Вольга Макей аб закуліссі Вялікай размовы

5 февраля 2017

Вялікая размова доўжылася 7 гадзін 20 хвілін, але рыхтуецца такое мерапрыемства куды больш доўга, задзейнічаная вялікая колькасць людзей, а для нас, тэлевізійшчыкаў, гэта заўсёды цікава, такія маштабныя рэчы ды яшчэ ў прамым эфіры - выдатны вопыт, бо выставачны комплекс, па сутнасці, ператварылі ў вялікую тэлевізійную студыю!

Напрыклад, ці ведаеце вы, для чаго ў "БелЭкспа" завезлі 12 тон вады? Або хто больш як 7 гадзін слухаў размову Прэзідэнта з грамадскасцю стоячы? А што адбываецца ў перасоўнай тэлевізійнай станцыі падчас прамога эфіру - вы калі-небудзь бачылі? Наш аглядальнік Вольга Макей трапіла ў закуліссе Вялікай гутаркі і абяцае паказаць тое, што звычайна не трапляе ў рэпартажы навін.

Глядач сабе гэта наўрад ці можа ўявіць, але сапраўднае тэлевізійнае закуліссе пачынаецца менавіта тут… у гаражы. Тут стаяць перасоўныя тэлевізійныя станцыі. Па сутнасці, гэта тэлебачанне на колах. Гэта вялізныя машыны. Такая важыць 36 тон. І адначасова з яе рэжысёр можа кіраваць 18-ю тэлекамерамі.

Да працы рэжысёра ў гэтых самых ПТС падчас прамога эфіру мы яшчэ вернемся. А пакуль у "рамонку" (такая ўжо назва ў народзе замацавалася за "БелЭкспа") кіпіць праца дэкаратараў і пастаноўшчыкаў.

За самай прыкметнай падзеяй заўсёды стаяць непрыметныя ў кадры прафесіяналы. Вось чалавек, дзякуючы якому ўся краіна пачула Вялікую размову з Прэзідэнтам. Гукарэжысёр з тых, хто да трох лічыць.

А гэта - аператары абмяркоўваюць план расстаноўкі камер. Па дакуменце відаць: з ім працавалі. Сачыць за рэакцыяй гасцей у прамым эфіры будуць 11 тэлекамер. У кожнай з іх сваё прызначэнне. Вось гэтая з даўгафокусным аб'ектывам будзе адказваць за буйныя планы. Можна будзе разгледзець твары, а гэтая, якая ў мяне ў руках, сярэднія і агульныя. Можна будзе ўбачыць агульны малюначак залы.

Ператварыць агульны малюначак залы выставачнага комплексу ў тэлестудыю - задача не з лёгкіх. Бо здымкаў такога маштабу тут яшчэ не праводзілі. Замест дэкарацый - 6 вялікіх манітораў. Каб іх даставіць, разгрузілі 200 скрынь. І наўрад ці вы задумваліся, навошта ў "БелЭкспа" 12 тон вады.

Адзін з галоўных спецыялістаў на здымачнай пляцоўцы - рэжысёр трансляцыі. Ілья Крэўчык, як гаворыцца, сваімі нагамі праходзіў той самы прэзідэнцкі маршрут як мінімум 30 разоў.

Тэлевізійшчык са стажам прыкметна хвалюецца. Прамы эфір, вядома, вялікая адказнасць. Таму не абыходзіцца і без забабонаў.

За тое, як пройдзе сустрэча, здаецца, больш за іншых хвалюецца прэс-сакратар Прэзідэнта. Арганізацыя Вялікай гутаркі - яе задача. Таму заспець Наталлю Эйсмант у працоўным кабінеце ў гэтыя дні - вялікая ўдача. На інтэрв'ю - літаральна некалькі хвілін. Пакуль прэс-сакратар адказвае на чарговы званок, на стале заўважаем папку "Запыты на інтэрв'ю з Прэзідэнтам". Цікавімся, што ў ёй…

Наталля Эйсмант, прэс-сакратар Прэзідэнта:"Тут заяўкі на інтэрв'ю, якія паступілі за апошнія паўгода. Тут, безумоўна, шмат  беларускіх, расійскіх інтэрнэт-выданняў, газет, тэлебачанні. І, вядома, прыходзяць заяўкі на інтэрв'ю з усяго свету".

Зразумела, што кожны СМІ разлічвае на эксклюзіўнае інтэрв'ю з беларускім лідарам. Такія ў графіку Прэзідэнта па некалькі разоў на год, як і прэс-канферэнцыі. Але гэтым разам да гутаркі запрасілі не толькі рэпарцёраў, але і экспертаў. Як размясціць гасцей у зале, якімі будуць таблічкі ўдзельнікаў і графічнае афармленне на маніторах, ці не падвядзе тэхніка… Прэс-сакратар унікае ва ўсе пытанні.

Наталля Эйсмант, прэс-сакратар Прэзідэнта: "Прэс-сакратару трэба зазірнуць у кожную камеру, трэба праверыць кожны мікрафон. Я, можа быць, зараз крыху  ўтрырую, але насамрэч прадугледзець і праверыць трэба ўсё. Але самым складаным я  назвала б  не падрыхтоўчы этап, а самае складанае - правільна асвятліць тое, што адбылося ў пятніцу, правільна данесці да шматмільённага насельніцтва тое, што жадаў сказаць Прэзідэнт".

Журналісты, якім і трэба рыхтаваць рэпартажы аб сустрэчы, у "БелЭкспа" з'яўляюцца аднымі з першых. Да пачатку гутаркі ёсць магчымасць запісаць стэндапы - гэта калі карэспандэнт працуе ў кадры, і, вядома, інтэрв'ю з гасцямі.

Перад тым як рэпарцёры зайдуць у залу, там апошнія падрыхтоўкі. Такія кадры звычайна не паказваюць. Але ад гэтых людзей таксама залежыць вонкавае аблічча студыі, а значыць, і тэлевізійнага малюначка.

Тым часам у кулуарах - абмеркаванні: якія тэмы падніме Прэзідэнт, што спытаюць журналісты. Палітаглядальнік АТН Андрэй Крывашэеў на сустрэчу прыйшоў з пытаннем аб нацыянальнай ідэі і… вялікім нататнікам. Па вопыце ведае, цікавых пазнак будзе нямала.

Андрэй Крывашэеў, палітаглядальнік АТН: "Даводзілася  бываць на вялікіх мерапрыемствах з удзелам іншых кіраўнікоў дзяржаў. Звычайна большая  частка пытанняў - гэта агульная рыторыка, і можна пазначаць  проста тэму, а адказ сам стандартны, тыпавы. Там няма чаго запісваць. А з Кіраўніком дзяржавы - гэта часцей за ўсё новая інфармацыя, якую трэба адзначаць паслоўна. У гэтым плане журналісту складаней, але цікавей".

Да пачатку сустрэчы застаецца зусім крыху часу. Госці займаюць месцы. Рассаджваюцца і журналісты, яны за адным сталом з Кіраўніком дзяржавы. А вось віцэ-прэм'ер вывучае дакументы, бо Прэзідэнт у любы час можа звярнуцца па ўдакладненне інфармацыі.

У гэты час у перасоўнай тэлевізійнай станцыі вывучаюць іншыя паперы. Гэта схема рассаджвання гасцей. Дзякуючы такому плану можна хутка знайсці з без малога двухсот чалавек таго, да каго звернецца Прэзідэнт.

Пакуль Кіраўнік дзяржавы мае зносіны з журналістамі і экспертамі ў вялікай зале, за кадрам застаюцца дзясяткі рэпарцёраў у прэс-цэнтры. Яны будуць распавядаць аб сустрэчы ў вячэрніх эфірах. Як толькі Вялікая гутарка падыходзіць да канца, карэспандэнты адпраўляюцца ў залу, каб пачуць меркаванні ўдзельнікаў ужо ў інтэрв'ю.

Зрэшты, уражанні экспертаў і журналістаў гучалі ў рэпартажах усіх тэлеканалаў. Але меркаванні гэтых людзей у навінах наўрад ці пакажуць. Гэта тэлеаператары. Яны - адзіныя ў гэтай зале, хто ўсю сустрэчу, а гэта 7 гадзін 20 хвілін, правялі стоячы.

Калі Вялікая гутарка заканчваецца, для журналістаў праца працягваецца. Трэба манціраваць рэпартажы для навінавых і выніковых праграм. Адзін з іх вы ўбачылі ў "Галоўным эфіры".