Як павысіць эфектыўнасць ЖКГ і скараціць сабекошт жыллёва-камунальных паслуг?

26 июля 2017

Як павысіць эфектыўнасць ЖКГ і скараціць сабекошт жыллёва-камунальных паслуг? Прапановы ў гэтай сферы сёння былі выказаны на калегіі Камітэта дзяржкантролю. Рэалізацыя комплексу мер дазволіць знізіць гадавыя выдаткі на 220 мільёнаў рублёў, а сабекошт паслуг амаль на 7,5 %. Гэтая тэма не раз узнімалася на вышэйшым узроўні, прыняцце эфектыўных мер у гэтай сферы - задача прыярытэтная, што неаднаразова падкрэсліваў Кіраўнік дзяржавы. Выконваючы даручэнне Прэзідэнта, супрацоўнікі Камітэта дзяржкантролю шукалі магчымасць у гэтай сферы сэканоміць, у выніку знайшлі нямала недахопаў. Самыя вялікія праблемы выяўлены ў энергетычнай і водаправоднай гаспадарцы. Як вынік - завышаны кошт цяпла, а неабходныя аб'ёмы замены труб вады і каналізацыі і зусім не выконваюцца. Якія меры будуць прынятыя, ці адаб'ецца гэта на жыроўках - у нюансах разбіраўся Аляксандр Смірноў.

Пытанні ЖКГ заўсёды ў Беларусі стаялі дастаткова востра. Насельніцтва хоча разумець, за што плаціць грошы, абслуговыя арганізацыі - працаваць у плюс. Гэтае імкненне часта прыводзіла да супярэчнасцяў, але каб вывесці закаранелую савецкую спадчыну на цывілізаваны падыход - спатрэбіцца нямала часу.

Напрыклад, у 2016 дзяржкантроль вывучыў пытанні фарміравання сабекошту жыллёва-камунальных паслуг і прыйшоў да несуцяшальных высноў - выдаткі завышаныя.

У выніку іх атрымалася знізіць на 16,5 %, а гэта 267 мільёнаў рублёў.

І вось у красавіку бягучага года новая серыя мыльнай оперы ЖКГ. Кіраўнік дзяржавы дае паўторнае даручэнне - дакладна разабрацца ў праблемах. Для людзей гэта сацыяльна важнае пытанне.

Прайшло роўна тры месяцы, і дзяржкантроль збірае маштабную калегію. Выяўленыя праблемы абмяркоўваюцца разам з міністрамі, губернатарамі і апаратам урада. Праверкі агалілі шматлікія недахопы, а правапарушэнні носяць сістэмны характар. Кіраўнік дзяржкантролю Леанід Анфімаў просіць выпрацаваць аптымальныя рашэнні па ўсіх спрэчных пытаннях і не перакладаць іх непасільным грузам на плечы насельніцтва. Праблем шмат, але самыя вялікія выяўлены ў энергетычнай і водаправоднай гаспадарцы.

Цеплазабеспячэнне - самая выдатковая частка жыровак, таму кантралёры на яе звярнулі ўвагу ў першую чаргу. Насельніцтва аплачвае каля 18 % выдаткаў на гэты від паслуг. Тым часам тыя самыя 300 кацельняў па ўсёй краіне перавышаюць па магутнасці далучаную нагрузку, гэта значыць працуюць ухаластую, а сабекошт цеплаэнергіі часам завышаецца ў некалькі разоў. Пытанне маглі б вырашыць лічыльнікі, але іх паказчыкі часта не ўлічваюцца нават у новых дамах. Усе праблемы ведае дэталёва міністр ЖКГ, але наракае на дрэнную спадчыннасць у набалелай сферы.

Каля траціны труб састарэлі. Патрэбна замена водазабеспячэння і каналізацыі, але гэтая праца ідзе стабільна чарапашымі тэмпамі. Калі так пойдзе справа і далей, то спатрэбіцца паўстагоддзя на ўвесь працэс. За гэты час зноў што-небудзь састарэе - і так па замкнёным коле да бясконцасці. Самая цяжкая сітуацыя - у Гродзенскай і Мінскай абласцях. Паводле звестак кантралёраў, работы могуць замест трох запланаваных расцягвацца на 7 рэальных месяцаў.

Пытанне закупак тавараў і паслуг кіраўнік Камітэта дзяржкантролю Леанід Анфімаў і зусім назваў самым крымінальным у сферы. Паводле яго слоў, некаторыя кіраўнікі, седзячы на шыі ў дзяржавы, робяць свой асабісты бізнес. Прычым пераважная колькасць злачынстваў - гэта карупцыя. Часта закупка з выгаднымі адкатамі.

Вельмі паказальны прыклад у Рэчыцы. Райжылкамгас з 2014 па 2016 гады перавысіў спажыванне энергіі на 300 тысяч рублёў, Негатыўныя паказчыкі ўтаіў, непрадбачаныя выдаткі распісаў на мясцовае насельніцтва. Гэта значыць 3,5 мільёна кілават аплацілі жыхары горада. Пры гэтым асабістую выгаду чыноўнікі не прапусцілі і спраўна атрымлівалі прэміі - працу над памылкамі правялі спецыялісты дзяржкантролю.

Нарыхтоўка сыравіны для кацельняў, размеркаванне актываў, неабгрунтаваныя выдаткі - пытанняў у сферы вельмі шмат. Прапанаваныя меры дазволяць павысіць складальнік выдаткаў на аплату ЖКГ. Такім чынам, калі аплата паслуг наблізіцца да стапрацэнтнай стаўкі, нагадаю, да такой мэты плануецца прыйсці ўжо да канца 2018 года, выніковая сума акажацца рацыянальнай, а не завышанай за кошт камунальных махінацый.