярэдзіне 2017 года.